Bundesliga'nın en yeni ve en muhalif üyesi... Union Berlin'i yakından tanıyalım

Bundesliga play-out eşleşmesinde Stuttgart'ı iki maç sonunda saf dışı bırakarak önümüzdeki sezon Almanya'nın en üst liginde mücadele etme hakkı kazanan Union Berlin, son günlerde futbol gündeminde en çok konuşulan takımlardan biri. Kulüp yöneticileri ve taraftarların sevinç gösterileri özellikle sosyal medyada geniş yer buluyor. Bununla birlikte 1906 yılında kurulan Union Berlin, Almanya futbol tarihinde sadece sportif yönüyle değil, siyasi kimliğiyle de adından söz ettiren bir kulüp. Köklü tarihinde ilk kez Bundesliga'ya yükselen Union Berlin'in nasıl bir kulüp olduğunu, bir bilene sorduk: Berlin'de yaşayan ve sıkı bir Union Berlin taraftarı olan Türk yazar İmran Ayata sorularımızı yanıtladı.

Union Berlin, futbol dünyasında hangi değerleri temsil ediyor? Endüstriyel futbolun dev sermayelerine karşı Union Berlin’in bir rol model teşkil ettiğini söyleyebilir miyiz?

Böylesi bir yaklaşım sıkça ifade ediliyor. Ben rol modeldense Union’un, endüstriyel futbol içinde her dönem kendine özgü bir yol çizme çabasında olan bir kulüp olarak görüyorum. Union Berlin'i diğer profesyonel Alman kulüplerinden farklı kılan nedir? Maçlara her sınıftan ve kesimden insanlar gelir, maç gününde yöneticisi fanzin satar, gerekirse üyeleri ve taraftarı gelir kulüp için çalışır. Union, göstermelik muhaliflik yapmaz. Union’un politikliği, Alte Försterei’da yaşattığı futbol kültürüdür. Nispeten uygun bilet fiyatları, devre arası stadyum hoparlörlerinden rock ve soul müziklerin çalınması, vefat eden taraftarların anons edilmesi ve stadın %80'inin maçı ayakta izlemesi... Bu, futbol kültürünü benimseyen herkes için geçerlidir ve sponsorlar da buna dâhildir.

RB Leipzig olağanüstü sponsor desteğiyle Bundesliga 2’de mücadele ettiği sırada, onları protesto eden kulüplerin başında Union Berlin’in geldiğini hatırlıyoruz. Yukarıda değindiğimiz soruya paralel olarak, bu durumu Union kimliğiyle birlikte nasıl yorumlarsınız?

Betimleye çalıştığım Union futbol kültürü ile RB Leipzig pek uyuşmuyor, hatta birbirlerine tamamen zıt. Futbolun ticarileşmesinde RB Leipzig yeni bir boyuttur. Belki biraz ukalaca olacak ama böylesi suni bir proje, köklü ve çok boyutlu Union kimliğini zaten etkileyemez. Sadece futbol endüstrisinin nerelere vardığını simgeler.

Union Berlin’in muhalif niteliği, sadece sportif alandan ibaret değil. Berlin Duvarı’yla Almanya’nın Doğu-Batı olarak bölündüğü yıllarda, Doğu Almanya hükümeti tarafından desteklenen Dynamo Berlin’e karşılık, Union Berlin düzene muhalif niteliğiyle dikkat çekiyordu. Düzene karşı bu tutum, şu sıralarda da Union Berlin ile Hertha Berlin ile arasında da en büyük ayrımlardan biri. Camianın tarihiyle bütünleşen bu muhalif yapısına ilişkin neler söylemek istersiniz?

Eğer muhalif yapısını, kendi futbol anlayışını yaşatmak olarak algılıyorsak Union muhaliftir. Dynamo Berlin antipatisi daha derindir. Stasi’nin (Doğu Almanya Devlet Güvenlik Bakanlığı) takımı Dynamo hâlen bir şekilde "düşman" takımdır. Bu benim kişisel izlenimim. Hertha rekabeti ise o denli önemli değildir. Batı Berlin - Doğu Berlin arasındaki takım rekabeti bana artık folklorik geliyor.

Almanya futbolunda muhalif yönüyle adından söz ettiren bir diğer kulüp de St. Pauli. Union Berlin ile St. Pauli arasında, gerek sportif gerek siyasal açıdan ne gibi bakış açısı farklarından bahsedebiliriz?

Önemli futbol yazarlarından, 11 Freunde Dergisi'nin genel yayın yönetiminden Christoph Biermann bu farkı şöyle açıklamıştı: St. Pauli'nin muhalifliği açıktır, Union’un muhalifliği ise örtülüdür. Ben buna bir de de şunu eklemek isterim: St. Pauli son yıllarda bu muhalifliğini fazlaca pazarlıyor, neredeyse pazarlama stratejisi olarak kullanıyor.

Kulübün tarihi boyunca geçirdiği zor dönemlerde taraftarların inisiyatif aldığına tanık oluyoruz. 2008 yılında yaşanan finansal kriz sırasında, stadyum inşaatında gönüllü olarak çalışan bir taraftar grubundan bahsediyoruz. Bu aidiyeti nasıl yorumlarsınız?

Bu, Union futbol kültürünün en temel unsurlarından biri. Bu olmadan Union'u düşünmek imkânsız. Sanırım artık pek az rastlanan bir duruş bu. Nostaljik neredeyse.

Gelecek yıl Bundesliga’da Union Berlin’in hedefleri ve taraftarın takımdan beklentileri ne olacak?

Son aylarda şöyle bir söylem vardı: "Bir yıllık Bundesliga tatiline çıkıyoruz. Bunu da bir tadalım, sonra bakarız." Bu aslında çok güzel. Ama daha anlamlısını dün Başkan Dirk Zingler açıkladı: Biz futbolu Bundesliga takımlarına tanıtmak ve yaşatmak istiyoruz. Önemli hedeflerimizden birisi bu. Beni heyecanlandıran da bu; gelsinler, görsünler. Union futbol kültüründe en çok sevdiğim ögelerden biri, takıma dair gerçekçi beklentilerin olması ve sonuç ne olursa olsun takımın alkışlanması... Bayern gelir bizi 6-0 yener, biz ise yine takımı alkışlarla uğurlarız.