Windows 10 Ön İncelemede!

Windows 10 ile birlikte beklenen Başlat menüsü geri döndü, Charms çubuğunaysa hiçbir şey olmadı. Yeni işletim sisteminin fiyatının ne olacağı konusundaysa henüz elimizde somut bir bilgi bulunmamakta. Ancak bugün denediğimiz teknik önizleme sürümü, Microsoft'un tercihini bu kez dokunmatikten değil, verimlilikten yana yaptığını gösteriyor.

Microsoft'tan Joe Belfiore, yolun çok başlarında olan teknik önizleme sürümünün tanıtımda anlatılan işlevlerin dahi hepsine sahip olmadığının önemle üzerinde durdu. Tabi ki bu sürümde problemlere rastlamamız da olası. Ancak teknik önizlemeyi denediğimiz kısa süre içinde hiçbir sorun yaşamadık.

Teknik önizleme sürümünün amacı, Microsoft'un dokunmatik, fare ve klavye girişlerini dengeleyebildiğini, kimseyi yalnız bırakmadığını ispat etmek. Çekirdek özelliklere odaklanan sürümde Dosya Gezgini, Denetim Masası, Not Defteri gibi araçlarda veya Müzik, video gibi uygulamalarda yenilik aramamak gerekiyor.

Başlat menüsü

Windows 10'u klavye ve fareyle kullanıyorsanız Başlat menüsü varsayılan hale geliyor. Ama isterseniz tam ekran giriş ekranını kullanmaya devam edebiliyorsunuz. Başlat menüsü, Windows 7'dekinden farklı olarak Canlı Kutucukları üzerine sabitlemenize olanak tanıyor. Sol tarafta ise alıştığımız bir uygulama listesi bulunuyor. Sol tarafta gördüğünüz öğeler arasında sabitlenmiş ve son uygulamalar, dosyalar için sıçrama listeleri, komut çalıştırma olanağı da tanıyan bir arama kutucuğu ve sistemi kapatmaya veya yeniden başlatmaya yarayan bir düğme var.

Arama kutucuğu, Bing'den ve Windows Mağazasından sonuç gösterebilme gibi tüm Windows 8 özeliklerine sahip. Başlat düğmesinin yanındaki ayrı bir Arama menüsü ise trend olan konuları Bing'den alarak size gösteriyor.

Başlat menüsünün boyutunu değiştirmeniz mümkün, ancak bu işlev biraz garip çalışmakta: Menünün sadece yüksekliğini değiştirebiliyorsunuz. Genişliği değiştirme işini fareyle çekerek yapamıyorsunuz, bunun için bir ayarı değiştirmeniz gerekiyor.

Tutturma (snap), uygulamalar

Açık pencereler arasında geçiş yapmamıza izin veren Alt+Tab klavye kısayolu, 1990'dan bu yana kullanılmakta. Bu kısayol, Windows 8.1'de metro uygulamaları arasında geçiş yapmamıza da izin veriyordu. Şimdi ise metro uygulamalarını diğer yazılımlar gibi pencerede açmanız, yeniden boyutlandırıp ekranın kenarlarına tutturmanız mümkün. Görev çubuğundaki yeni Görev Görüntüleme düğmesi, Alt+Tab kısayolunu hiç denememiş olanlar için pencereler arasında geçiş yapmanızı sağlayan bir işlev sunuyor.

Tutturma (snapping) Windows 8'de iki uygulamayı yan yana kullanmanıza izin veriyordu; Windows 10'daysa daha fazlasını yapabiliyor. Dar bir pencere açıksa diğer pencere, kalan tüm bölümü kaplayabiliyor veya ekranın her köşesine bir uygulama, yani toplamda dört uygulama tutturabiliyorsunuz. Windows, tutturma işlevini kolaylaştırmak için size açık pencerelerin küçük resimlerini bile gösteriyor.

Sanal masaüstü

Vista'da 3D Flip Explorer, Windows 8'de ise metro uygulamaları arasında geçiş için kullanılan Win+Tab kısayolu ise Windows 10'da açık sanal masaüstleriniz arasında geçiş yapmanızı sağlıyor. Geçiş sırasında masaüstlerinizin canlı haldeki küçük resimleri gösteriliyor. Farenizle sadece geçiş yapmak istediğiniz masaüstünü değil, pencereyi bile seçebiliyorsunuz.

Sanal masaüstleri yeni bir fikir değil. Şimdiye kadar Windows'la sunulmamasının arkasında ise onları yönetmenin kafa karıştırıcı olabilmesi. Windows 10'da çalışan bir uygulama şu anki masaüstünde değilse alt çizgiyle gösteriliyor. Bu uygulamaya tıkladığınızda direkt olarak ilgili masaüstüne geçiş yapıyorsunuz.

Gelişmiş kullanıcıların Windows 10'un kendileri için tasarlandığını düşüneceğinden eminiz. Ancak geri kalan kısmın sanal masaüstlerini kullanıp kullanmayacağı şüpheli.

Charms çubuğu

Charms çubuğu, söylentilere rağmen Windows 10'da yerini korumuş görünüyor. Ancak artık onu Win+C klavye kısayoluyla açamıyorsunuz. Fare ve klavyeniz varsa ve etkin uygulama, bir metro uygulamasıysa, bu klavye kısayolu karşınıza Charms menüsünün "mini" sürümünü getiriyor. Bu küçük Charms menüsü, uygulamanın sol üst köşesinde görünüyor.

Küçük menü, Charms'ı dokunmatik dostu olmaktan biraz uzaklaştırıyor ancak çok daha fare dostu yapıyor. Fare kullanırken ihtiyacınız olan da bu olduğu için, herhangi bir sorun yaşamıyorsunuz. Eski Charms çubuğunu açmak için fareyi ekranın kenarına götürmek, pek pratik bir yöntem değildi.

Charms'a sahip olmayan bir uygulama veya bir masaüstü uygulaması kullandığınızda ise bildiğiniz Charms çubuğu açılıyor. Ancak bu çubuğun görünümünün yakın zamanda değişmesi bekleniyor. Charms'ın tamamen kaldırılmasının nedeni ise Microsoft'un onu kaldırdığında kullanıcılardan yoğun şikayetler almış olması.

Microsoft, bu değişikliklerle metro arayüzünün sevilen ve faydalı olduğu düşünülen işlevlerini korurken, onların fare kullanıcılarını canını sıkan yönlerini ortadan kaldırmak istiyor.

Komut satırı

Charms'ın çok uzaklarında bir konu olan komut satırı, çeşitli komut ve toplu iş dosyalarını çalıştırmamızı sağlıyor. Son senelerde daha güçlü PowerShell otomasyon sistemine odaklanılsa da Windows 10'da komut satırı yeniliklerin dışında bırakılmıyor. Komut satırı, artık bildiğimiz klavye kısayollarını kabul ediyor. Bir satırı veya kelimeyi seçmek için, metin kopyalayıp yapıştırmak için her zaman kullandığınız klavye kısayollarından artık komut satırında da faydalanabiliyorsunuz.

Internet Explorer

Windows 10'da Internet Explorer'ın sadece tek bir sürümü bulunuyor: Masaüstü IE. Yeni bir sürüm olmasa da IE için bazı yenilikler sırada bekliyor. Internet Explorer'ın metro sürümünün kaldırılmayacağını da söyleyelim.

IE'nin arayüzünde ne gibi değişikliklerin yapılacağını, farklı IE modlarının nasıl yönetileceğini henüz bilmiyoruz. Farklı iki IE kullanabilmek, bazı açılardan avantaj sağlasa da (eklentisiz tarayıcı kullanabilmek gibi), kafa karıştırıcı ve can sıkıcı olabiliyor.

İlk kararımız

Windows 10'un tüm gücüyle üzerinde odaklandığı şey, farklı kullanıcıların istekleri arasında denge kurmak ve bunu başarmanın ilk adımları atılmış. Windows'u elbette sadece klavye ve fare kullananlarla tablet kullananlar diye ikiye ayıramayız. Windows Phone, Xbox One, tabletler, laptoplar, masaüstü PC'ler, devasa boyutlardaki duvar ekranlar ve bunlar arasındaki tüm cihazlar, Windows'un kapsama alanına giriyor. En azından Microsoft, Windows 10 ile bunu amaçlıyor.

Teknik önizleme, sanal masaüstü, yeni pencere sıralama işlevleriyle özellikle tecrübeli kullanıcıları mutlu edecek.