Meü'de 'Türkiye'de Çağdaşlaşma Tartışmaları' Konferansı

Mersin Üniversitesi (MEÜ) Fen- Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşe Azman, Cumhuriyet ideolojisinin bizzat bir 'çağdaşlaşma projesi' olarak ortaya çıktığını söyledi.

MEÜ'den yapılan yazılı açıklamaya göre, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından başlatılan 'Cumhuriyet Konferansları Serisi'nin ilki 31 Ekim Çarşamba günü gerçekleştirildi. "Türk Sosyolojisinde Batılılaşma/Çağdaşlaşma/Modernleşme Tartışmaları" başlıklı konferansı Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşe Azman verdi. Çiftlikköy Kampusu Prof. Dr. Uğur Oral Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilen konferansa MEÜ Genel Sekreteri Doç. Dr. Burak Çimen, Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fevzi Demir, öğretim elemanları ve çok sayıda öğrenci katıldı.

Batılılaşma, çağdaşlaşma, modernleşme tartışmalarının, sosyolojisinin tartıştığı temel alanlardan biri olduğunu kaydeden Doç. Dr. Azman, bu üç kavramın kullanımının belirli bir seyir izlediğini; Cumhuriyet döneminde kullanılan 'batılılaşma' kavramının 1960'dan sonra yerini 'çağdaşlaşma' kavramına bıraktığını, 'modernleşme' kavramının ise 1980'li yıllardan sonra yaygın olarak kullanıldığını ifade etti. Sosyolojinin, Türkiye'de Cumhuriyet ideolojisi ile uyumlu olarak belirlendiğine dikkat çeken Azman, Cumhuriyet ideolojisinin bizzat bir 'çağdaşlaşma projesi' olarak ortaya çıktığını söyledi. Batılılaşma kavramının, toplumsal değişme açısından yönünü batıya çevirmek, doğu medeniyetinden batı medeniyetine geçiş olarak tanımlandığına işaret eden Azman, "Böyle bir medeniyet değiştirme anlayışında belli başlı sorular ve sorunlar karşımıza çıkıyor. Bu sorulardan başlıcaları 'Batıdan ne alınacak? Bize ait değişmeden ne kalacak?' Bu soru, sosyolojimizin tartıştığı temel problemlerden ve Türk siyasal yaşamında en fazla tartışılan konulardan bir tanesi. Bu, hem batılılaşmanın ya da medeniyet değiştirmenin bir kimlik sorunu olarak biçimlendiğini gösteriyor hem de batılılaşma karşısında alınan siyasi ve toplumsal tutumları açıklıyor. Bu soruya verilen yanıt, Türkiye'de batılılaşmanın yönünü belirliyor" dedi.

Türkiye'nin modernleşme tarihinde, toplumsal devrimlerin benimsenemediği, tutucu güçlerin tasfiye edilemediği, toplumsal yapının değişime direnç gösterdiği gibi tartışmaların süregeldiğine değinen Doç. Dr. Azman, 1980 sonrasında modernleşmenin yönteminin mercek altına alındığını ve modernleşmenin neden başarılı olamadığı sorusuna cevap arandığını aktardı. Sosyolog Bayhan Sezer'in görüşlerine de yer veren Azman, Sezer'in bu üç kavram yerine 'Batıcılaşma' kavramını önerdiğini; bu üç kavramın, toplumsal kimlik krizini daha derinleştirdiği, batının bizi eşit bir aktör olarak görmeyeceği, batıcılığın dilencilik olduğu görüşünden bahsetti.

Konferans, Doç. Dr. Azman'ın dinleyicilerden gelen soruları yanıtlamasıyla son buldu. - MERSİN