Tirilye Kentsel Tasarım Projesi İle Unesco'ya Hazırlanıyor

Tirilye'deki kültür rotasını ayağa kaldıracak, yerelden evrensele bir koruma sürecini başlatan Mudanya Belediyesi, Tirilye'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmesinin ilk adımını da Kentsel Tasarım Projesi ile atacak.

Mudanya'nın gelecek vizyonuna bilimin ışığında, proje demokrasisiyle karar veren Mudanya Belediyesi, Tirilye'yi 7 planlama bölgesine ayıran Kentsel Tasarım Projesi'ni halkın onayına sundu. Mudanya'nın tarihi ve doğal güzellikleriyle ön plana çıkan yerleşimlerinden biri olan Tirilye'de devam eden Koruma Amaçlı Revizyon İmar Planı Çalışması kapsamında izlenecek yol haritası ve Kentsel Tasarım Projesi, "Tirilye Geleceğini Konuşuyor" çalıştayı ile masaya yatırıldı. Toplam 20 hektar alanda bin 43 parselde 857 yapının bulunduğu Tirilye'de uygulanacak Kentsel Tasarım Projesi'nin sunumu, ÇEKÜL Vakfı Başkan Yardımcısı Mithat Kırayoğlu tarafından yapıldı. Çalıştayda Mudanya Belediyesi Teknik Başkan Yardımcısı Hakan Karademir ile Koruma Amaçlı Revizyon İmar Planı çalışmasını yürüten firmanın temsilcisi Şenol Hatipoğlu da sunum yaptı. Çalıştaya Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz'ın yanı sıra Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Oğuzoğlu, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Şehir Bölge Planlama Bölümü Öğretim Görevlisi Tayfun Kahraman, Tirilye'deki derneklerin temsilcileri ile vatandaşlar katıldı. Kültür mirasının korunması çalışmaları kapsamında Tirilye Modeli oluşturulacağını belirten Mudanya Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz, projenin yalnızca Türkiye'de değil, dünyaya örnek olacağını dile getirdi. Tirilye'nin hiçbir kentin sahip olmadığı bir kültürel miras omurgasına sahip olduğunu vurgulayan Türkyılmaz, "Bu plan doğrultusunda Tirilye'deki kültür rotasını ayağa kaldıracağız. Yapıları fiziki olarak restore edeceğiz. Bunların içini öyle güzel işlevlerle dolduracağız ki Tirilye'yi geleceğe taşıyacak, bizim ihtiyacımız olan donatı alanları fonksiyonlarını, kültür rotasındaki anıtsal yapıların içine koyacağız. Restorasyonun yanı sıra Tirilye'nin somut olmayan kültürel mirasını geleceğe taşıyacağız. Korunmuş kent ölçeğini, korunmuş dokuya çevireceğiz. Anıtsal yapılarımızı koruyacağız. Korunmuş doğa, korunmuş tarım ve Tirilye mutfağının yaşatıldığı bir destinasyon bölgesi olacak" dedi.

UNESCO HEDEFİNİN İLK ADIMI

ÇEKÜL Vakfı Başkan Yardımcısı Mithat Kırayoğlu, 7 noktada mimari ölçekte yapılacak tasarımı anlattı. Var olan kentleşme modeline muhalefet eden bir çalışmaya imza atacaklarını belirten Kırayoğlu; "Tirilye müzeler kenti oluyor, yerelden evrensele bir koruma sürecini de hayata geçiriyoruz. Tirilye'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmesinin ilk adımını atmış olacağız. Kentsel doku tamamıyla motorlu taşıtlardan arınacak. Limandan başlayarak Çamlı Kahve'nin altında kadar giden bir yaya sahil rotası oluşturulacak. Eski balıkçı barınağından başlayan, yaya yolu, bisiklet yolu ve duraklarıyla birlikte keyifli bir sahil rotası koyuyoruz. 150 tescil yapıdan 9 tanesi yok olmuş ama nerede olduğunu biliyoruz. Elimizde projeleri var. Bu 9 yapıyı ele alacağız. Bunları yerine koyacağız. Tescilli yapı olarak kurula gitmiş, ancak kent dokusuna uymayan şekilde yenilenen binalar eski haline getirilecek" dedi.

Kırayoğlu, Tirilye Kentsel Tasarım Projesi kapsamında yapılacak çalışmaları da şu şekilde açıkladı.

1.Proje Alanı: Tirilye'nin girişinde belediyeye ait bir alanda otopark yapılacak. Limanın üst kısmına denk gelen bu bölgede, 300-400 araçlık bir katlı otopark yapılacak. İlçeyi motorlu taşıtlardan arındırma hedefi doğrultusunda ziyaretçiler, seyir terası işlevi görecek bu bölgeden bir asansör sistemi sayesinde merkeze taşınacak. Otoparklara ayrıca bisiklet parkı yapılacak. Ziyaretçiler kültür rotasını bisikletlerle de izleyebilecek. İndikleri noktada bir turizm ofisi, wcler yapılacak. Tirilye Köylü Pazarı düzenli hale getirilecek.

2.Proje Alanı: Tirilye'deki tarihi yağ fabrikası kamulaştırılacak, Zeytinyağı Müzesi haline getirilecek. Yanındaki boş araziye de 200 araçlık otopark yapılacak. Tarihi yağhane, Endüstriyel Sit Koruma Projesi olarak kültür yaşamına kazandırılacak.

3.Proje Alanı: Merkezde meydan düzenlemesi yapılacak.

4.Proje Alanı: Taş Mektep ve çevresinde bir kültür kompleksi yapılacak. Bu proje Taş Mektep ve önündeki park alanı ile Dündar Evi, Eski Pazar Caddesi sokak dokusuyla birlikte ele alınıp bir bütün olarak tasarlanacak.

5.Proje Alanı: Fatih Cami ve Tirilye Hamamı farklı bir buluşma noktası yapılacak.

6-Proje Alanı: Kemerli Kilise ve etrafı önemli bir odak haline getirilecek.

7.Proje Alanı: Çamlı Kahve ve yanında bulunan bin metrekarelik park alanının kullanılması planlanıyor. Turizm alanı kapsamındaki bölgede kent dokusuna uygun, silüeti bozmayacak bir otel planlanıyor.

TAŞ MEKTEP LOKOMOTİF OLACAK

Taş Mektep Restorasyon Projesi'nin tamamlandığında kullanım fonksiyonunu anlatan Kırayoğlu, "Çatısı tamamlandı, binanın geri kalanıyla alakalı statikle ilgili sonucu bekliyoruz. Valilik ödeme yapmayacağını bildirdi ama belediye kendi mali gücüyle yapma sözü verdi. Teras bölümünde küçük bir kafe var. Sergi fonksiyonu bu bölümden başlıyor ve üst kata kadar devam ediyor. Burada Tirilye ile ilgili sergi ve müze fonksiyonu yapılacak. En geniş ve görkemli olan kat olan 3. katta da eğitim, öğretim, yaz okulu ve Tirilyelilerin atölye çalışmalarını, kültür faaliyetlerini yapabileceği bir mekan olarak oluşturulacak. Yeni projede eklenen bir merdiven ve ortasında bir şeffaf asansör bulunuyor. Tirilyelilerin anılarını yaşatabileceği mekan, kısa sürede tamamlanacak" dedi.

Sunumların ardından projeyle ilgili Tirilyelilerin öneri ve istekleri alındı.

Tirilye'de toplam 20 hektar alanda bin 43 adet parselde 857 adet yapı bulunuyor. 144 adet tescilli parsel bulunan Tirilye'de yapıların 626'sı iyi, 152 yapı kötü, 77 yapı harabe durumda. 125 tescilli sivil yapının bulunduğu bölgede 7 tescilli anıtsal yapı, 3 tescilli endüstriyel yapı, 11 yıkılmış tescilli parsel, 105 tescil önerisi, 621 tescilsiz parsel ve yapı yer alıyor.