Kar Leoparı"Ndan Doğaseverlere "Çığ" Uyarısı

TUNCAY BEKAR - Dünyanın en yüksek dağı Everest'e tırmanan ilk Türk dağcı olan, "Kar Leoparı" olarak bilinen AKUT Başkanı Nasuh Mahruki, mevsim geçişlerinin yaşandığı bugünlerde yürüyüş ya da tırmanış yapacak doğaseverleri, çığ riski bulunan bölgelere gitmemeleri konusunda uyardı.

Mahruki, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kış mevsiminin yaklaştığı aylarda yüksek kesimlere kar yağdığını belirterek, doğa yürüyüşü, tırmanış gibi doğa sporları yapanların çığ olaylarına karşı duyarlı olmasını istedi. Bu nedenle dağlarda yürüyüş yapacakların bilinçli ve donanımlı olması gerektiğini, yürüyüş gruplarının liderlerinin de sorumluluğunu aldığı insanların güvenliğini en üst noktada tutması gerektiğini vurgulayan Mahruki, "Aslında yürüyüş tehlikeli bir aktivite değil ama yürürken geçiş mevsimlerine dikkat etmek lazım, çünkü çığ riski yüksek olur" dedi.

Doğaya çıkan kişinin yürüyüş, tırmanış, parkur veya herhangi bir doğa sporu etkinliğinde yaptığı aktiviteye göre uygun eğitimi, tecrübesi, malzemesi, seçtiği mevsimin, arazinin, rotanın koşullarını bilmesi, yanında harita, pusulası, GPS'si olması gerektiğini anlatan Mahruki, bu tür etkinlikler öncesinde kişinin nereye gittiği, nereden ne alabileceği, kaybolması halinde kimlerden yardım alabileceği konusunda çalışma yapmasını önerdi.

Doğanın şakaya gelmeyeceğine dikkati çeken Mahruki, "Doğada aynı yer, aynı coğrafya gece farklı gündüz farklı, yazın farklı kışın farklı olabilir. Doğa, iyi havada ve kötü havada cennet ve cehennem kadar farklı olabilir. O yüzden önemli olan doğayı, kendini çok iyi tanımak ve mutlaka yeterli malzemeyle, doğada kalınabilecek ekstra günü de hesaplayarak yürüyüş planlamak lazım. Mesela dört günlük yürüyüşe çıkıyorsanız 'hava bozarsa ne yapmam lazım' diye düşünerek hareket edilmeli" diye konuştu.

"Hiçbir şart altında çığ riski olan coğrafyaya girilmez"

Mahruki, doğadaki aktivitede en büyük sorunun "çığ" olayı olduğunu vurgulayarak, "Çığ altında kalabilecek koşullardan kesinlikle sakınmak lazım. Hiçbir şart altında çığ riski olan coğrafyaya girilmez. Sadece ve sadece dağda yukarıdasındır, mutlaka inmek zorundasındır. O zaman şartları zorlamayı deneyebilirsiniz ama onu bile yaparken iyice havanın soğuması beklenmeli, ya gece ya günün en erken saati beklenmeli ki ortamdaki kar iyice buz olsun ve çığ olmasın. İdeal olan kendini o duruma sokmamaktır" ifadelerini kullandı.

Çığ riskine maruz kalmamak için coğrafyadaki anlık hava durumunun da iyi gözlemlenmesi gerektiğini kaydeden Mahruki, şöyle devam etti:

"Mesela son 24 saatte bulunduğun bölgeye 50 santimetre kar yağdı, bu durum 45 derecelik eğimlerde mutlaka çığ riski yaratır. Bunu göz önünde bulundurmak lazım ki bu bir tecrübe meselesidir. Çığa maruz kalmamak için kişi eğitimini çok iyi almalı ve kendini o tür kazalara sokacak koşullardan sakınmalı, çünkü çığa maruz kalınca yapılacaklar çok kısıtlı. Çığla sürükleniyorken tamamen Allah'a emanet gidiyorsun. Şansın varsa bir şey yapabilirsin. Çığın yukarısı dardır, aşağıya doğru genişleyerek devam eder. Çığın ortasında kalırsan şansın çok düşük. Çığ sizi dibine çekerse hayatta kalma şansınız çok düşük."

"Çığda savrulmak en korkunç senaryodur"

Nasuh Mahruki, olası bir çığdan kurtulmada çığla gelen karın niteliğinin önemli olduğuna işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Çığla gelen kar toz kar, ıslak kar ya da tabaka kar olabilir. Eğer ıslak karsa neredeyse hiç şansınız yoktur. Çünkü o karın içinde çok fazla su vardır. Zigana Dağı'ndaki çığ faciasında öyleydi, ıslak kardı. Tonlarca ağırlık kişinin üstüne yığılır ve parmağını bile kıpırdatamayabilirsin, ezilirsin. Çığdaki çalkantıda kişinin her tarafı kırılır. Toz kar nispeten daha yumuşaktır ve üzerinde kalma şansınız olabilir, toz karı üzerinizden atabilirsiniz ama onda da nefes boruna, ağzına, burnuna kar dolacağı için boğulma riski yüksek. Tabaka kar da çok riskli. Onun için çığ riskini öngörüp bu koşulların içine girmemek gerekir."

Çığ riskine maruz kalınması halinde yapılacakların kısıtlı olduğunu vurgulayan Mahruki, şunları kaydetti:

"Çığda savrulmak en korkunç senaryodur. Allah kimsenin başına vermesin. Böyle durumda hemen sırt çantanı atacaksın. Çığla düşeceğini anladığında yanında çığın üstünde kalan çığ kaytanı varsa bunu fırlatacaksın. Çığ kaytanının 5-10 metrelik ipi var, kar üzerinde kalıyor ve o sayede arkadaşların seni bulabiliyor veya çığ olan alana girmeden önce bir alet var, onunla girilmeli. Bu aletin sinyalleri sayesinde arkadaşların yerini tespit edebiliyor. Bunlar yanında yoksa tek yapacağın şey yüzme benzeri hareketlerle karın üstünde kalmaya çalışmak. Kar seni altına basmaya çalışırken sen üstüne çıkmaya çalışacaksın. Hayatta kalmak için çığ bittiğinde karın altında değil üstünde ya da üste yakın mevkide olmaya çalışman lazım." - Trabzon