Baraj Altında Kalacak Aras Kuş Halkalama İstasyonu'nda 77 Türden 3 Bin Göçmen Kuş Halkalandı

TACETTİN DURMUŞ

Aras Nehri kıyısındaki Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi Sorumlusu Kayahan Ağırkaya, 7 Ağustos'ta başlayan halkalama sezonun 16 Kasım'a kadar devam edeceğini söyledi. Yakında baraj suları altında kalacak olan Aras Kuş Halkalama ve Eğitim İstasyonunda şu ana kadar 77 türden 3 bin göçmen kuş halkalandı.

Aras Nehri kıyısındaki Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi Sorumlusu Kayahan Ağırkaya, Iğdır'ın Yukarı Çıyrıklı ile Kars'ın Aşağıbaşköy köyleri arasında bulunan Kuş Cenneti olarak bilinen bölgede ikisi İsveçli ve Çinli gönüllü kuş halkalama uzmanı olmak üzere 5 ekolog ile birlikte kuş halkalama çalışması yaptıklarını söyledi.

"AVRUPA'DA GÖRMEDİĞİM ÇOK İLGİNÇ KUŞ TÜRLERİ VAR"

7 Ağustos'ta başlayan sezon boyunca istasyonda kuş halkalayan Hannes Andersson, "İsveç'ten geldim. Sonbahar sezonu botunca burada gönüllü olarak çalışıyorum. 16 Kasım'a kadar da burada kalacağız. Şu anda göç eden kuşları yakalayıp halkalıyoruz. Buradaki çoğu kuşu geldiğim yerden yani İsveç'ten tanıyorum. Çünkü çoğu kuş Kuzey'de de konaklıyor. Türkiye'de daha önce Avrupa'da görmediğim ve çok ilginç bulduğum kuş türleri var. Şu ana kadar toplamda 77 türden 3 bin kuşu halkaladık" dedi.

"FAVORİM İSVEÇ'TE PEK BULUNMAYAN ARI KUŞLARI"

Gönüllü kuş halkalama uzmanı Wenjia Chen yaptığı açıklamada, "Ben Çin'den geldim. Ben de bütün sezon boyunca burada kalacağım. Daha önce bura çalışmış bir arkadaşımın tavsiyesi üzerine buraya geldim. Kuzey Avrupa'da göremediğimiz ama Güney'de yaşayan türler burada olduğu için özellikle geldim. Şu ana kadar favorim arı kuşları oldu. Çünkü çok renkliler. Çünkü İsveç'te arı kuşları çok nadir bulunuyor. Bir günde 60- 70 tane yakaladığımız oluyor. Şimdi Afrika'ya doğru göçe başladılar. Sezon devam ettikçe daha fazla kuş türü ile karşılaşacağız" diye konuştu.

"KÖYÜMÜZE BARAJ YAPILACAK DOĞA YOK OLACAK"

Kuş Cenneti yakınındaki Aşağıbaşköy köyü sakinlerinden Ali Aydın'da yakın bir zamanda köylerine yapılacak barajın kuş cennetini yok edeceğine dikkat çekerek şunları söyledi:

"Burası ve köyümüz yıllardır yapılması planlanan baraj altında kalacak. Bu yıl köyümüzde ilk defa karaleylek gördüm. Köyümüzde kuş halkalaması yapılması adına güzel şeyler hissediyoruz. Yöremizde böyle güzel kuşların olması çok güzel. En büyük sıkıntı ise buraların baraj olma korkusu var. Buraların baraj olmasını kimse istemiyor. Bu doğayı yok edecekler ve biz ona üzülüyoruz. Burada kuşların dışında domuz, tavşan, çakal, tilki, ayı, kurt, kaplumbağa, yılan gibi her çeşit hayvan yaşıyor. Böyle kalsın istiyoruz. Doğayı yok etmesinler."

"KUŞ HALKALAMA YÜZYILLARDIR KULLANILAN BİR YÖNTEM"

Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi Sorumlusu Kayahan Ağırkaya şunları söyledi:

"Kuş halkalama sezonumuz 7 Ağustos'ta başladı ve 15 Kasım'a kadar devam edecek. Şu ana kadar 77 türden yaklaşık 3 bin kuş halkaladık. Halkaladığımız kuşları yakalamak için şu gördüğünüz ağları kullanıyoruz. Bu ağlar dünya standartlarında olup hem Avrupa'da hem Amerika'da yüzyıldır kullanılan bir bilimsel yöntemdir. Bu ağlar kuşlar için özel olarak onlara zarar vermeyecek şekilde tasarlanmıştır. Biz de burada dünya standartlarına uygun olarak bu bilimsel çalışmayı gerçekleştiriyoruz. Bu ağları kurduktan sonra kuşlarını kullandıkları alanlara her saat başı kontrole çıkıp ağları kontrol ediyoruz. Ağlarda kuş varsa güvenli bir şekilde alıp halkalama karavanında götürüyoruz. Karavanda önce kuşun türü tayin ediliyor ki en önemli kısmı bu. Daha sonrasında da bacak çapına uygun halka takılıp çeşitli ölçümleri alınıyor ve kuş tekrar doğaya geri salınıyor. Sonuçta bir kurşun bacağına bir halka takıyorsunuz ve sallıyorsunuz. Belki biri bir yerde denk gelir bulur ve yakalar. Daha sonra bize ulaşır. Geri bildirim alma umuduyla yapıyoruz bu çalışmayı ama tabii dünyada da çok eskiden beridir sistematik şekilde yapılan bir çalışma olduğu için bugüne kadar göç yollarıyla ilgili bildiğimiz bütün bilgileri bu metot sayesinde öğrenmiş olduk.

"GERİ BİLDİRİM ALDIĞIMIZ PEK ÇOK ÜLKE VAR"

Aslında çok sık istasyon olursa ki Avrupa'da öyle ülkeler arası çok fazla istasyon olduğu için tabi ki yakalama şansı da artıyor. Bizim ülkemizde sadece 4 tane sürekli halkalama yapan istasyon var. Dolayısıyla biraz daha zor oluyor ama tabi ki burada halkalanan kuşlar başka ülkelerde de yakalandı ve onları oralardan da geri bildirimler aldık. Bizim halkaladığımız kuşları başkaları da yakaladı. Başkalarının yakaladığı halkalı kuşları da biz yakaladık. Çeşitli ülkelerden geri bildirimler aldık. Rusya'dan geri bildirim alıyoruz İsrail'den aldık en uzak bugüne kadar geri bildirim aldığımız ülke Güney Afrika idi. Güney Afrika'da bir halkalama uzmanı Michael Ford burada halkalanan bir kırlangıcı orada yakaladı ve merak edip buraya kadar geldi. Hem de 7 kez geldi ve burada gönüllü olarak halkalama çalışmalarına da katıldı. Şu anda da bizimle birlikte ekolog İsveçli Hannes Andersson, Çinli ekolog Wenjia Chen ile gönüllü arkadaşlarımız Çağrı Demiral ve Gül Tutar ile birlikte halkalama çalışmalarımız devam ediyor."