Prof. Dr. Ökten'den Şehir ve Medeniyet Konulu Konferans

İzmit Belediyesi İnsan Kaynakları Müdürlüğü tarafından düzenlenen "şehir ve medeniyet" konulu konferansa konuşmacı olarak emekli öğretim görevlisi Prof. Dr. Sadettin Ökten katıldı.

İzmit Belediye başkan yardımcıları, daire müdürleri ve teknik personel başta olmak üzere belediye çalışanlarının yoğun ilgi gösterdiği seminerde yazar Prof. Dr. Sadettin Ökten, şehir ve medeniyet konusunda görüşlerini dile getirdi. "Toplumlar uzun soluklu yaşayan varlıklardır. Eğer kendiniz zihinsel bir model kurmazsanız, bir başkasının kurduğu modeli alıp uygularsınız" diyerek sözlerine başlayan Prof. Dr. Ökten şehir yapılanmaları ve insan ilişkileri üzerine dünyadan ve ülkemizden örnekler verdi.

Şehir ve medeniyet konulu konferansta konuşan Prof. Dr. Sadettin Ökten, "Şehir dediğimiz zaman ben şehir ve şehirliyi birlikte düşünüyorum. Şehir bir mekandır, bir fiziksel yapılanmadır. Şehirlide onun içinde yaşayan insandır. Şehrin fiziksel yapılanması ve şehirlerin de bir hayat tarzı vardır. Bazı kurumlar var, planlama yapıyorlar. Hangi insan için belli değil. O insanın tanımı yok. Sonra insanı getirip o şehre sokuyorlar. Hangi insana, hangi şehri inşa ediyoruz veya buna hakkımız var mı? Bırakalım insanlar kendi şehirlerini inşa etsinler. İnsanlar kendi şehirlerini inşa ederken mutlaka arka planları olmalıdır. Eğer arka planlarında kriterleri yoksa kendi şehrini kaotik inşa ederler" dedi.

Konuşmasına devam eden Prof. Dr. Ökten, "Şehir yapay bir sistemdir. Doğada şehir yoktur. Ne vardır? Dağ, nehir, orman var ama şehir yoktur. Şehri toplum inşa eder. Bir şehri neye göre inşa ediyoruz, koruyoruz ya da dönüştürüyoruz? Cevabı gayet basit; Hangi esaslara göre yaşıyorsak toplumsal boyutta şehri de ona göre inşa ediyoruz. Şehirlerin fiziksel yapısına biz gözlemci gibi baktığımız zaman bir siluet, iki doku, üç üslup olmalıdır. Bunlar bize bir şey söyler. 3 tane şehir yapısı vardır. Hiyerarşik yapı; merkezde o şehri tanımlayan ciddi bir yapısı vardır. İkincisi üniform yapı bir otorite gelmiş birbirine benzer sokaklar, caddeler, binalar inşa etmiştir. Mesela İstanbul'daki Ataköy üniform yapıdır. Ama Süleymaniye semti ise hiyerarşik bir yapı idi. Batı şehirlerine gittiğiniz zaman modern ve eski şehir yapılarının korunduğunu görürsünüz. Hiyerarşik yapıyı koruyorlar. Üçüncü olarak ise kaotik yapı vardır. Şu an Türkiye'deki yapılanmada olduğu gibi. Çünkü insanımızın zihni kaotik, karmaşıktır. Hayattan ne istediğini bilmiyor" diye konuştu.

Şehir insanı tabiri hakkında düşüncelerini paylaşan Prof. Dr. Ökten, " Viyana'da çok enteresan bir hiyerarşik yapı vardır. Merkezde bir dom (büyük kilise) etrafında da ona riayetkar yapılar vardır. Uzaktan baktığınız zaman çan kulesinin üstüne çıkan bir yapı göremezsiniz. Yasaktır, yaptırmazlar. Şehir insanı diye bir tabir vardır. Kendi varlığını şehirde tanımlayan, şehirde inşa edilmeyi kabul eden ve bu süreç sırasında kendini inşa eden insandır. Bu inşa tabiri fiziksel bir inşa değil, içsel bir inşadır. Sosyal nezakettir. Her insan nazik olmayabilir ama şehirde yaşamak için sosyal nezaket sahibi olmalısınız. En basitinden sahte de olsa yüzünüzde bir gülümseme olmalıdır. İçinizde olmayabilir ama yüzünüzde olmalıdır. Türkiye'de kentsel dönüşüm maalesef bir rantsal dönüşüme döndü. Bunun bir bedeli var. Daha ödemedik ama yavaş yavaş ödemeye başlayacağız. Şu anda insanlar rant için atlıyorlar bu işin içine. Sonunda nasıl bir bedel ödeyecekler ben bilemiyorum" ifadelerini kullandı.

İnsan doğası ile tabiat arasındaki ilişkiyi anlatan Prof. Dr. Ökten, "İnsan doğası, yaratılışı gereği ne olursa olsun tabiatla ilişki arıyor, dönüş istiyor. Size tavsiyem aç kalmazsınız nasıl olsa bir ekmek bulur yersiniz ama akşam güneşinin batışını bir daha bulamazsınız. Bunları kaçırmayın. Belediye Başkan Yardımcınızın odasına geldiğimde karşıda dağı gördüm üstünde hala kar vardı. Çok hoşuma gitti. Camdan Kartepe'yi seyrettim. Biz İstanbul'da bunu göremiyoruz, bu yok İstanbul'da. Size tavsiyem bu fırsatı kaçırmayın. Mutlaka dağa bakın izleyin, rahatlayın" açıklamasını yaptı.

Konferansın sonunda İzmit Belediye Başkan Yardımcısı Dr. Mehmet Örgev tarafından Prof. Dr. Sadettin Ökten'e günün anısına İzmit Saat Kulesi maketi ve pişmaniye hediye edildi. - KOCAELİ