Tijen İnaltong Kars Yemek Kitabı Hazırlıyor

Yemek Kültürü üzerine kitaplar yazan Atlas Dergisi Yazarı Tijen İnaltong, Kars'ın yemek kültürüyle ilgili 2 yıldır hazırlığını yaptığı kitabı son aşamaya getirdi.

Yer Gök Anadolu Derneği Başkanı Beti Minkin ile birlikte yöre halkıyla Kars'ın yemek kültürü üzerine çalışmalar yapan Tijen İnaltong, kitabı hazırlarken bir yandan da unutulmaya yüz tutmuş antik tahıl "kavılca" ve "zeyreği" hayata döndürmek adına çalışmalar yaptığını söyledi. Kars'ın yemek kültürü üzerine yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Tijen İnaltong, "Yemek kültürü araştırmacısıyım. Hem kitap yazıyorum, hem de çeşitli dergiler de yazılar yazıyorum. 2 senedir Yer Gök Anadolu Derneği Başkanı Beti Minkin'le birlikte çalışıyorum. Kars merkezinde ve köylerinde dolaşıp yöre halkı ile yemek kültürü üzerine araştırmalar yapıyoruz. Amacımız; Kars mutfağını kayda geçirmektir. Çünkü burada artık eskiden bilinen pek çok yemek yapılmıyor. Bazı yemekler unutulmuş. Zaten Kars'ta kime sorsanız piti, kete, erişte, kesme aşı gibi klasik yemekleri ancak sayabilirler. Fakat biz bu araştırmalarımız neticesinde gördük ki, Kars çok zengin bir mutfağa sahip. Bu yöre insanı özellikle köylerde yemeklerde yabani olarak doğada yetişen otları kullanıyorlar" dedi.

Artık ekilmeyen, unutulmaya yüz tutmuş ürünleri yeniden canlandırmayı hedefleyen Yer Gök Anadolu Derneği ile birlikte çalışmaktan mutluluk duyduğunu da ifade eden Tijen İnaltong, " Antik tahıl olarak bilinen "Kavılca" ve "zeyrek" ile yapılan yemek tariflerini de kayda geçirdik. 2 yıldır yaptığımız araştırmalar sonucunda 120'ye yakın yemek tarifi derledik. Bunun yanında halk bilimi çerçevesinde de araştırmalar yaptık. Bayramlarda, düğünlerde, cenazelerde, özel günlerde neler yeniyor. Yani insanların yemekle olan ilişkilerini her anlamda kayda geçirmek ve tek amacımız kısa zaman da Kars yemek kitabını tamamlamaktır" diye konuştu.

Geçtiğimiz yıl 10 gün, bu yıl 7 günde Kars ve çevresinde onlarca köyü gezdiklerini, bunun yanında Ardahan ve Kağızman'ın köylerine de gittiklerini kaydeden İnaltong, çalışmalar sırasında emeği geçenlere de teşekkür ederek, şunları söyledi: "Kars'ın mutfak kültürünü araştırmaya başladığımızda, etin dışında halkın yediği yemeklerinde mönülerde yer almasını istedik. Hayvancılık yapılan yerlerde tabi ki ette yenir. Etin dışında tahıllar ve hayvansal ürünler süt ürünlerine, özellikle kaymakla yapılan 6-7 çeşit tarif derledik. Helvalar, pilavlar, kaymaklı kavılca pilavı..Pek çok kişi Kars'ta bu yemekleri bilmiyor. Bunun gibi birçok örnekler var. Mesela doğada yetişen bitkilerden fazlaca yararlanıyorlar. Bunlardan turşular yapıyorlar. Yabani kuşburnundan marmelat yapıyorlar. Bunun yanında 1960 yılından önce 80 yıl Malakanların da yaşadığı ve Malakan kültürünün de o dönemler hakim olduğu Çalgavur Köyü'nde Bahar adında hoş bir nine bize o dönemki keteyi yaptı. Arpaçay'ın Bozyiğit Köyü'ne gittik ve orada haşıl yedik. Bunun yanında noğul, kesme aşı, nezik yaptık. Hatta bunları birlikte yaparak kayda geçirdik"

(BA-İRT-Y)

05.09.2007 19:36 TSİ