Hava Ambulanslarının Hayat Uçuşu

FATMA GÜVEN - Sağlık Bakanlığı tarafından uygulamaya konulan hava yoluyla hasta sevki uygulaması kapsamında ambulans uçak ve helikopterler sayesinde Ağrı'daki acil hastalar tedavi edilmek üzere İstanbul, Ankara, Samsun, Van, Erzurum, Trabzon, Sivas, Malatya, Batman ve Elazığ gibi illere sevk ediliyor.

Ambulans uçak ve helikopterler, acil hastaların hayatlarını kurtarmada önemli rol oynuyor. Ağrı Havalimanı'na son 8 ayda iniş yapan 30 ambulans uçak ve 7 helikopter, özellikle prematüre doğan bebekler ile ileri derecedeki yanık vakası hastaları alarak çeşitli kentlerdeki donanımlı hastanelere götürüyor.

Ağrı 112 Birim Amiri Sinan Demir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ağrı'da 2008 yılında ambulans helikopter, 2010 yılında da ambulans uçak uygulamasının hizmete girdiğini belirterek, hava yoluyla hasta sevkinin acil hastalar için bir umut olduğunu söyledi.

Demir, kentte erken doğumla dünyaya gelen bebek sayısının çok fazla olduğunu, bu durumun eğitimsizlik ve annelerin gebelik konusunda bilinçsiz olmalarından kaynaklandığını vurgulayarak, şöyle devam etti:

"Son 8 ayda 30 ambulans uçak ile 7 de helikopter Ağrı'ya iniş yaptı. Yaklaşık 40 hastayı değişik illere sevk ettik. Bunların çoğu bebekti. Bu bölgede yaşayan anneler, gebelik döneminde doktor yüzü görmedikleri için erken doğumla dünyaya gelen bebek sayısı çok fazla. Ağrı'da bebek yoğun bakım ünitesinde sadece 4 yatak var. 560 bin nüfuslu bir il için bu sayı yok denecek kadar az. Bebek yoğun bakım ünitesi yetersiz olduğu için hava yoluyla Ağrı'dan en çok bebek ve ileri derecede yanık vakası olan hastaların sevki yapılıyor."

Ağrı'da doğum oranı çok yüksek olduğunu anlatan Demir, "Mesela, Patnos ilçesinde ayda 350 doğum gerçekleşiyor. O yüzden bebek yoğun bakım ünitesinde en az 40 yatak bulunması lazım. Kadınlarımız, gebelik döneminde hiç doktora gitmeden doğum yapacakları günü bekliyorlar. Bu da genellikle maddi sıkıntılar ve eğitimsizlikten kaynaklanıyor. Ayrıca Türkiye'de yanık ünitesi sadece belli yerlerde var. Ağrı'da yanık ünitesi olmadığı için vücudunda 2. ve 3. derece yanık bulunan hastaları başka illere sevk etmek zorunda kalıyoruz. Çünkü buradaki imkanlarımız yetersiz. Yanık olan bir hasta tamamen steril bir ortam istiyor. Çünkü vücut tamamen enfeksiyon odağı. En ufak bir toz bile o hastanın ölümüne yol açabiliyor" şeklinde konuştu.

"Daha çok Ankara, İstanbul, Van ve Erzurum'a hasta sevki yapılıyor"

Demir, ambulans uçakların genellikle Ankara ve Gaziantep'ten, helikopterlerin ise Erzurum'dan gönderildiğini ifade etti.

Hastaların sevkleriyle ilgili bilgiler de veren Demir, şöyle devam etti:

"Hastalarımızı daha çok Ankara, İstanbul, Van ve Erzurum'a sevk ediyoruz. Psikiyatrik hastalarımızı ise Elazığ'a gönderiyoruz. Hastanın durumu ağırlaşırsa doktoru bize bildiriyor. Biz de Ankara'da bulunan Uçak Komuta Merkezi'ni arıyoruz ve hastanın bilgilerini onlara faks olarak gönderiyoruz. Onlar da hastanın tedavi edilebileceği hastaneleri arayıp uygun olan hastaneye sevki için talimat veriyorlar. Sıra gelince de Ağrı Havalimanı'nı arayıp iniş için izin istiyorlar ve iniş saatini bize bildiriyorlar. Biz de uçak veya helikopterin inişine 15 dakika kala hastayı sağlık ekiplerimiz ve doktorlar gözetiminde ambulansla havalimanına gönderiyoruz."

Bu şekilde hastanın sevkini gerçekleştirdiklerini belirten Demir, "Oradan da yine 112 ekipleri tarafından karşılanan hasta, sevki yapılan hastaneye teslim ediliyor. Uçak her saatte iniş yapabiliyor. Bazen gece 1-2 veya 3'te bile biz buradan hasta sevki yapıyoruz ancak helikopterlerde gece görüş sistemi olmadığı için güneş battıktan sonra iniş yapılamıyor. Her hastayı da hava yoluyla sevk edemiyoruz. Beyin kanaması gibi bazı hastalıklar, yüksek basınçtan etkilendiği için bu gibi vakalarda karayolunu tercih etmek durumunda kalıyoruz. Gaziantep, Samsun, Batman, Elazığ, Erzurum, Van, Malatya, Trabzon, Ankara ve İstanbul gibi illerimize hemen hemen her hafta hasta sevki yapıyoruz" ifadelerini kullandı.

Hava yolu uygulaması olmadığı yıllarda bu illere hastaları kara yolu ile sevk ettiklerini hatırlatan Demir, "Tabi bu hem hasta hem de personel açısından dezavantajdı. Çünkü sevk ettiğimiz hastalar durumu ağır olan ve acil müdahale yapılması gereken hastalar olduğu için zaman faktörü çok önemli. Hava yolu ile artık bu risk azaldı" dedi. - Ağrı