Şerbetçiotu "Pazaryeri"Ni Kalkındırıyor

İbrahim ÖZTOSUN - Muhsin ARSLAN - Türkiye'de sadece Bilecik'in Pazaryeri ilçesinde 3 bin dekar alanda üretilen ve genellikle ilaç, unlu mamüller ve bira mayası olarak kullanılan şerbetçiotu, ilçenin en önemli gelir kaynakları arasında yer alıyor.

İlçede şerbetçiotunun yetiştirildiği tarlalarla hasat başladı. Bölgede sezon boyunca alınan yaş şerbetçiotu, fabrikalarda kurutularak balyalanıyor, daha sonra yeniden işlenerek palet haline getiriliyor. Şerbetçiotu daha çok bira üreticileri tarafından satın alınıyor. Şerbetçiotu, ilçede 48 yıldan bu yana çiftçilerin önemli gelir kaynakları arasında yer alıyor. Pazaryeri'nde yetiştirilen ve üç çeşit ekimi yapılan şerbetçi otunun kilosu, erkenci ve Ege çeşidi 5,35 lira, Erciyes 5,35 lira, aroma ise 5,50 liradan alınıyor.

Ot-Gül Kooperatifi Başkanı Muzaffer Kozpınar, AA muhabirine, 1965 yılında ekimine başlanan şerbetçiotunun ilçede yaşayan vatandaşların geçim kaynağı olduğunu belirterek, "Hammadde olarak ürettiğimiz ve endüstriyel bitkilerden biri olan şerbetçiotu, unlu mamuller maya ve pastacılık sektöründe, ilaç sanayisinde ve bira üretiminde de yaygın olarak kullanılıyor" dedi.

Üreticilerin bir araya gelerek kooperatif kurduğunu ve kooperatifçilik ilkesini ön planda tutarak üreticinin ürünlerini en iyi şartlarda değerlendirmeye çalıştıklarını anlatan Kozpınar, şöyle konuştu:

"Gelişen dünya koşullarında kooperatifimiz ve üretici ortaklarımızın menfaatlerini koruyarak ülkemizde öncü olmaktır. Teknolojik gelişmelere hızla uyum sağlayan, değişimi yönlendiren, üreticiyi ve çalışan memnuniyetini en üst düzeyde tutan, yerli ve yabancı iş ortaklarının birinci derecede tercih ettiği, şerbetçiotunu bölgemizde bir dünya pazarı halinde sunabilmektir. Avrupa'da da kendi yerini kendi seçen bir bitkidir. Şerbetçiotu Türkiye'de sadece Bilecik'in Pazaryeri ilçesinde üretilmektedir. Şerbetçiotunu ilk olarak Ot-Gül Kooperatifimiz ihracatını yapmıştır. İhracat altın madalyamız vardır."

Dünyada en kaliteli şerbetçiotu Pazaryeri'nde yetişiyor

Şerbetçiotunun Türkiye'de birçok ilde denendiğini fakat en iyi otun Pazaryeri'nde yetiştiğini ve bunun Avrupa'da da ispatlandığını dile getiren Kozpınar, 6 bin nüfuslu ilçede 7'den 70'e herkesin şerbetçiotundan gelir sağladığını söyledi.

Bölgede 3 bin dekar alanda ekimi yapılan ve dünyada en kaliteli şerbetçiotunun ilçede yetiştirildiğine dikkati çeken Kozpınar, şöyle devam etti:

"Nisan-mayıs ayında çiftçilerimiz şerbetçi otunu ipliklerler. Ağustos ayından itibaren ay sonuna kadar alımlar devam eder. Aldığımız ürünleri burada kurutarak mamul hale getiriyoruz. Şerbetçiotu olmasa çiftçimiz burada durmaz. Çünkü başka bir olanağı yok, arazilerimiz küçük, o bakımdan şerbetçiotuna değer vermemiz gerekiyor. Bira, ekmek ve ilaç sanayisinde maya olarak kullanılan şerbetçiotunun kesinlikle alkolle bir alakası yok. Biz üretmesek Avrupa'dan milyonlarca dövizle satın alınıyor. Biz ürettiğimiz zaman dışarıya bağımlılığımız yüzde 50 düşüyor. Devlet desteklese yüzde 100 üretim yaparız. Türkiye'nin ihtiyacını karşılayabiliriz. Bizim malımız satılmadan Avrupa'dan ithal edilmesin. Bizim ürünümüz satılsın ondan sonra getirsinler. Milyonlarca döviz Avrupa'ya gidiyor, biz üreticiler üzülüyoruz. Geçen yıl ki rekoltenin üzerinde bir üretim olacak. Bu arada, bu yıl yaş şerbetçiotu rekoltesi bin ila bin 500 ton olarak tahmin ediliyor."

Uzmanlar strese karşı şerbetçiotunu öneriyor

Uzmanların stresten korunmak için bitkisel reçeteleri önerdiğini ifade eden Kozpınar, "Şifalı bitkiler vücutta mutluluk hormonunun salgılanmasına yardımcı oluyor ve kişinin kendini daha iyi hissetmesini sağlıyor. Uzmanlar stresin etkisini en aza indirmek için tabiattan doğru şekilde yararlanmak gerektiğini belirtiyor. Gerginliği azaltıcı bitkiler arasında saydıkları şerbetçiotunun, uykusuzluğa, iştahsızlığa ve hazımsızlığa karşı etkili olduğunu belirtiyor. Uyumakta sıkıntı çekiyorsanız, şerbetçiotu tarlalarını gezmeniz yeterli" diye konuştu.

Üretici fiyattan memnun değil

Şerbetçiotu üretimi yapan Mehmet Arı, 10 yıldır üretimini yaptıklarını ve daha kaynakları olduğunu ancak son iki yılda maliyetlerin artması ve fiyatların düşük olmasından gelir elde edemediklerini söyledi.

İki yıldır üretimde yüzde 70 düşüsün olduğunu belirten Arı, "Ama ilaçlardan ama gübreden, ama hava şartlarından neden kaynaklandığını bilmiyoruz. Bunu ziraat mühendisi de bulamıyor, çiftçi de bulamıyor. Ne olduğunu anlayamadık. İnşallah bunun çözümünü herhalde bu mühendislerimiz çözecektir. Fiyatların düşük ve maliyetlerin yüksek olması bizleri üretmemeye yönlendiriyor" dedi.

Şerbetçiotunun getirdikleri-

Şerbetçiotu ağırlıklı ilaç sanayisinde, ekmek ve bira mayasında kullanılıyor. Türkiye'de Bilecik ve bazı ilçelerinde üretimi yapılan şerbetçiotunun sadece dişi çiçeklerinden (koza) faydalanılıyor. Üreticiler için önemli gelir kaynağı olan şerbetçiotu, daha çok buğday, arpa ve ayçiçeği üretiminden başka hiçbir tarla bitkisinin yetiştirilmediği bölgede küçük aile işletmeciliği olarak yapılıyor.

Sarmaşık gibi tırmanıcı özelliğe sahip olan ve yaprakları tam veya parçalı, çiçekleri açık yeşil renge sahip şerbetçiotu, Türkiye'de üretim yapan bira üreticilerine yönelik alım yapan kooperatife bağlı olarak sözleşmeli çiftçiye istihdam imkanı sağlıyor. - Bilecik