Hamilelikte Kaşıntı: Kolestaz Uyarısı

HAMİLELİK döneminde bazı kişilerde meydana gelen kaşıntının, karaciğer sorunlarından kaynaklanabileceğini söyleyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü'nden Op. Dr. Fatih Mehmet Kaya, gebelikte kaşıntı ve kolestaz ilişkisi hakkında bilgi verdi.

Medicana International İstanbul Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Fatih Mehmet Kaya, "Hamilelik sırasında kaşıntı hissedilmesinin birçok nedeni olabilir. Bebeğin büyümesiyle birlikte cildin gerilmesi, hormon değişikliklerine bağlı olarak gelişen cilt kuruluğu, kullanılan parfümler veya bazı kumaşlara karşı cilt hassasiyeti bu nedenlerden bazılarıdır. Hormonların kan dolaşımını etkilemesi de kaşıntıyı tetikleyebilir. Ayrıca kaşıntılı ürtikeryal papüller ve gebelik plakları (PUPPP) adı verilen, genellikle geç hamilelikte çatlakların etrafında oluşan kaşıntılı döküntüler; gebeliğin herhangi bir döneminde ortaya çıkabilen prurigo adı verilen, kollar, bacaklar ya da karında oluşan kaşıntılı şişlikler de görülebilir. Daha ciddi bir neden ise kolestazdır; bu durum, kandaki safra asitlerinin birikmesine yol açan bir karaciğer bozukluğudur ve yoğun kaşıntıya neden olabilir" dedi.

'GEÇMEYEN KAŞINTI KOLESTAZ HABERCİSİ OLABİLİR'

Vücutta kaşıntının nerede yaşandığının önemli olduğunu belirten Op. Dr. Fatih Mehmet Kaya, "Çoğu hamilelikte kaşıntı göbeği ve göğüsleri içerecektir, çünkü bu bölgelerdeki cilt çok fazla değişiklik geçirmektedir. Bazen hafif kaşıntı hissi normaldir, ancak karın, kollar ve bacaklarda yoğun kaşıntı olması dikkat etmeniz gerektiğinin işareti olabilir. Hamilelik sırasında yoğun veya uzun süreli kaşıntı ortaya çıktığında, doktora bildirilmesi gerekir. Özellikle son 3 ayda artan ve gerilemeyen yoğun bir kaşıntı varsa el içi ve ayak tabanında gerilemiyorsa bu bir alarm olabilir" diye konuştu.

'HAMİLELİKTE YOĞUN KAŞINTI CİDDİ BİR UYARI OLABİLİR'

"Gebelik kolestazı, yalnızca gebelik dönemine özgü bir durum olup, vücuttaki safra yollarının işlev bozukluğu sonucu kandaki safra asitlerinin artmasıyla ortaya çıkar" diyen Op. Dr. Kaya, "Bu şikayetlerin başında ise ciltte döküntü veya kızarıklık olmaksızın yaşanan yoğun kaşıntı gelir. Risk faktörleri arasında 35 yaş üstü olmak, çoğul gebelik, hepatit C gibi karaciğer enfeksiyonları, karaciğere zarar veren zehirlenmeler ve daha önce gebelik kolestazı geçirmek yer alır. Belirtiler ise döküntüsüz kaşıntıya ek olarak koyu renkli idrar, açık renkli dışkı, gözlerde sarılık, iştah kaybı, bulantı ve karın ağrısıdır. Bu belirtiler görüldüğünde erken tanı için mutlaka doktora başvurulmalıdır. Gebelik kolestazı, ölü doğum, bebekte gelişim geriliği, erken doğum ve doğum sonrası solunum sıkıntısı gibi ciddi riskler taşıdığı için dikkatle takip edilmesi gereken bir durumdur. Amerikan Jinekoloji ve Obstetri Derneği (ACOG), gebelik kolestazı tanısı konan anne adaylarının 37'inci haftada doğurtulmasını ve takip sürecinde eksik vitamin ile minerallerin tamamlanmasını önermektedir" ifadelerini kullandı.

'GEBELİKTE KAŞINTIYI AZALTMAK İÇİN CİLDİNİZİ NEMLİ TUTUN'

Hamilelikte kaşıntı için birçok potansiyel neden olduğu gibi, bu kaşıntıyı hafifletmenin de çeşitli yolları olduğunu söyleyen Op. Dr. Kaya, "Cildi tahriş edebilecek kimyasallardan kaçınmak için parfüm ve deterjanları değiştirmek yer alır. Ayrıca, doğal kumaşlardan yapılmış bol ve rahat giysiler giymek, tahrişi azaltarak cildin nefes almasını sağlar ve ısıya bağlı döküntüleri önlemeye yardımcı olur. Kuru cildi yatıştırmak için zeytinyağı, hindistancevizi yağı, shea yağı veya badem yağı gibi yoğun nemlendiriciler kullanılabilir; ayrıca nemlendirici kremlerle gergin cildin rahatlatılması sağlanabilir. Su tüketimi artırılarak cildin nemli kalmasına özen göstermek de önemlidir. Son olarak, ortam havasını serin ve nemli tutmak, kuru cilt ve sıcaklık kaynaklı kaşıntının hafiflemesine katkı sağlayabilir" dedi.