Aydın Tabip Odası, Aile Hekimlerinin İş Yükü ve Nöbetlere Tepki Gösterdi

Aydın Tabip Odası Başkanı Metin Aydın, aile hekimlerine getirilen nöbet uygulamasının kanunsuz olduğunu ve bu uygulamadan vazgeçilmesi gerektiğini iddia etti.

Aydın Tabip Odası Başkanı Metin Aydın yeni yönetim kurulu üyeleri ile Aydın Tabip Odası binasında bir araya gelerek 2. toplantısını düzenledi. Toplantıya Aydın Aile Hekimleri Derneği (AYAHED) Başkanı Hasan Elatik ve yönetim kurulu üyeleri de katıldı. Toplantıda aile hekimlerinin görevlerinin had safhaya çıkarıldığını anımsatan Aydın, aile hekimlerinin birinci görevleri olan tedavi edici sağlık hizmetlerini yapamaz hale gelmesinden dolayı üzüntüsünü dile getirdi.

Aydın'da 2010 yılından itibaren uygulanmaya başlayan aile hekimliğinin yanlış çerçevede ilerlediğin iddia ederek aile hekimlerinin üzerlerine vazife olmayan görevler yüklendiğini ileri süren Aydın, " Türkiye'de 2004 yılında kabul edilen 5258 sayılı "Aile Hekimliği Pilot Kanunu" ile 1. basamak sağlık hizmetlerinde sağlık ocağı sisteminden Aile hekimliği uygulamasına geçildi. Aydın ilinde ise 2010 Aralık ayında Aile Hekimliği uygulamasına geçildi. Sağlık ocağı sisteminde çeşitli unvanlar altında yaklaşık 18 personel 5-10 bin kişiye hizmet verir iken, Aile Hekimliği uygulamasında 1 hekim ve 1 aile sağlığı elemanından oluşan 2 kişilik ekip 4 bin kişiye sağlık hizmeti vermeye başladı. Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) görev yapan aile hekimleri (AH) hekimlik hizmetleri dahil olmak üzere yaklaşık iki yüz çeşit iş ve işlem yapmakla yükümlü kılınmışlardır. Daha önce sağlık ocağı sisteminde 18 kişilik sağlık ekibinin yaptığı bu 200 çeşit iş ve işlem bu ASM'lerde 2 kişilik sağlık ekibin yapması gereken iş ve görev haline getirildi. Bir hekimin asli görevi hekimlik hizmetleri olup, sağlık hizmetlerinde mevcut diğer işleri sağlık ekibinde yer alan diğer sağlık çalışanlarının yapması gerekir. Fakat Aile Hekimliği ile sağlık hizmet ekibi 2 kişiye indirildiği için Aile Hekimlerinin görev ve iş yükleri had safhada artmıştır. Bu görevler yetmezmiş gibi her geçen gün Aile Hekimlerine adli nöbetler, defin raporu, işe giriş raporu gibi ek görevler verilmekte nerede ise asli görevleri olan 1. basamakta koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerini yapamaz hale gelmektedirler" dedi.

"AİLE HEKİMLERİ HEKİMLİK DIŞINDA BİRÇOK GÖREV YAPIYOR"

Aile hekimlerinin iş yüklerini arttıran ek görevler dışında çalışma sürelerinin yarısını kapsayacak kadar zaman alan bürokratik işlemler ve yazışmalar gibi görevlerinin de bulunduğunun altını çizen Aydın, "Aydın ili özeline baktığımızda Aydın ilindeki Aile Hekimlerinin işaret ettiğimiz bu genel ek iş yüklerine ilave olarak ekstra iş ve görevleri de oldu. Aydın ili 2010 Aralık ayında Aile Hekimliğine geçer iken kanunen kamunun yapması ve hazır hale getirilmesi gereken 1. basamak sağlık hizmet kurumları yüzde 30-40 oranında eksik olduğu için bu orandaki Aile Hekimi kendi özel çabaları ile ayrıca ASM kurmakla yükümlü kılındı. Yani Aile hekimleri hekimlik dışında mimar, harita mühendisi, inşaat mühendisi, elektrikçi, su tesisatçısı, badanacı gibi görevleri de yapma durumunda kaldı. 1 milyonu aşkın nüfusu olan Aydın ilinde 284 Aile Hekimi gerçekten çok yoğun iş görev tanımlamaları ile sadece 1 Aile sağlığı elemanı ile sağlık ocağı sistemindeki 18 kişilik ekibin işlerini yapmak zorunda kalmaktadır. Geçen haftalarda Aydın ili Halk Sağlığı Müdürü Dr. Şenol Okur 1. basamak sağlık hizmetlerinde ciddi şekilde şoför eksikliği yaşandığını, hekimlerin ek olarak şoförlük yapmak zorunda kaldıklarını da ifade etmiştir. Sayın İl Halk Sağlığı Müdürünün tespitleri çok doğru ve yerindedir. Kendisine katılıyoruz" diye konuştu.

"HEKİM DAĞILIMI VE GÖREVLENDİRİLMELERİNDE DENGESİZLİK VAR"

Aile hekimlerinin birçok görevi olmasına rağmen yeni kararname ile ek görev olarak nöbet uygulamasının akla mantığa uygun olmadığının dile getiren Aydın, "Aile Hekimlerinin giderek sağlık ve sağlık dışı ek görevleri artmış iken 02 Ocak 2014 tarihinde 6514 sayılı Sağlık Bakanlığı kararnamesi ile Aile Hekimlerine çalıştıkları 1. basamaktan farklı bir çalışma ortamı, mevzuatı ve iş pratiği olan 2. basamak sağlık kuruluşları acillerinde bu hastanelerin semt polikliniklerinde ve 112 acil sağlık hizmetlerinde ayda 8 saatten 30 saate kadar ek görev yani nöbet uygulamasına karar verildi. Sağlık Bakanlığı Mayıs 2014 tarihinden itibaren bu nöbet uygulamasına geçilmesine karar verdi. Bu uygulamanın akılla, mantıkla, hukukla hiçbir izahatı olmayıp tamamen kanunsuz bir uygulama olup derhal sonlandırılmalıdır. Kanun gerekçesinde yer alan tüm sağlık personelinin nöbet hizmetine katkısını sağlamak, sağlık insan gücünün verimli ve etkin şekilde kullanılabilmesini temin etmek, sürekli mesleki eğitim ve acil sağlık hizmet pratiklerinin devamlılığını sağlamak gerekçesi gayrı ciddi olup gerçeklerden uzaktır. Tüm sağlık personelinin nöbet hizmetine katkısını sağlamak doğrudur. Fakat bunun yolu farklı bir sağlık hizmeti basamağında ve pratiğinde çalışan hekimlere ek görev vererek değil, kendi kurumları 2. basamakta var olan ama asli görevleri ve işgal ettikleri norm kadrolarında çalışmayıp farklı hizmetlerde görev yapan hekimlerin gerçek görevlerine dönmeleridir. Aydın'da olması gereken 2. basamaklarda acil hekimlerinin norm kadrosu doludur yani yeterli sayıda hekim vardır. Fakat hekim dağılımı ve görevlendirilmelerinde dengesizlik vardır. Biran önce giderilmelidir" ifadelerini kullandı.

"KIRSAL ALANLARDA ACİLEN SAĞLIK ALT YAPISI YAPILMALIDIR"

Aile hekimlerine 2. basamak acillerde nöbet uygulaması hastaların, özelliklede kırsalda yaşayan vatandaşların sağlık ihtiyaçlarına çözüm değil tam tersine mağduriyetlerine sebep olacak bir uygulama olduğunu dikkat çeken Aydın, "Şu anda 2. basamak devlet hastanelerinde acillerde hasta ve iş yoğunluğu had safhadadır. Bunun çözümü kırsal bölgelerde akşamları, hafta sonu ve tatillerde şuan eksik verilen hizmetlerin hiç verilmez hale gelmesine sebep olacak, acillerdeki iş yoğunluğu, kargaşa ve şiddet olaylarını arttıracak bir uygulama olmayıp, Aydın ilinde özellikle de kırsalda hastaların yaşadığı ilçe ve belde merkezlerinde acilen sağlık hizmet alt yapısını yapmak, hastaların yerinde ve zamanında kendi bulundukları, yaşadıkları mekanlarda sağlık hizmeti alacak sağlık sistemini kurmaktır" şeklinde konuştu.

"BİR AİLE HEKİMİNE 2 BİN HASTA DÜŞECEK ŞEKLİNDE PLANLANMALIDIR"

Aydın Tabip Odası olarak birtakım önerilerde de bulunan Aydın, sözlerini şu şekilde noktaladı: "Aile hekimlerine 2. basamak sağlık kuruluşlarında nöbet uygulaması gerçekçi bir uygulama olmayıp, kanunsuzdur. Aksi bir durum hekimlere, kurumlara ciddi hukuki problemler yaratacak, hasta hekim arası ilişkiyi bozacak, hastaların sağlık hizmet alımlarında mağduriyetler yaşatacaktır. Acillerde yoğunluğu çözecek uygulama aile hekimlerine kanunsuz nöbet uygulamasını yazmak olmayıp hastaların sağlık problemlerini yaşadıkları yerlerde ve zamanında çözecek sağlık alt yapısını oluşturmak, işletmektir. Şu anda Aydın ili acillerde olması gereken norm hekim kadroları doludur. Yani kağıt üstünde hekim açığı yoktur. Açık hekimlerin dağılımında ve farklı görevlerde bulunmalarından kaynaklanmaktadır. Bu yanlış uygulamadan derhal vazgeçilmelidir. Hekimler asıl kadrolarının olduğu, atandıkları yerde çalıştırılmalıdır. Aydın ili, ilçe ve beldelerinde ki eksik, yetersiz sağlık kurumları ihtiyacı acilen giderilmelidir. 1 aile hekimi şuanda 4 bin kişiye hizmet vermektedir. 1 Aile hekiminin hizmet vermesi gerekli hasta sayısı 2 bin olacak şekilde planlanmalı ve buna göre sağlık kuruluşları kamu tarafından yapılmalı, hekim dağılımı dengeli olarak düzenlenmelidir. Aile Hekimliğinde 4 bin hastaya hizmet veren 1 aile sağlığı elemanı sayısı yetersiz olup, bu aile sağlığı merkezlerinde kamunun atadığı ilave hemşire, ebe, sağlık memuru çalıştırılmalıdır. - AYDIN