Web3 Nedir ve Nasıl Çalışacak?

Bitcoin ve NFT'ler gibi blok zinciri teknolojisine ilgi duymasanız bile, muhtemelen Web3'ü (veya Web 3.0'ı) duymuşsunuzdur. Teknoloji konusunda bilgili arkadaşlarınız size geleceğin olduğunu söylüyor olabilir, ancak konsept biraz kafa karıştırıcı. Blockchain mi yoksa kripto para birimi mi? İşte bilmeniz gerekenler.

Web 1.0 ve 2.0: Bildiğimiz İnternet

İnternetin halka açık olan ilk sürümü olan World Wide Web, Web 1.0 olarak anılır. 90'ların başına kadar uzanan bu site, büyük ölçüde köprülerle birbirine bağlanan statik web sayfalarından oluşuyordu.

Ardından bir platform olarak internet çağı olan Web 2.0 geldi. Facebook, Twitter ve Instagram gibi e-ticaret ve sosyal medya sitelerinin yükselişini gördük. İnsanlar çevrimiçi platformlarla etkileşim kurma ve kendi içeriklerini yayınlama becerisi kazandı. Akıllı telefonlar ve bulut bilişim, buradaki büyümenin ana itici güçleriydi.

Pek çok kişinin gördüğü gibi, şu anda sorun şu ki, internet kullanıcılarının Google, Microsoft veya Amazon gibi teknoloji devleri tarafından sağlanan "ücretsiz" hizmetleri kullanmak için kişisel verilerini teslim etmeleri gerekiyor. Alışveriş, sosyal medya, bloglar—hepsi tercihlerimiz ve bu hizmetleri kullanma şeklimiz hakkında bilgi toplar ve bu bilgiler daha sonra üçüncü taraflara satılır ve hedefli reklamlar sunmak için kullanılır.

Web3: Açıklıyoruz...

Web3 terimi, Ethereum kripto para biriminin kurucu ortaklarından biri olan Gavin Wood tarafından 2014 yılında Web 3.0 olarak ortaya çıktı. O zamandan beri, yeni nesil internet ile ilgili her şeyi kapsayan bir terim haline geldi.

Wood ve Web3 konseptini destekleyenler, Web 2.0'ın büyük teknoloji tarafından kontrol edildiğini ve bunun da kamunun internete veya veri güvenliğine olan güvenini korumada etkili olabilecek veya olmayabilecek düzenleyicilere borçlu olduğunu iddia ediyor. Wiredile 2021'de yapılan bir röportajda Wood, mevcut web'in sorumlu tutamayacağımız kurumlara güvenmeyi gerektirdiğini söyledi:

"Belki de [şirketler] doğruyu söylüyorlar çünkü yapmazlarsa itibarlarının büyük bir darbe alacağından korkuyorlar. Ama sonra, Snowden ifşaatlarından bazılarında gördüğümüz gibi, bazen şirketler bunu söyleme fırsatı bulamıyorlar. gerçek," dedi Wood Wired'a. "Bazen, güvenlik servisleri arka ofislerine bir kutu yerleştirebilir ve onlara 'Bu kutuya bakmanıza gerek yok, bu kutu hakkında hiçbir şey söylemenize veya yapmanıza izin verilmiyor, sadece sessizce oturmak.'"

Taraftarlar, Web3'ü, hizmetlerini kullanmak için Facebook ve Google gibi şirketlere kişisel bilgileri vermemizi gerektirmeyen bir internet olarak tasavvur ediyorlar. Web, blok zinciri teknolojisi ve yapay zeka ile güçlendirilecek ve tüm bilgiler blok zincirinin halka açık defterinde yayınlanacak.

Kripto para biriminin işleyişine benzer şekilde, kabul edilmeden önce her şeyin ağ tarafından doğrulanması gerekir. Çevrimiçi uygulamalar teorik olarak insanların bir aracı olmadan bilgi veya para alışverişi yapmasına izin verir. Bir Web3 interneti de izinsiz olacaktır, yani herkes, erişim kimlik bilgileri oluşturmak veya bir sağlayıcıdan izin almak zorunda kalmadan onu kullanabilir.

İnterneti oluşturan veriler şimdi olduğu gibi sunucularda saklanmak yerine ağda depolanacaktı. Bu verilerdeki herhangi bir değişiklik veya hareket, tüm ağ tarafından doğrulanacak bir kayıt oluşturularak blok zincirine kaydedilecektir. Teorik olarak bu, kötü niyetli kişilerin verileri kötüye kullanmasını engellerken, verilerin nereye gittiğine dair net bir kayıt oluşturur.

Tıpkı kripto para blokajlarının "çifte harcamayı" önlemek için inşa edilmesi gibi, blok zinciri merkezli bir internet de teorik olarak verileri manipüle etmeyi ve kontrol etmeyi zorlaştıracaktır. Veriler merkezsizleştirileceğinden, hiçbir kapı bekçisi veriyi kontrol edemez, yani kimsenin internete erişimini engelleyemezler.

Kağıt üzerinde bu, eskisinden çok daha fazla insanın internete erişmesini sağlayacak ve yapay zeka, botları ve tıklama çiftliği web sitelerini kısıtlamak için kullanılacaktı. Bir Web3 uygulaması örneği, bir blok zinciri üzerinde çalışan bir eşler arası ödeme uygulaması olabilir. İnsanlar bir banka kullanmak yerine, ödemeler için yapılan merkezi olmayan bir uygulama (Dapp) kullanarak bir mal veya hizmet için ödeme yapabilirler.

Bir işlem sonlandırılmadan önce, ağ tarafından doğrulanması ve ardından blok zincirinin dijital defterine kodlanması gerekir. Bunun gibi bir ödeme sistemi, banka hesabı açamayan, bunlara erişimi olmayan veya büyük ödeme sağlayıcıları tarafından belirli hizmetleri sunması yasaklanan kişilere fayda sağlayabilir.

Web3 Henüz Yok

Web3 hala büyük ölçüde teoriktir ve oldukça dik bir öğrenme eğrisine sahiptir. Şu anda, isteyen herkes kendilerini blok zincir ve kripto para teknolojileri konusunda eğitmek zorunda. Bu, özellikle gizlilik endişelerini aşmak için özel tarayıcılar gibi uygulamaları kullanabiliyorlarsa, herkesin sahip oldukları şeyin başka bir sürümünü kullanmak için atmak istemeyeceği bir adımdır.

Bir de anonimlik ve sansür sorunları var. Tüm internet Web3 blok zinciri mimarisi üzerinde çalışıyorsa ve her şey blok zincirine silinmez bir şekilde yazılmış olsaydı, hiçbir şey anonim olmazdı. Bu bazıları için iyi olabilir, ancak güvenlikleri için isimsiz kalması gerekenler için değil.

Hiç kimse internetten engellenemezse, bu teoride eşitlikçi olurdu, ancak zararlı yanlış bilgilerin ve nefret söyleminin yayılmasının bir şekilde kontrol edilmesi gerekirdi. Şu anda sahip olduğumuz internet bu sorunları kontrol etmede zaten çok kötü olduğundan, Web3'ün daha iyi mi yoksa daha mı kötü olacağını söylemek zor.

Ve elbette, en büyük adım, Amazon ve Google gibi teknoloji devlerinden güç almaktır. ve PCMag'den Sascha Segan'ın açıkladığı gibi, bu "politik bir sorun, teknolojik bir sorun değil." Meta, merkezi olmayan bir internet istemiyor, bu nedenle mevzuat bu şirketleri dizginlemezse veya ortadan kaldırmazsa, Web3'ün sunduğu en iyi şey asla gerçekleşmeyecek. Web3 ayrıca ciddiye alınmadan önce kripto ve NFT dolandırıcılık barajından kaçmak zorunda kalacak.