Ödemiş Efe Başvekil Saraçoğlu'nu Andı

1942-1946 yılları arasında Başbakanlık görevinde bulunan Şükrü Saraçoğlu, ölümünün 60. Yıldönümünde memleketi İzmir'in Ödemiş ilçesinde düzenlenen çeşitli etkinliklerle anıldı.

Saraçoğlu için düzenlenen panelde konuşan eski bakanlardan Rüşdü Saraçoğlu, "Şükrü Saraçoğlu kirada ölen ilk ve tek Başbakandır" derken, konuşmacılardan Gürkan Hacır da Saraçoğlu'nun sahip olduğu dürüstlüğün günümüzde devletin yönetim kademesindeki herkese örnek olması gerektiğini vurguladı.

İLK ETKİNLİK ÇAMLIK'TA

1948-1950 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı, 1924-1942 yılları arasında da değişik hükümetlerde Milli Eğitim, Maliye, Adalet ve Dışişleri Bakanlıkları görevlerinin yanı sıra 16 yıl Fenerbahçe Spor Kulübü'ne başkanlık yapan Şükrü Saraçoğlu için Ödemiş Belediyesi ve Ödemiş Fenerbahçeliler Derneği'nce çeşitli anma programları düzenlendi.

İlk olarak Ödemiş Fenerbahçeliler Derneği'nin Çamlık Park'taki merkezinin açılışı Saraçoğlu ailesinin ve Fenerbahçe yönetim kurulu üyelerinin katılımıyla gerçekleştirildi. Çamlık Park'taki açılışa Ödemiş Kaymakamı Abdullah Dölek, Ödemiş Belediye Başkanı Bekir Keskin, Ödemiş Cumhuriyet Başsavcısı Ömer Faruk Yurdagül ile Şükrü Saraçoğlu'nun oğlu Yılmaz Saraçoğlu, torunu Devlet eski Bakanı Rüşdü Saraçoğlu, Fenerbahçe Spor Kulübü yönetim kurulu üyeleri Mithat Yenigün ve Metin Doğan katıldı.

Çok sayıda davetlinin katılımıyla düzenlenen açılışta konuşan Ödemiş Fenerbahçeliler Derneği Başkanı Osman Boyacıoğlu, "Efsane başkanımızın hemşerisi olmaktan gurur duyuyoruz. Ebediyete intikal ettiği gün onu anmak amacıyla derneğimizi açıyoruz. Bu dernek merkezi için bize katkı sunan Belediye Başkanımız Bekir Keskin'e teşekkür ediyoruz" dedi.

Daha sonra konuşan Fenerbahçe Spor Kulübü yönetim kurulu üyesi Mithat Yenigün, "Biz büyük bir aileyiz 147 adet derneğimiz var. Bunun 120'si yurt içerisinde. Derneklerimiz aracılığıyla Fenerbahçe sevgisini her yere taşımak ve toplumla iç içe olmak zorundayız. Onursal Başkanımız Şükrü Saraçoğlu'nun doğup büyüdüğü topraklarda böyle güzel bir dernek merkezi açmanın gururu içerisindeyiz" dedi.

Ödemiş Belediye Başkanı Bekir Keskin de Çamlık'ta diğer kardeş kulüpleri görmek istediklerini ifade etti. Ödemiş Kaymakamı Abdullah Dölek ise Fenerbahçe'nin Türkiye'nin marka değerlerinden biri olduğunu vurgulayarak, bu marka değerinin Ödemiş'e dek uzanmasının sevincini yaşadıklarını dile getirdi.

Şükrü Saraçoğlu'nun torunu Rüşdü Saraçoğlu'nun konuşmasının ardından kürsüye gelen Yılmaz Saraçoğlu da Şükrü Saraçoğlu'nun Fenerbahçe sevgisine dair anıları Ödemişlilerle paylaştı. Yılmaz Saraçoğlu, Şükrü Saraçoğlu'nun sakatlanan Fenerbahçeli futbolcuların hastanedeki tedavilerine kadar her şeyiyle yakından ilgilendiğini söyledi.

Daha sonra Ödemiş Fenerbahçeliler Derneği'nce hazırlatılan imzalı formalar hediye edildi. Galatasaraylı olan Kaymakam Abdullah Dölek ve koyu Beşiktaşlılığı ile bilinen Belediye Başkanı Bekir Keskin sırtında isimlerinin yazdığı imzalı formaları Fenerbahçeli yöneticilerin elinden aldı. Daha sonra Saraçoğlu ailesinin bireyleri ve Fenerbahçeli yöneticilerle birlikte Ödemiş Fenerbahçeliler Derneği merkezinin açılış kurdelesi kesildi.

"DUYGULANDIRAN KADİRŞİNASLIK"

Çamlık'taki programın ardından Ödemiş Belediyesi'nin anma programı başladı. Ödemiş Belediyesi'nin özkaynaklarıyla hazırlanan Saraçoğlu Toplu Konutları'nın anahtar teslim töreni ve Saraçoğlu büstünün açılışı yapıldı.

Buradaki törende konuşan Ödemiş Belediye Başkanı Bekir Keskin, "Burası kendiliğinden oluşan bir kentsel dönüşüm alanı. Eski İstasyon'dan, Yıldız Kent Müzesi'ne kadar olan 60 bin metrekarelik alanda Ödemiş'in kentsel dönüşümünün gerçekleşmesi hedefleniyor. Şimdiye dek belediyemiz kaynaklarıyla yapılan bu konutlar için 25 binanın yıkımı yapıldı. Bakanlığı ve Başbakanlığı döneminde Ödemiş'in her türlü ihtiyacında kol kanat geren Şükrü Saraçoğlu'nun adının bu konutlara çok yakıştığını düşünüyorum" dedi.

Devlet eski Bakanı ve Şükrü Saraçoğlu'nun torunu Rüşdü Saraçoğlu da, "Saraçoğlu ailesi adına bugün burada konuşmak gurur verici. Bundan daha güzeli ve önemlisi Saraçoğlu'nun unutulmaması. Belediyenin bu büyük başarısı ve kadirşinaslığı karşısında duygulandığımı ifade etmek istiyorum" dedi.

Konuşmaların ardından Ödemiş protokolü, Saraçoğlu ailesi bireyleri ve Fenerbahçe yöneticilerince tamamlanan 20 yeni konutun anahtarları ve tapuları hak sahiplerine verildi. Daha sonra Ödemiş Belediye Başkanı Bekir Keskin, Saraçoğlu ailesinin en genç bireyi Peri Yakar ile birlikte Saraçoğlu Büstü'nün açılışını gerçekleştirdi.

PANELDE DÜRÜSTLÜK VURGUSU

Toplu konut alanında sona eren törenin ardından Saraçoğlu ailesi, ÖYKAM'da oluşturulan Saraçoğlu Anı Odası'nı ziyaret edip öğle yemeği yediler. ÖYKAM ziyaretinin sonrasında yeni Nikah Salonu ve Kongre Merkezi'nde 'Ödemişli Başbakan Şükrü Saraçoğlu' başlığıyla panel düzenlendi.

Panele Şükrü Saraçoğlu'nun oğlu Yılmaz Saraçoğlu, Kültür ve Turizm eski Bakanı Alev Coşkun, Gazeteci-Yazar ve TV Programcısı Gürkan Hacır, Fenerbahçe Spor Kulübü yönetim kurulu üyesi Turan Şahin, ÖYKAM Müdürü Prof. Dr. Engin Berber ile yüksek lisans öğrencisi Tülay Gül konuşmacı olarak katıldı.

"MÜTEVAZI BİR DEVLET ADAMI İDİ"

Panelin yöneticiliğini eski bakanlardan Alev Coşkun yaparken açılış konuşmasını eski bakanlardan Şükrü Saraçoğlu'nun torunu Rüşdü Saraçoğlu yaptı. Saraçoğlu yaptığı konuşmada, "Dedemi fotoğraf kareleriyle hatırlıyorum. Ama kesinlikle çok mütevazı olduğunu söyleyebilirim. Mütevazı bir yapıda idi. Başbakanlık'tan Kızılay'a şoförüyle yürürdü. Halkın içinde olmak, polis duvarlarının arkasında olmamak eskiden normaldi. Şimdi ne yazık ki göremiyoruz. Ben de bakanlık dönemimde halkın içerisinde olmayı çok severdim. Dürüst olmak normal bir şeydir, dürüst olmamak anormaldir. Günümüzde dürüstlük bile çok farklı bir şeymiş gibi algılanıyor. Şükrü Saraçoğlu bu topraklarda kiralık evde ölen ilk ve tek Başbakan'dır" dedi.

"3 TEMMUZ'A KARŞI SARAÇOĞLU DURUŞU"

Panelde daha sonra Fenerbahçe Spor Kulübü yönetim kurulu üyesi Metin Doğan konuşmasını yaptı. Doğan, "Fenerbahçe Spor Kulübü'nde en uzun süre başkanlık görevinde bulunan Şükrü Saraçoğlu bizim için sadece bir stat ismi değil aynı zamanda bir duruştur. Bu ülkede maça giderken çocuklarına bilet aldıracak kadar mütevazı Başbakanlar, bakanlar vardı. 17 Aralık sürecinde Saraçoğlu'nun bu mütevazılığı daha da büyük anlam kazanıyor. 17 Aralık sürecinde Saraçoğlu araştırılırsa anlamlı mesajlar ortaya çıkacaktır" dedi.

Saraçoğlu'nun Fenerbahçe'nin kapatılmasını önlediğini ve şu anki stat arazisinin kulübe verilmesinin sağlandığını hatırlatarak, "1934 yılında oynanan Fenerbahçe-Galatasaray maçında çıkan olaylar sonrası birileri haddini aşarak kulübümüzün kapatılmasını istiyor. Kulübümüzün savunması bile alınmadan cezalar kesiliyor. Fenerbahçe'nin kaderi midir, nedir? Savunmamız alınmadan o zaman da ceza kesilmeye kalkılıyor. Ancak Saraçoğlu hukuksuzluğun önüne geçerek, 'Fenerbahçe'yi kapatmak isteyen gelsin benimle görüşsün' diyor ve 2 ay içerisinde kulübümüzün başkanı oluyor. Fenerbahçe'ye stat tapusunu da veren Saraçoğlu'nun adının stattan silineceğine dair iddialar var. Ben başkanımız Aziz Yıldırım adına da konuşuyorum. Şükrü Saraçoğlu adı Fenerbahçe camiasında sonsuza dek yaşatılacaktır. Bunun Ödemiş'te teminatını veriyorum. Saraçoğlu ruhuyla biz 3 Temmuz'da ayakta durduk, dimdik bir duruş sergiledik" dedi.

"SARAÇOĞLU 'YEMEZ-YEDİRMEZ' MÜLKİYE ANLAYIŞINDAN GELİYORDU"

Şükrü Saraçoğlu'nu konu alan "Efe Başvekil" kitabının yazarı ve aynı isimli belgeselin hazırlayıcısı, TV Programcısı Gürkan Hacır da 17 Aralık'ta başlatılan büyük yolsuzluk soruşturmasıyla ilgili Saraçoğlu'nun dürüstlüğü ve devlet adamlığı üzerinden önemli göndermeler yaptı.

Hacır, "Evet Saraçoğlu, kirada ölen bir Başbakan'dı. Tek parti döneminde 4 yılı aşkın Başbakanlık yapan devlet adamı Şükrü Saraçoğlu'nun hayatına bakınca son bir haftada yaşananları daha iyi değerlendirebiliyoruz. Saraçoğlu'nun dürüstlüğü, devlet adamlarının nasıl olmaları gerektiğini ortaya koyuyor. Saraçoğlu, her şeyden önce bir Mülkiyeli idi. Yani 'Devletin malını yemem, yedirtmem' anlayışında idi. Maçlara girerken çocuklarına bileti alın diyecek kadar mütevazı ve dürüst devlet adamını bugünkü şartları da görünce bir kez daha içtenlikle saygıyla anıyorum" dedi.

"Bugünkü şartlara bakınca Saraçoğlu'nu algılamak zor" diyen Hacır şöyle devam etti: "2. Dünya Savaşı devam ederken İnönü ve Saraçoğlu, şimdiki gibi kof kabadayılıkla değil mekik diplomasisi ile Türkiye'yi bu felaketin dışında tuttular. Saraçoğlu dönemi Türk dış siyasetinin en parlak olduğu dönemlerden birisidir. Bugünkü dış siyasetimize bakınca Saraçoğlu'nun önemi ve değeri bir kez daha anlaşılıyor. Saraçoğlu, Cumhurbaşkanlığı dışında her makamda bulunmasına karşın mütevazı bir hayat yaşamıştır.

Sporu çok seven, özellikle futbolu seven Saraçoğlu, sadece Fenerbahçe'nin değil Galatasaray'ın ve Beşiktaş'ın da maçlarını yerinde izlemiştir. Hastalığı döneminde bile stadyumun yolunu tutmuştur. Kızını Galatasaray yüzme takımına yazdıracak kadar da sportmen birisidir. Bugün elbette spordaki duruma bakınca Saraçoğlu'nu anlamak zordur.

Saraçoğlu bulunduğu her makamda en iyi şekilde görevini yapmıştır. Köylülerin topraklandırılması ile uğraştığı gibi Köy Enstitüleri'nin de en az Hasan Ali Yücel kadar babasıdır. Her hafta sonunu yurdun dört bir yanındaki Köy Enstitüleri'nde geçirmiş, öğrencilerle ilgilenmiş köylü halkın kalkınması için mücadele vermiştir. Saraçoğlu'nu günümüzde gelinen noktada özlüyor ve daha iyi anlıyoruz"

"ÖYKAM'IN ARŞİVİNDE 126 ADET SARAÇOĞLU'NA AİT BELGE VAR"

ÖYKAM Müdürü Prof. Dr. Engin Berber de ÖYKAM'ın gönüllü çalışanı yüksek lisans öğrencisi Tülay Gül ile birlikte Ödemişli Başbakan Şükrü Saraçoğlu ile ilgili elde edilen belgeleri katılımcılarla paylaştı. Berber yaptığı konuşmada, "Şükrü Saraçoğlu, "Savaş dönemindeki Varlık Vergisi ve köylülere yönelik Orman Kanunu ve Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu gibi yasal düzenlemelerle önemli adımlar atmıştır. Bu üç yasal düzenleme o dönem toprak ağalarının da içerisinde yer aldığı CHP'nin egemen sınıftan kopma adımlarıdır" dedi.

Berber, ÖYKAM'ın elinde Saraçoğlu ile ilgili 126 adet belgenin bulunduğunu ve araştırmalarının da sürdüğünü belirterek, Türkiye Cumhuriyeti'ne damga vuran Ödemişli devlet adamıyla ilgili bundan sonra yapılacak araştırmalarda ÖYKAM'ın bu çalışmalarının önemli birer kaynak olduğunu vurguladı. Yüksek lisans öğrencisi Tülay Gül de Saraçoğlu ilgili önemli belgeleri katılımcılarla paylaştı.

Panelin devamında Şükrü Saraçoğlu'nun oğlu Yılmaz Saraçoğlu da babasıyla ilgili anılarını anlattı. Eski Turizm Bakanı Alev Coşkun da 1924 Anayasası hazırlanırken Şükrü Saraçoğlu'nun hukuk adamı kimliğiyle önemli katkılar sunduğunu hatta bazı maddelerle ilgili Saraçoğlu'nun Atatürk'ün karşısında durduğunu söyledi.

Bazıları tarafından diktatörlükle suçlanan Atatürk'ün daha Cumhuriyet'in ilk yıllarında bile kendi düşüncelerine muhalif olan kişilere karşı yaklaşımının, şimdilerde daha da iyi anlaşılması gerektiğini söyleyen Coşkun, Atatürk'ün Saraçoğlu'nun bu maddelerle ilgili görüşlerini önemsediğini ve Saraçoğlu'nun bu çıkışını takdir ettiğini de belirtti.

Coşkun, Saraçoğlu için memleketinde düzenlenen panelin önemli bir ahde vefa örneği olduğunu ifade ederek, Ödemiş Belediye Başkanı Bekir Keskin'i ve belediye çalışanlarını kutladı.

Her yönüyle Saraçoğlu'nun ele alındığı panelde Ödemiş Belediye Başkanı Bekir Keskin, Fenerbahçe Spor Kulübü yönetim kurulu üyesi Metin Doğan'a efe heykelciği ve ipek mendil hediye etti. Panel sonunda konuşmacılara çiçek takdim edildi. - İZMİR