'Sonsuz kimyasallar, böbrek ve testis kanserinin gelişimini teşvik ediyor'

SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Ardalı, sonsuz kimyasalların çevrede asla parçalanmadığını ve vücutta yıllarca kalabildiğini belirterek, "Çok zengin bir kullanım alanına sahip sonsuz kimyasallar, yapılan araştırmalara göre, karaciğer ve pankreas kanseri, üreme sorunları, böbrek ve testis kanseri gelişimini teşvik ediyor" dedi.

Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Ardalı, Perflorlu ve Poliflorlu Alkil Maddelerin (PFAS), insan sağlığına çok sayıda zararı olduğunu belirtti. Prof. Dr. Ardalı, sonsuz kimyasallar olarak bilinen PFAS'ın gıda ambalajları, paket servis kapları, tek kullanımlık tepsiler ve fırın poşetleri, yapışmaz tavalar, yangın söndürme köpüğü, halılar, kilimler, mobilya tekstilleri, pencere uygulamaları, araba koltukları, leke tutmaz, su geçirmez giysiler ve kişisel bakım ürünler gibi birçok alanda bulunduğunu  söyledi.

'ASLA PARÇALANMAZ VÜCUDUMUZA YILLARCA KALIR'Birçok sağlık sorununa neden olan sonsuz kimyasalların her alanda çevreye ve canlı yaşama zarar verdiğini ifade eden Prof. Dr. Yüksel Ardalı, "PFAS inanılmaz derecede kalıcıdır, çevrede asla parçalanmaz ve vücudumuzda yıllarca kalır. Soluduğumuz havada, yiyeceklerimizin yetiştiği toprakta, içtiğimiz suda ve çevreden dünyanın her noktasındaki insanlara ve canlı yaşama ulaşabilir. Yapılan araştırmalara göre sonsuz kimyasallar, karaciğer ve pankreas kanseri, üreme sorunları, böbrek ve testis kanseri gelişimini teşvik eder" diye konuştu.MUTFAK EKİPMANLARINDA DA PFAS TEHLİKESİÜrünlerin suya, yağa ve lekeye dayanıklı olmasını sağlayan sonsuz kimyasalların, farklı ürünlerde 5 binden fazla çeşidi olduğunu belirten Prof. Dr. Ardalı, şunları söyledi: "PFAS, 1940'lardan beri var olan binlerce insan yapımı kimyasal sınıfıdır. Takma adından da anlaşılacağı gibi, 'sonsuza dek kimyasallar' uzun süredir burada. Peki zararlı olmasına rağmen hayatımızda neden yer ediyor? Bunun temel 2 sebebi var. İlki bu bileşikler kullanılarak çeşitli ürünlerin performansının artırılması. Mesela kir ve su tutmayan ve geçirmeyen özellik sağlanan yapışmaz mutfak ekipmanları, leke tutmayan tekstil ürünleri, su geçirmez ürünler ve gıda ambalajları gibi. İkincisi ise kullanıcıların bu ürünleri kullanırken hayatlarını ne kadar ciddi şekillerde etkilediklerini bilmiyor olmasıdır."'FETÜSÜN GELİŞİMİNE MÜDAHALE EDER'

PFAS kimyasallarının vücutta biriktiğini ve çevrede de parçalanmadığını söyleyen Prof. Dr. Ardalı, "Çok küçük PFAS dozları kanser, üreme ve bağışıklık sistemi hasarı ve diğer hastalıklarla ilişkilendirilmiştir. Çok sayıda çalışmada, testis, böbrek, karaciğer ve pankreas kanseri, üreme sorunları, zayıflamış çocukluk bağışıklığı, düşük doğum ağırlığı, endokrin bozulması, artan kolesterol, çocuklarda ve diyet yapan yetişkinlerde kilo alımı, kanser ve hormonal sisteme müdahale ettiği belirlendi. Üreme sistemine ve fetüsün gelişimine müdahale eder, bağışıklık sistemini etkiler ve çocuklarda aşılara verilen tepkilerin azalmasıyla da ilişkilendirilebilir" dedi.