Yabancı sayısını bırakın Almanya'ya bakın

Tarih 28 Şubat 2001. Alman Federasyonu uzun süren tartışmalar sonucu bugünü oluşturacak koşulların ilk adımını attı. Hedef dünya çapında oyuncu ve antrenör yetiştirmekti. Bundesliga'da oynayan 18 kulüp belirlenmiş kriterlere göre performans merkezi inşa etmek zorunda bırakıldı. En az ikisi çim, ikisi suni çim ve ikisi de projektörlü olacak şekilde 9 sahalı ve bir genç futbolcunun geleceğe yönelik taktiksel, tıbbi ve psikolojik her türlü yardımı alacağı maliyetli bir yapı söz konusu. Soyunma odalarının içeriğinden, çimlerin niteliğine ve bulundurulması gereken doktor sayısına kadar her şey öncesinde belirlendi. Bir sene sonra 2. Lig takımlarını da sisteme dahil etti. Aksi takdirde kulüplere lisans verilmeyeceği açıklandı. Takımlar bu dayatma ile beraber gençlerin futbol eğitiminden pedagojiye kadar uzanan çok farklı alanlarda her türlü yardımı alacağı modern tesislere kavuştu

1) 10 YILLIK BİLANÇO

2001'de başlatılan performans merkezleri inşasının arkasından geçen 10 yılın sonunda 2011 yılında tablo şu şekildeydi: Bu merkezlerde 433 antrenör çalışıyordu. Bunların 196'sı A lisansına sahip, 96'sı B, 50'si C lisanslıyken 61'i futbol öğretmeni ve 30'u da lisanssızdı. Geçtiğimiz yıllarda 31 yaşında olan Tedesco'yu göreve getiren Schalke'nin o dönemki sportif direktörü Christian Heidel, 'deneyimsiz hoca getirdiler' eleştirilerine şöyle yanıt verdi: "Bu antrenörlerin performans merkezlerinde nasıl bir eğitimden geçtiklerini kimse bilmiyor. Onların bu merkezlerde aldığı eğitim ve edindiği tecrübe eski antrenörlerde yok."

Aynı zamanda 2001 yılında ligin yaş ortalaması 27.07 iken 2011 yılında 25.77'ye indi. Toplam 282 genç takımda 11 ile 22 yaş arası bu merkezlerde 5 bin 445 oyuncu yer alıyordu. En önemli ayrıntı ise 2011 yılında Bundesliga'da oynayan oyuncuların yüzde 52.4'ü (525 futbolcunun 275'i) performans merkezlerinden gelme olduğunun altı çizildi.

2) MALİYET

Toplamda tüm kulüpler performans merkezine yılda yaklaşık 100 milyon Euro yatırım yaptı. 36 kulübü düşündüğünüz zaman bu rakam çok yüksek değil. Yine de kulüpler bu merkezleri inşa etmek için oyuncu satışından buraya pay ayırmak zorunda kaldılar. Başka bir deyişle oyuncu satmaya da teşvik edildiler. Alman Federasyonu ise Şampiyonlar Ligi havuzundan gelen 7.5 milyon Euro'luk fonu bu ligde oynamayıp performans merkezi inşa eden kulüplere dağıttı. Restoran ya da otellerde olduğu gibi bu merkezler bağımsız şirketler tarafından 9 farklı kritere göre değerlendirilip yıldızlar verildi. En iyisi olan 3 yıldızlı performans merkezine sahip takım Şampiyonlar Ligi'nden gelecek olan fondan yaklaşık 360 bin Euro ek gelir elde ediyordu. 2 yıldız alan 260 bin Euro... Bugün Almanya'da 55 takım performans merkezine sahip

3) OKULLAR

Bugün performans merkezlerinde yaklaşık 6 bin genç futbolcu yetiştiriliyor. Binlerce oyuncudan sadece onlarcası profesyonel futbol yaşamında çalışma imkanına sahip olacaklar. Peki geride kalan binlerce çocuğa ne olacak? Alman Federasyonu kulüplerle organik bağa sahip elit okullar açtı. Bugün 29 tane olan bu okulların özelliği sınav tarihlerinin dahi maçlara göre belirleniyor oluşu. Aynı zamanda performans merkezlerinde okuyan oyuncular futbolcu olma şansını devam ettirmek için okullarda belli oranda başarı göstermek zorunda bırakıldı. Bu da genç neslin daha eğitimli olmasının yolunu açtı.

4) KİMLER YETİŞTİ KİMLER...

GymnasIum olarak adlandırılan üniversiteye direkt geçiş imkanı sağlayan bir nevi fen lisesi kıvamında olan okula burada yetişen çocukların gitme oranı yüzde 54. Oysa Almanya çapında bu oran yüzde 45. Performans merkezinde yetişen yabancıların yine bu okula gitme oranı ise yüzde 36. Almanya çapında yabancı olup da Gynmasium'a ayrılanların oranı ise yüzde 15'in dahi altında. Nihayetinde sakatlık, yetersizlik gibi çeşitli nedenlerden dolayı futbolcu olamayan gençlerin geleceği de bu şekilde garanti altına alınmış oldu. Mario Gomez, Toni Kroos, Jerome Boateng, Mesut Özil gibi pek çok yeteneğin bu elit okullardan mezun olduğunu da hatırlatalım.

5) TESİS TEK BAŞINA YETERLİ DEĞİL

Alman Federasyonu'nun kulüplere zorunlu olarak performans merkezleri dayatması gelişimin ilk adımıydı sadece. Okullarda verilen eğitimin modernize edilmesi, sokaklara yaratıcılığın arttırmaya yönelik yapılan bin tane sahadan ilkokullarda görev alması için 20 bin eğitimcinin yetiştirilmesi ve okulla beraber futbolun sorunsuz bir şekilde ilerlemesi için açılan elit okullar gibi önemli detaylar da bu gelişimde rol oynadı. Almanya yabancının sınırsız olduğu zamanda örnek aldığı Fransa ile beraber Avrupa'nın en fazla nitelikli oyuncu yetiştiren ülkelerinden birisi olmayı başardı.

6) YABANCI SINIRI NEDEN KALDIRILDI?

Almanlar öncelikli olarak oyuncu yetiştirme konusunda önemli adımlar attı. Buna rağmen 2004 Avrupa Şampiyonası sonrası yabancı kuralında da değişikliğe gitti. Yetiştirilen genç oyuncuların forma şansı bulması adına Avrupa Birliği dışında olan ülkelerden gelen oyunculara sınır getirildi. Önce 6 yabancı oynatılması gündeme geldi ve her sene bu sayı bir bir düşürülerek devam etti. Nihayetinde Almanlar 3 yabancı hakkına kadar kısıtlamaya gittiğinde başka bir sorunla karşı karşıya kaldı. Avrupa kupalarında yarışan Bayern Münih ve o dönemin büyüğü Werder Bremen gibi takımlar haksız rekabetle karşı karşıya kaldı. Karl Heinz Rummenigge ve Klaus Allofs yabancı sınırına isyan etti. Öte yandan oyuncu yetişmediği zaman kuralın hiçbir anlamı olmadığı gibi takımları daha da geriye itti. 2006 Ocak ayında Almanya yabancı kuralını uluslararası rekabette boy gösteren takımları güçsüzleştirdiği sonucunu çıkararak bu kuralı kaldırdı. 2014 yılında ise 24 yıl sonra yeniden Dünya Şampiyonu olmayı başardılar.

10 SEZONDA 8 KEZ KURAL DEĞİŞİKLİĞİ

Süper Lig'de son beş sezondur uygulanan yabancı oyuncu kuralı, gelecek sezondan itibaren değişecek... ve bu, son yıllardaki değişikliklerden sadece biri olacak zira Türk futbolunda özellikle son 15 yılda yabancı oyuncu kurallarında yapılan sık değişiklikler dikkati çekiyor.

SAYI DÜŞECEK

TFF, Süper Lig'de 2005-2006 sezonu ile 2014-2015 sezonları arasında yabancı oyuncu kuralında tam 8 kez değişikliğe gitti. Önümüzdeki sezondan başlayarak gelecek 3 yılda takımların kadrolarında ve sahada bulunacak yabancı oyuncu sayısında kademeli düşüşe gidilecek.

TASARLANAN DEĞİŞİKLİKLER

2020-21: 14 yabancı 8'i maç kadrosunda 2021-22: 12 yabancı 7'si kadroda 2022-23: 10 yabancı 6'sı kadroda