2024'ün önemli teknoloji trendleri neler olacak?

Teknoloji dünyasında 2023 muhtemelen üretken yapay zekanın (Generative AI) anaakım hale geldiği yıl olarak hatırlanacak.

Bilgisayar yazılımlarından sanata ve makalelere, üretken yapay zeka sistemleri mükemmel olmasa da, hızlı bir şekilde çeşitli içerikler üreterek, bazı endüstri ve iş kolları için temel bir araç haline geldi.

Microsoft'un desteklediği ChatGPT'nin 2022 sonundaki lansmanıyla öncü konuma yükseldiği alanda çok sayıda yeni rakip ortaya çıktı.

Bu alandaki en önemli gelişmelerden biri de bu ay Google'ın çatı şirketi Alphabet'in, Google'ın sohbet botu ve arama motoru dahil farklı ürünlerine entegre edilecek Gemini adlı yapay zeka modelini tanıtmasıydı.

Alphabet Gemini'ın ChatGPT'nin son versiyonundan daha iyi performans gösterdiğini iddia ediyor.

Ancak ChatGPT'nin yapımcısı OpenAI boş durmadığını söylüyor. Yazılımın daha güçlü bir versiyonunun 2024'te geleceğini vaat ediyor.

Kasım ayındaki bir yazılım geliştirici konferansında OpenAI CEO'su Sam Altman, "Bugünkü lansmanımız, sizin için asıl yaptığımız ürüne kıyasla oldukça farklı görünebilir" demişti.

Diğer taraftan yatırımcılar, yeni büyük oyuncuyu bulma ümidiyle endüstriye para dökmeye devam ediyor,

Özel yatırım verilerini tutan PicthBook'a göre risk sermayesi firmaları üretken yapay zeka girişimlerine Eylül sonu itibarıyla 21,4 milyar dolar yatırım yaptı.

Kıyas için 2022'de yapılan toplam yatırım miktarı 5,1 milyar dolardı.

Ancak bunun bizi çok ileri götürmeyeceği yönünde uyarıda bulunanlar da var. CSS Insight'ın Baş Analisti Ben Wood, üretken yapay zekanın 2024'te "soğuk duş" alacağını söylüyor:

"Bize göre biraz abartıldı, kısa vadede yavaşlamasına sebep olacak birkaç engel var."

Wood, üretken yapay zeka sistemi geliştirme ve çalıştırma masraflarının oldukça yüksek seyrettiğine dikkat çekiyor. Sistemler yüksek işlemci gücü ve şu anda tedariği kısıtlı olan pahalı bilgisayar çipleri gerektiriyor.

Bu maliyetleri düşürmek için yapay zekanın çalıştırılması sırasındaki bazı işlemlerinin laptop ya da bilgisayarınızda lokal olarak yapıldığı hibrit sistemlere taşınacağını tahmin ediyor.

Wood aynı zamanda düzenleme ve yasal mücadelelerin de üretken yapay zeka çılgınlığını bir nebze soğutabileceğini tahmin ediyor:

"Firmalar kendilerini yapay zeka tabanlı servislere tonlarca yatırım yaptıkları ancak bunların bir bölümünü regülasyonlarla uyumlu hale getirmek için geri çekmek zorunda kaldıkları bir durumun içinde bulabilirler".

Elektrik şoku

Schmidt otomotiv araştırmaları şirketine göre 2024'ün birinci çeyreğinde bir milyonuncu elektrikli otomobil Birleşik Krallık yollarında olacak. Böylece Birleşik Krallık, Almanya'dan sonra bu dönüm noktasını geçen ikinci ülke olacak.

Buna karşın elektrikli araç üreticileri için 2024'ün de zor bir yıl olması bekleniyor.

2023 sonunda Ford, GM ve Tesla elektrikli araç üretimlerini genişletme planlarnı askıya almışlardı. Ekim'de Mercedes-Benz, fiyat rekabetini ve tedarik zinciri sorunlarını öne sürerek elektrikli araç pazarını "acımasız" olarak nitelendirmişti.

Analistler durumda büyük bir iyileşme beklemiyor.

Otomotiv Pazarı Analisti Matthias Schmidt elektrikli araç satışlarının Avrupa çapında gelecek yıl duraklayacağını tahmin ediyor. Schmidt Almanya, Norveç gibi pazarın geleneksel olarak güçlü olduğu ülkelerde büyüme görülmeyeceğini öngörüyor.

Ancak Birleşik Krallık sıfır emisyon araçlar (ZEV) zorunluluğu nedeniyle daha iyimser bir noktada olabilir. Ocak'tan itibaren satılan tüm araçların en az beşte birinin elektrikli olması gerekiyor, 2030'da bu oranın yüzde 80'e yükselmesi amaçlanıyor.

Tüm bunlar elektrikli otomobil alacak parası olanlar için iyi haberler.

Schmidt, "Üreticilerin ZEV hedeflerini karşılamaya çalıştığı bir dönemde, özellikle elektrikli otomobiller için, bir alıcı piyasası oluşacak.

"Ancak kesintiler, hiçbir ekstra maliyet ödemeden alınabilen finansman ve daha yüksek donanım seviyelerine gizlenecek; zira üreticiler fiyat indirimleri konusunda çok açık davranmaktan çekinecekler" diyor.

İnsansı robotlar

İnsansı robotlar gelecek yıl daha kullanışlı hale gelebilir. Tesla mühendisleri Optimus adlı insansı robotlarının yakın gelecekte temel fabrika işlerini yapacağını umuyor.

Bu ayın başlarında yayınlanan bir videoda, Optimus'un önceki makineden daha hafif, yeni ellere sahip ve yeni motorlarla çalışan en son sürümü gösteriliyordu.

Temmuz ayında Musk, Optimus'un 2024'te Tesla fabrikasında çalışma becerisine sahip olacağını söylemişti.

"İşe yarar şeyler yapması konusunda önce kendi fabrikalarımızda deneyecek ve faydasını ispat edeceğiz. Ancak gelecek sene fabrikalarımızda işe yarar şeyler yaptırabileceğimizi düşünüyorum. Bunu yüksek güvenle söylüyorum."

Tesla'nın insansı robotlar konusunda çok sayıda rakibi var. Bazı firmalar halen günlük işleri öğrenen robotlar geliştiriyor.

Amazon, depolarında insansı robotları deniyor. Digit adı verilen robot hareket edebiliyor, tutabiliyor ve nesnelerle insan gibi etkileşime geçebiliyor.

Robotun geliştiricisi Agility Robotics Digit'i müşterilerine gelecek yıl teslim etmeyi umuyor.

Diğer yandan Canada Sanctuary AI şirketi de Phoenix adlı robotunu, paketleme gibi belirli görevleri yerine getirmek üzere eğitiyor. 2024'te Phoenix'in yapabileceği işlerin sayısının artırılması planlanıyor.

Kilo verme yarışı

İlaç dünyasında bir tedavi o kadar hızlı satıyor ki, üreticisi talebi karşılamakta zorlanıyor.

Wegovy adıyla yeniden piyasaya sürülen kilo verme ilacı semaglutide, büyük bir başarı sağladı. Üreticisi Novo Nordisk Avrupa'nın en değerli şirketi haline geldi.

Danimarkalı şirket talebi karşılamak için milyarlarca euro yatırımla üretim tesislerini genişletiyor.

Wegovy bugünkü haliyle haftada bir vurulan bir iğne şeklinde uygulanıyor ancak hap versiyonu da hazır olmak üzere. Novo Nordisk bunun ne zaman piyasaya sunulacağını açıklamıyor.

Danimarkalı firma gelecek yıl daha fazla rekabetle karşılaşabilir.

Eli Lilly'nin Mounjaro ilacı geçtiğimiz günlerde ABD ve Birleşik Krallık'ta kilo verme tedavisi olarak onaylandı ve AB'de de onaylanması bekleniyor.

Diğer yandan Pfizer de kilo verme hapının onaylanmasını bekliyor.