Aydınlı Demir Ustası: " Son Yıllarda Maliyetler Artınca Vatandaş Tamirata Yöneldi"

Aydın'ın Karacasu ilçesinde 27 yıldır demircilik yapan Ali Duran, son yıllarda vatandaşların ellerindeki ürünleri tamirat ettirmeye yöneldiklerini dile getirdi. Duran, "Bazı durumlarda yenisini pahalı geldiği zaman vatandaş tamirata yöneliyor. Maliyetler artınca tamirata insanlar biraz daha yöneldi. 2-3 yıldır özellikle arttı tamirat düşüncesi. Zamanında bizden satın almışlar. Kullana kullana yüzü bitmiş, yenisi pahalı gelince tamiratını yaptığımız için yeni gibi oluyor zaten. Vatandaş yarıya yarıya maliyetten kurtulmuş oluyor" dedi.

Aydın'ın Karacasu ilçesinde 27 yıldır demircilik yapan Ali Duran, son yıllarda vatandaşların ellerindeki ürünleri tamirat ettirmeye yöneldiklerini dile getirdi. Karacasu'nun sembol mesleklerinden demircilikte pek çok alanda kullanılabilecek ürün yaparak geçimlerini sağlayan ustalardan biri olan Duran şunları söyledi:

"HER TÜRLÜ ÜRÜNÜ YAPIYORUZ"

"Toptan isterlerse siparişlere göre yapıyoruz. Kendim köylere de gidiyorum. Hırdavat üzerine az çok çeşidimiz var. Onunla birlikte tamirat isteyenlerin ürünlerini alıyoruz. Hem yeni ürünler yapıyoruz hem de vatandaşın kullandığı ürünlerin tamiratını yaparak onların işini görüyoruz. Tahra, balta, çapa gibi ürünlerin tamiratını yapıyoruz. Şekillenme ihtiyacı oluyor, bu işleri yapıyoruz. Bazen müşteri yenisini tercih ediyor, o siparişleri alıyoruz. Keskin aletler kendi imalatım. Saban demiri gibi ve zirai aletler gibi şeyler de yapıyoruz. Kültürdür, demirdir hepsini yapıyoruz. Özel istekler olursa elimizden gelen her şeyi vatandaşın talebine göre yapıyoruz."

"İNSANLARI MEMNUN ETMEYE ÇALIŞIYORUZ, 30-40 ÇEŞİT ÜRÜN ÜRETİLİYOR"

Son yıllarda tamirata ilginin arttığını ifade eden Duran, "Bazı durumlarda yenisini pahalı geldiği zaman vatandaş tamirata yöneliyor. Maliyetler artınca tamirata insanlar biraz daha yöneldi. 2-3 yıldır özellikle arttı tamirat düşüncesi. Zamanında bizden satın almışlar. Kullana kullana yüzü bitmiş, yenisi pahalı gelince tamiratını yaptığımız için yeni gibi oluyor zaten. Vatandaş yarıya yarıya maliyetten kurtulmuş oluyor. Tamirattan da daha memnun kalıyor insanlar. Bir çapanın yenisi 450-500 lira mesela. Eski ürünü 200 liraya çelikliyoruz. Yeni gibi de oluyor. Ekonomiden dolayı tamirata yönelme biraz daha arttı. Önemli olan vatandaşın tamirattan memnun kalması. Memnun kalmazsa yenisini yine alıyor. Ama malı kaliteli yaptıktan sonra sıkıntı olmuyor. Elimizden geldiği kadar da kaliteli yapmaya çalışıyoruz. İnsanlar da memnun kalıyor" diye konuştu.

Yaptığı çeşitler hakkında bilgi veren Duran, "Soyma nacağı, odun nacağı, yörelere göre değişen balta çeşitleri, tahra, tırpan, orak, ot orağı, el keskisi, çapa çeşitleri, çatallı çapa gibi çeşit çok. Talebe göre yapıyoruz. 30-40 çeşit ürün yapıyoruz. Tabi bu işin bir sınırı yok. Vatandaş bize bir örneğini gösterdikten sonra her ürünü yapabiliyoruz" dedi.

"VATANDAŞ ARTIK DÜŞÜNEREK ALIYOR"

Duran şunları söyledi:

"18 köye gidiyorum. İşçiliğimizi beğeniyorlar. Ali yaptıysa sıkıntı olmaz diyorlar. Gözü kapalı bize malını veriyor. Her köyden birer ikişer tamirat aldıktan sonra çıkarıyoruz masrafımızı. Ama bundan sonra akaryakıt çok pahalı. Köyleri dolaşmayacak seviyeye geliyoruz. Vatandaş artık eskisine göre baktığımızda bir şey çok aşırı ihtiyaçsa alıyor bir şeyi. Eskiden evimde şu bulunsun, bu bulunsun diye alıyordu. Çok aşırı ihtiyaç olmazsa adam almıyor. Şimdi elindeki çapayı son haddine kadar kullanıyor. Önceden bir tane daha bulunsun diye alırdı. Şimdi işte eskiyi vereyim, 50-100 lirada cebimde kalacak, karım olsun diyor.

"ARTIK TOPTANCILAR PEŞİN PARA İLE ÇALIŞIYOR "

Kendimizden örnek verelim. Önceden 3 bin liralık ürün alıyorduk. Şimdi o 3 bin lira oldu 30 bin lira. Alırken de satarken de sıkıntı. Önceden veresiye verebiliyorduk. Zaten çok az bir karla satıyorsun. Bir zam geliyor bizim karı da götürüyor. Örnek veriyorum; 15 lira karla satıyorsun. Bir anda 29 lira zam geliyor. Kar kalmıyor. Böyle zorluklar var yani. Veresiye vermemem dediğin zaman da olmuyor. Önceden toptancılar bile al götür bu malı sat, ondan sonra öde diyordu. Şimdi kardeşim ya çek olacak ya senet olacak ya peşin olacak. Senet bile kabul etmiyorlar artık. Böyle bir duruma geldi yani. Yaptığın ürün para kazanmıyor mesela farklı farklı ürünler yapmaya gidiyorsun. Bu sefer boşuna çalışacaksın. Masrafın çıkmıyor. 3 tane çocuk var okuyor hepsi de. Masrafın içinden çıkamıyorsun. Bu sefer farklı farklı ürünlere yöneliyorsun.

"KÖMÜR DE, DEMİR DE ÇOK ZAMLANDI"

Ham madde almak da sıkıntı. Ham madde de çok pahalı. Kömürümüz olsun demirimiz olsun hepsi çok pahalı. Son 3 yılda her şey 6-7'ye katladı. Önceden 15 liraya araba alıyordun. Şimdi oldu 300 bin lira. Önceden kömürü uygun alırdık. 1-2 liraya alırdık. Şimdi oldu kömür 10 lira. Önceden tonlarca indiriyorduk. Kamyonu bölüşüyorduk. Şimdi 500 kilo, 1 ton ancak alabiliyoruz. Şimdi bir ton zor alıyoruz. Sadece kömür 10 bin lira tutuyor. Demiri hadi yakından bulabiliyoruz. Kömür Zonguldak'tan geliyor. Az bir kömür için buraya kömür getirmez kimse. Allah'tan birkaç esnaf ortak alıyoruz. O sayede kömür geliyor. Demirde de yüzde 50-60 artış var. Eskiden hurdaya çok demir çıkardı. Biz onu uygun fiyata alır kullanırdık. Şimdi teknoloji gelişti. Hurdadan aldığımız malzemeyi lazer kestiği için bize de maliyetli geliyor. Bize de 30-35 lira fiyat çekiyorlar. Öncede yerine göre 5-6 liraya demir alıyorduk. Eskiden hurdaya atılıyordu. Şimdi lazer kestiği için. Hurdadan bile ihtiyaca göre kesim yapılıyor. Bu da hurda atık ürün kavramını ortadan kaldırıyor. Hurda da değerlenmiş oluyor. İstediği gibi kesim yapabildiği için hurda fiyatına vermek istemiyor."