Denemeye Değer

Önce konuya Fenerbahçe'nin şu an ne oynadığı ile başlayalım isterseniz. Kadro derinliğinı, kullanılan oyuncuların sisteme ve formasyona olan yatkınlıklarını, en önemlisi de mevkiye göre verilen "bireysel görevleri" yerine getirebilme kapasitelerini ele alalım.

Fenerbahçe'nin mevcut formasyonu ve sistemi şu şekilde:

Saha içindeki görevleri Ingilizce'den kısaltma olarak yazdığımdan, burada hepsine tek tek açıklık getireceğim. Defansın tandeminde oynayan iki oyuncudan sağ taraftakinin ismi BPD (Ball Playing Defender). Tam tercümesi "topla oynayan defans oyuncusu" olsa da, ben Top kullanan demeyi tercih ediyorum. Burada Bruno Alves oynuyor şu an Fenerbahçe'de, zira hem sağ ayaklı, hem de bu rol için defansta var olan mevcut isimler içinde en uygu olanı. Potansiyel yedeği aslında Serdar Kesimal, fakat bu oyuncu sezon başından beri kadro dışı olduğundan, Alves'e bir şey olduğu zaman kart veya sakatlık gibi, Bekir Irtegün forma giyiyor. Tandemin solundaki isimse Egemen Korkmaz. Bu oyuncunun rolü, özellikleri gereği stoper olmak. Yani gelen atakları tek hamlede kesmek. Bu isimlerin mevcut kadroda alternatifleri elbette var fakat oynayan futbolculara göre mevkiler ve roller değişebiliyor. Aşağıda tandemde oynayabilecek isimleri ve eşleşmelere göre görevlerini görebilirsiniz.

1.EGEMEN KORKMAZ-BRUNO ALVES

Bu tandemde yukarıda da yazdığım üzere, Egemen stoper görevinde, Alves ise Top kullanan defans oyuncusu görevinde.

2.EGEMEN KORKMAZ-BEKIR IRTEGÜN

Bu tandemde Egemen'in görevi yine aynı, fakat Alves'in görevi Bekir'e geçmiş durumda.

3. EGEMEN KORKMAZ-SERDAR KESIMAL

Kadroya girdiği takdirde, Bekir'in yedeği yani aslında yedeğin yedeği de Serdar Kesimal gibi görünüyor. Yabancı kontenjanı düşünülürse yerli olarak bu mevkide oynayabilecek elde kalan son isim Serdar.

4. BEKIR IRTEGÜN-BRUNO ALVES

Egemen Korkmaz'ın cezalı veya sakat olduğu ihtimalini düşünürsek, bu oyuncunun yerine de Bekir Irtegün forma giyiyor. Zira kendisi bunu geçtiğimiz sezon Yobo ile birlikte sık sık yapıyordu.

5. MICHAL KADLEC-BEKIR

Burada görevlerin switch edildiğini yani soldan sağa, sağdan sola geçtiğini görüyoruz, zira Kadlec'in top kullanma yetisi Bekir'den daha üstün ve sol ayaklı olduğundan defansın sol tarafında oynaması tercih ediliyor. Bu tandemde Kadlec'e top kullanma görevi verilirken, Bekir kesici stoper rolünü benimsiyor.

Yukarıda saydığım beş örnekte temel olarak iki görev olduğunu gördük: Kesici stoper ve Top kullanan savunma oyuncusu. Sıralamak gerekirse Fenerbahçe'de görev dağılımı şu şekilde olur:

Kesici Stoper: Egemen, Bekir, Alves, Serdar.

Top kullanan savunmacı: Alves, Bekir, Serdar, Kadlec.

Verdiğim hiçbir örnekte Joseph Yobo'yu kullanmamamın sebebi, %90 ihtimalle sezon ortasında takımdan ayrılacak olması.

Sol bekte oynayan oyuncunun görevi Wing Back, yani kanat beki. Bu oyuncu, önünde yer alan kişi içe doğru kat ettiğinde (bunu o bölgede oynayan isme sıra gelince açıklayacağım), ileri çıkıp çizgiye yakın oynayarak alanı genişletiyor. Böylece rakip takım savunmalarında beklerle stoperlerin arası açılmış oluyor ve forvet oyuncularına daha fazla alan ve pozisyon imkanı doğuyor. Bu mevkide oynayabilecek 3 oyuncu var kadroda: Caner Erkin, Hasan Ali Kaldırım ve Michal Kadlec.

Sağ bek için görev bire bir aynı. Fenerbahçe'nin burada bir zaafı bulunuyor, zira o bölgenin bir numaralı oyuncusu Gökhan Gönül sakat veya cezalı olduğunda yerini doldurabilecek, orijini sağ bek olan bir futbolcu kadroda yok. Gökhan Gönül'ün yokluğunda burada forma giyecek olan isim Mehmet Topuz, fakat üçüncü bir alternatif ne yazık ki yok.

Gelelim BWM olarak adlandırdığımız oyuncuya. BWM'nin açılımı: Ball Winning Midfielder, yani top kapma görevi verilen orta saha oyuncusu. Bu rolde takımın ideal oyuncusu Mehmet Topal oluyor. Kendisine Ispanya'da oynadığı dönem 'Örümcek' lakabını alan Mehmet Topal, mıknatıs misali rakip takımlar atağa kalktıklarında topu ayağına çekme yetisine sahip bir isim. Bu oyuncunun ek bir görevi daha bulunuyor. Kenarda oynayan bekler hücuma kalktıklarında, savunmada hazırlıksız yakalanmamak adına defansın tandeminde yer alan ikilinin ortasına girerek savunmayı üçlüyor. Böylece hayli ofansif olan bu oyun anlayışında takım bir nebze de olsa gelebilecek kontraları savuşturma imkanı elde ediyor ve biraz daha 'garanti' oynamış oluyor. Mehmet Topal'ın haricinde bu mevkide oynayabilecek diğer isim Selçuk Şahin. Karakteristik açıdan Mehmet'in yaptıklarını en iyi 'taklit' edebilecek futbolcu emektar isim.

Bu mevkinin önünde CM kısaltması ile iki merkez orta saha oyuncusu bulunuyor. CM'nin açılımı Central Midfielder, yani merkez orta saha. Bu bölge Fenerbahçe orta sahasının en zengin bölgesi, zira buradaki alternatif bolluğu hiçbir noktada yok. Tercih edilecek futbolculara göre görevler değişmese de hücum-defans bölüşümü değişebiliyor. Örneğin, Alper Potuk ne kadar ileri çıkarsa, yanında oynayan isim Holmen ise o kadar geride kalıyor. Sebebi ise şudur, yapılan ataklarda ofansif ve defansif ribaundları yani dönen topları alma zorunluluğu. Geçtiğimiz sezon Alper Potuk Eskişehirspor'da oynarken ligin en çok ofansif ribaund alan oyuncusuydu. Samuel Holmen ise bunun defansif dalında zirvede yer alıyordu. Emre Belözoğlu ve Raul Meireles gibi daha komple orta saha oyuncuları forma giydiğinde tecrübeleri de baz alınarak rol dağılımı saha içinde değişime uğrayabiliyor. Yani zaman zaman Emre ileri çıkıyor, zaman zaman Raul Meireles. Burada oynayan her futbolcunun hücumda biraz da olsa yaratıcı olması gerekiyor, zira hücumları yönlendirecek isimler burada yer alıyor.

Forvet hattına geçtiğimizde, IF olarak adlandırdığımız oyuncuları ele alıyoruz ilk olarak. IF'nin açılımı Inside Forward oluyor. Türkçe çevirisi, iç forvet gibi bir şey oluyor. Burada oyuncunun temel görevi, arkasında oynayan kanat beki ileri çıktığında içeriye kat ederek pozisyon aramak. Kanat beki ileri çıkmadığında ise, ileri uçta ve kendisine göre ters kanatta oynayan takım arkadaşına servis yapmak.

Fenerbahçe'de bu alanda biraz sıkıntı var gibi görünüyor zira elde rotasyona gitmeye yarayacak oyuncu neredeyse yok. Ideal takım sahaya çıktığında sol tarafta Sow, sağ tarafta ise Kuyt oynuyor. Bu ikili maç içinde zaman zaman yer değiştirerek rakip savunmaların dengesini bozmaya çalışıyor. Oynayamadıklarında ise sisteme çok uymasa da Emmanuel Emenike her iki kanatta da görevi devralabiliyor.

Son olarak F9 yani False 9'ı ele alalım. False 9, anlaşılacağı üzere sahte dokuz oluyor. Bu mevkinin daha da Türkçesi: Pierre Webo. Webo karakteristik olarak bu mevkiye Fenerbahçe kadrosundaki en yatkın isim. Sahte dokuzun temel görevi, kendisini marke eden savunma oyuncularını orta sahaya doğru çekerek, kenarda yer alan Inside Forward'lara alan yaratmak ve pozisyon bulmalarını sağlamak. Yine kenar bekleri hücuma kalkmadığında sahte dokuz rolündeki oyuncu ileri uçta kalarak kendisine desteğe gelen iki Inside Forward'dan biriyle gol bulmaya çalışıyor.

Sentez

Bütün bu sistemin kusursuz işlemesi için, her oyuncunun görevini en iyi şekilde yerine getirmesi gerekiyor, zira içlerinden biri veya daha fazlası aksadığında sistem işlemez hale geliyor. Burada her oyuncunun form grafiğini en azından orta bir notta sürdürmesi büyük önem arz ediyor.

Yukarıda yazdığım paragraflarda, kenar beklerinin oynadığı rolün takımın genel yapısını ne denli etkilediğini görüyoruz. Sol kanatta Caner ve Hasan Ali gibi iki yerli ve kaliteli sol kanat oyuncusunu kadrosunda bulunduran Fenerbahçe, aynı alternatifi ne yazık ki Gökhan Gönül için yaratabilmiş değil. Fakat bu, aslında o kadar da imkansız bir iş değil.

Ligimizde uygulanan yabancı kontenjanını dikkate alırsak, her mevkiye olabildiğince fazla yerli alternatif serpiştirmenin ne denli kritik olduğunu görüyoruz. Fenerbahçe bunu yapabilir mi? Kesinlikle evet, üstelik hiç para harcamayıp üstüne bir de kar ederek.

Transfer kelimesini unutabilirsiniz. Takım Avrupa kupalarına iki yıl katılamadığından ekonomik olarak büyük bir darbe almış vaziyette. Böyle bir dönemde fuzuli harcamalardan kaçınmak gerekir. Bunun için elinizdeki yerli malzemeyi optimum seviyede kullanmanız şart.

Fenerbahçe'nin elinde bulundurduğu genç oyuncuların listesini aşağıda bulabilirsiniz:

Stopere düşündüğüm isim hazır: Can Değirmencioğlu

Can bu sene Ankaraspor'a kiralık olarak gönderildi. Serdar Kesimal'in kadro dışı kaldığı bir dönemde bence pek ala forma şansı bulup Alves ve Egemen gibi tecrübeli oyuncuların bilgisinden faydalanabilirdi. Gelecekte Fenerbahçe'nin tandeminde kesici stoper olarak mutlaka görev alabilecek kalitede bir oyuncu.

Sağ bekimiz belli: Egemen Zengin

Alternatifi yok dediğimiz sağ bekte 17 yaşındaki Egemen Zengin var esasında. Bu oyuncu pek ala gelecek seneler için şimdiden Gökhan Gönül'ün alternatifi olarak hazırlanabilir.

Orta sahada benim çıplak gözle de izlediğim Ramazan Civelek var. Ramazan, oyunu mümkün mertebe basit oynayan, yani Johann Cruyff'un dediği gibi zor olanı yapan bir futbolcu. Orta sahada pas yüzdesini arttıracak ve yaratıcılığıyla katkı yapabilecek bir isim. Onun haricinde bu sezon kiralık olarak gönderilen Oğuz Mataracı ve Gökay Iravul mevcut Fenerbahçe kadrosunda. Oğuz Turgutluspor'a, Gökay ise Adana Demirspor'a kiralık olarak gönderildi sezon başında. Şimdiden 3 yerli, genç ve gelecek vaad eden isim saydık Salih Uçan'ın haricinde. Bu da demek oluyor ki, Fenerbahçe gelecek yıl yabancı sayısı düştüğünde, tasarrufu pek ala bu alanda yapabilir. Yaşı artık ilerleyen Meireles, Cristian gibi isimlere teşekkür edilip bu arkadaşlarımıza şans tanınabilir.

Sol kanat için adayım Gökhan Sazdağı

Yine Turgutluspor'a kiralanan bu genç arkadaşımız sol açık, yani sol kanatta oynayan Inside Forward rolünü yerine getirebilecek kapasitede. Ayrıca ters ayakla sağ kanatta da kullanabilirsiniz kendisini. Bir de bonus olarak orta sahanın ortasında forma giyebiliyor. Lüksü siz düşünün artık…

Sağ ve sol kanada bir alternatif isim de Beykan Şimşek

Beykan bu yıl nedendir bilinmez Karabükspor'a kiralık verildi. Tamam, oynaması hedeflenmiştir elbette başta ama, yerine çabucak Morten Gamst Pedersen getirildi. Haliyle Beykan yine yedek kulübesine mahkum oldu diğer yaşıtları forma bulurken. Beykan iki kanatta da Inside forward olarak forma giyebilir, hatta kendini geliştirirse, false 9 yani sahte 9 olarak da forma giyebilir Fenerbahçe'de.

Ileride False 9 görevine iki alternatifim var

Sabah yataktan kalkınca Messi olunmuyor. Kendisinin böyle bir deha olduğunu iddia etmiyorum fakat benim futbol anlayışıma ve gördüğüm karakteristiklerine göre, Recep Niyaz bu görev için biçilmiş kaftan. Tek eksiği fizik gücü gibi görünüyor. Biraz daha yükseltmesi gerekiyor bunu ama yaşı zaten çok genç, ve bunu gerçekleştirebilmesi için düzenli olarak üst düzey bir ligde forma şansı bulması gerekiyor. Sezon başında Roda, Hollanda ligi için kendisini istemişti fakat sanırım ailesi ve kendisi oraya gitmek istemedi. Recep Niyaz bugün Hollanda liginde oynasaydı, belki de sezon sonu bambaşka bir oyuncu olarak geri gelecekti. Şimdi ne yazık ki Bucaspor'da forma verilmesini bekliyor…

İkinci alternatifim Aziz Ceylan

Çok az futbolcuya kefil olunur, Aziz Ceylan da bunlardan biridir benim nezdimde. Kendisi ile birebir karşılaştığımdan, aklının ne kadar futbola yatkın olduğunu görebilmiş şanslı insanlardan biriyim. Aziz Ceylan, gelecekte Fenerbahçe için çok önemli bir oyuncu olma potansiyelini taşıyor. Umarım bu hedefinden sapmaz ve kendisini geliştirmeye devam eder, zira Fenerbahçe'nin onun gibi oyunculara çok ihtiyacı var.

Gördüğünüz üzere, yabancı kontenjanını baz alarak ve kalecileri saymadan 7 oyuncu ismi verdim size. Bunları oynatırsak Barcelona gibi oluruz demiyorum. Bu oyuncuların, o kaliteyi sunacağını da vaat etmiyorum. Tek bildiğim ve emin olduğum, Fenerbahçe'nin bu gençlere şu dönemde şans verirse ileride çok ama çok avantajlı olacağıdır.

Bu isimleri yetiştirip bonservisiyle satar yerlerine yenilerini getirseniz dahi bir tek şey yapabilirsiniz: kar.

Avrupa kupalarının Fenerbahçe'ye yasaklandığı şu dönemde, bu oyuncuları yetiştirmek boynumuzun borcu değil midir? Sow Gökhan'ı eğitse, Meireles unuttuğu kadarını Gökay'a verse, Bruno Alves tecrübesinin zerrelerini Can'a bıraksa… Fena mı olur?

Bence en azından denemeye değer, zira zaten ortada bir Avrupa kupaları hedefi yok. Tamam kabul, Fenerbahçe şampiyonluğa oynamakla yükümlü bir kulüp. Fakat şunu da göz ardı etmemek gerekir, bu takım ciddi bir ekonomik yara almıştır, ve har vurup harman savuracak dermanı kalmamıştır. Yaptığım şey genç fetişizmi değildir, sadece kulübün elindeki oyuncuların değerini yükseltip daha iyilerini getirmesini ve gün be gün büyümesini istiyorum.