Soba Zehirlenmelerine Dikkat

Mersin Üniversitesi (MEÜ) Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Halil Kumbur, karbonmonoksit zehirlenmelerinde ölümlerin, düşük kaliteli kömürden değil sobalarda kömürün kurallarına uygun yakılmamasından kaynaklandığını söyledi.

Kumbur, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, kış mevsiminin gelmesiyle birlikte soba ve kaloriferler kullanımına dikkat edilmesi konusunda uyarılarda bulundu. Kış mevsiminde özellikle büyük şehirlerde soba ve kaloriferlerde kullanılan kalitesiz yakıtlar, yakma tekniklerinin iyi bilinmemesi ve baca temizliğinin iyi yapılamaması gibi nedenlerle hava kirliliğinin yaşandığına dikkat çeken Kumbur, bu etkenlerin soba zehirlenmeleri ve ısınma maliyetlerini de arttırdığını ifade etti. Kumbur, soba zehirlenmeleri ve hava kirliliği yaşanmaması için, soba yakma tekniklerine uyulması, evlerde ve işyerlerinde pencere ve kapıların hava izolasyonlarının iyi yapılması, kaliteli yakıt kullanılması, bacaların düzenli olarak temizlenmesi, soba bağlantı elemanları ve borularının sık aralıklarla temizlenmesi ve gaz sızdırmazlığının kontrol edilmesi gerektiğini söyledi.

Can kaybını önlemek, enerji tasarrufu sağlamak ve çevreyi kirletmemek için kömürü doğru yakmak gerektiğini vurgulayan Kumbur, "Ölümler düşük kaliteli kömürden olmamakta, sobalarda kömürün kurallarına uygun yakılmamasından meydana gelmektedir. Kurallarına uygun yakılmayan sobada, kaliteli veya kalitesiz hangi kömür yakılırsa yakılsın zehirlenme olabilir" dedi.

Sobada kömür yakılırken dikkat edilmesi gereken hususları da sıralayan Kumbur, şöyle devam etti; "Can kaybını önlemek için 3 hususa dikkat edilmesi şarttır. Kaliteli yakıt seçmek, sobayı üsten yakmak ve sobanın hava alıcı kapaklarının kapatılmaması. Soba alınırken mutlaka TSE belgeli olmalıdır. Soba önerilen yere kurulmalı, kömüre göre yakma sistemi seçilmelidir. Üstten yakılan sobalar, yaklaşık yüzde 20 yakıt tasarrufu sağlar, çevreye daha az zarar verir. Alta kömür, üste çıra gibi yanıcı madde koyularak yapılan yakma yöntemi, zehirlenme riskini en aza indirir. Soba üst bölümünde tam yanma gerçekleşmeden alt ve üst hava alma kapakları kapatılırsa, kömürün tutuşma süresi uzayacağından, yanmadan çıkan ve zehirlenmede etken olan karbonmonoksit gazı miktarı artacaktır."

Baca ve borularla ilgili alınması gereken önlemlerle ilgili de önerilerde bulunan Kumbur, şu bilgileri verdi; "Soba boruları mümkün olduğunca kısa ve düşey doğrultuda olmalıdır. Yatay borular bacaya hafif bir eğimle döşenmelidir. Baca yılda en az iki kez temizlenmeli, fazla dirsek ve borudan kaçınılmalıdır. Böylece tıkanma ve sızma olasılığı azalır, boru ucunu bacaya fazla sokulup tıkanması önlenmelidir. Baca temiz ve çatıdan 1 metre yüksekte olmalı ve çıkan gazların dağılabilmesi için en yakın binadan 6 metre uzaklıkta olmalıdır. Baca rüzgardan fazla etkilenmeyecek şekilde iyi çekişli olmalıdır. Soba ve kaloriferlerin nefes boruları olan bacaların ayda bir, soba borularının da iki ayda bir kez temizlenmesi gerekir." - MERSİN