Kara kıtanın puslu gözleri aydınlığa kavuşuyor -

Muhammet Faruk Alagaş - Tanzanya'da Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) öncülüğünde, Türkiye- Azerbaycan ortaklığıyla gerçekleştirilen Azerbaycan-Türkiye İşbirliği Programı (TATİP) sayesinde onlarca Tanzanyalı'ya katarakt ameliyatı yapılırken, yüzlerce hastanın gözleri muayene edildi.

Tanzanya'da, TATİP kapsamında Mukuranga Devlet Hastanesinde hayata geçirilen 1. Uygulamalı Katarakt Eğitimi projesiyle onlarca Afrikalıya yardım eli uzatıldı. Azerbaycan Gençliğe Yardım Fonu ile dünya çapında gerçekleştirdiği sağlık projeleriyle tanınan Yeryüzü Doktorları Derneği, Tanzanya'da katarakta bağlı görme sorunu yaşayan onlarca kişiye göz muayenesi ve katarakt ameliyatı yaptı.

TATİP programının katılımcıları arasında eski Tanzanya Cumhurbaşkanı Ali Hasan Mwinyi ve Türkiye'nin Darüsselam Büyükelçisi Ali Davutoğlu yer alırken, Türkiye ve Azerbaycan'dan katılan gönüllü doktorlara TİKA heyeti eşlik ediyor.

Programın açılışından sonra göz muayenesi olmak isteyen eski Tanzanya Cumhurbaşkanı Mwinyi'ye Türk ve Tanzanyalı doktorlarca muayene yapıldıktan sonra katarakt teşhisi konuldu. Yaşadığı göz ağrıları sebebiyle kendisine reçete yazılan 90 yaşındaki eski Cumhurbaşkanı Mwinyi, gönüllü doktorlara teşekkür etti.

Ameliyat öncesinde göz muayenesi olan 35 yaşındaki Fatima Omari, Mukuranga bölgesinde 3 çocuğuyla zor şartlarda yaşadığını ifade ederek, "Katarakt rahatsızlığım var. Darüsselam'a ameliyat olmak için bir kere gittim fakat ameliyat ücreti çok yüksek olduğu için tedavi olamadan geri döndüm. Çocuklarıma daha iyi bakabilmek ve onlar için para kazanabilmek için ameliyat olmak istiyorum. Burada ücretsiz ameliyatlar olduğunu duyduğumda hemen geldim. Herkese çok teşekkür ediyorum" dedi.

Göz muayenesinden sonra katarakt ameliyatı yapılmasına karar verilen 76 yaşındaki Aziza Abdalla, katarakt rahatsızlığı sebebiyle günlük işlerini yerine getiremediğini belirterek, "Evimizin geçimi için çocuklarım ormandan meyve, sebze gibi yiyecekler topluyorlar. Ameliyat olduktan sonra artık ben de yiyecek toplayacağım. Hayatımın daha güzel olması için çalışacağım. Ben de artık pazara çıkacağım. Beni ameliyat edecek olan doktorlara çok minnettarım" diye konuştu.

Açılışta konuşma yapan TİKA Orta Asya ve Kafkaslar Daire Başkanı Ali Özgün Öztürk ise Türkiye'nin Afrika'da birçok proje gerçekleştirdiğine dikkati çekerek, "Bu proje Azerbaycan ile birlikte yürütülen ilk proje olarak bizim için çok önemli. Yeryüzü Doktorları Derneğiyle gerçekleştirdiğimiz bu projeye olan destekleri için Azerbaycan'a teşekkür ediyoruz. Afrika'da yürüttüğümüz bu projelerde Azerbaycan'ın yükümüzü hafifletmesi çok önemli" dedi.

Türkiye'nin Darüsselam Büyükelçisi Davutoğlu, açılışta yaptığı konuşmada, programın Tanzanya koordinatörlüğünü yapan Rehema Vakfıyla emeği geçen herkese teşekkür etti.

Proje açılışında gönüllü Türk ve Azerbaycanlı doktorların tecrübelerini yerel doktorlarla paylaşacağı, TİKA'nın yardımıyla gerçekleştirilen projenin Tanzanya'da göz sağlığı alanında büyük katkı sağlayacağı belirtildi.

Yeryüzü Doktorları'nın, 2006 yılından beri Nijer, Kenya ve Yemen olmak üzere ihtiyaç duyulan yerlerde öncelik katarakt ameliyatlarına verilmek üzere göz hastalıkları kampları düzenlediği ve bunlara Tanzanya'yı eklediği belirtildi. Proje ile hizmet götürülen bölgelerdeki sağlık kuruluşlarının da desteklendiği, böylece projenin yürütüldüğü bölgedeki hastanenin personeline de eğitim verilerek kendi ayakları üzerinde durmalarının hedeflendiğine vurgu yapıldı.

Kötü yaşam koşulları, sahra şartları, yetersiz beslenme, Afrika'da katarakt başta olmak üzere birçok göz hastalığının ortaya çıkmasına sebep oluyor. Bu nedenle milyonlarca insan gün ışığına hasret yaşıyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre, bölgesel farklılıklar göstermekle birlikte dünya üzerinde körlük sebeplerinin yüzde 50'si, kolayca tedavi edilebilecek katarakt vakaları sonucu oluşuyor.

- 3 milyon Afrikalı körlük nedeniyle acı çekiyor-

Bugün Afrika'da ameliyatla tedavi edilebilecek 3 milyon kör hastanın olduğu belirtiliyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün son katarakt ameliyatı haritasına göre, dünyada en çok katarakt vakasının karşılaşıldığı Afrika, en az katarakt ameliyatının yapıldığı yer olarak göze çarpıyor.

Afrika'da son yıllarda artarak devam eden katarakt problemi yaşa bağlı olarak artış gösteriyor. Körlüğe kadar varan sonuçlarıyla karşılaşılan katarakt, küresel anlamda önemli bir problem olarak karşımıza çıkıyor. Genetik ve çevresel faktörlere bağlı ortaya çıkan katarakt, güneşin UV ışınlarının yoğun olduğu bölgelerde daha çok görülüyor. Bu sebeple Afrika'da yoğun olarak karşılaşılan katarakt vakaları günümüzde yalnızca ameliyatla tedavi edilebiliyor.

-Tanzanya'da 350 bin körlük vakası var-

Körlük, Tanzanya'da en önemli sağlık problemlerinin başında geliyor. Ülkede 350 bin kişinin kör olduğu, 1 milyondan fazla kişide ise görme bozukluğu olduğu belirtiliyor. Körlük vakalarının yarısının ise katarakt kaynaklı olduğu, uzmanlarca ifade ediliyor.

Tanzanya devleti tarafından 2003 yılında belirlenen, "Hedef 2020: Görmek bir haktır" başlıklı sağlık hedefleri çerçevesinde katarakta bağlı görme kaybı vakalarının azaltılması amaçlanıyor. Ulusal bir hedef olarak ortaya konan "Hedef 2020: Görmek bir haktır" programının, Tanzanya'nın tüm bölgelerinde aşamalı olarak hayata geçirilmesi planlanıyor.