Evde Bakımda "Fatih" Modeli

SELMA BIYIKLI ADABAŞ - Evinde kronik hastası ya da bakıma muhtaç bireyi bulunan ailelerin sosyal yaşamdan kopmaması için model aranıyor.

Evde Sağlık ve Sosyal Hizmetler Derneği (EVSAD) Başkanı Orhan Koç, sivil toplum örgütlerinin gönüllü olarak sisteme destek vermesi gerektiğini belirterek, "Kültürel yapımız buna çok uygun. Tarihten gelen alışkanlıklarımız var. Fatih Sultan Mehmet'in Tababet vasiyetnamesi bugüne bile ışık tutuyor" dedi.

Bugün başlayan 3. Uluslararası Evde Bakım ve Sosyal Hizmetler Kongresi'nde AA muhabirine açıklamalarda bulunan Koç, Avrupa'da tek elden yürütülen evde bakım hizmetlerinin Türkiye'de Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve belediyeler aracılığıyla sürdürüldüğü için koordinasyon sorunu olduğunu söyledi.

Hem merkezde hem de yerelde evde bakımın koordinasyonunu yapacak bir sistem geliştirilmesinin zorunlu olduğunu dile getiren Koç, Türkiye'de yaşlı nüfusun arttığını, bununla birlikte sağlık ve tedavi giderlerinde de artış olduğunu ifade etti.

Koç, evde sağlık hizmetinin Avrupa'da buna yönelik geliştirildiğini, Türkiye'nin ileriye yönelik bir projeksiyon olarak bu sistemi şimdiden getirmesinin önem taşıdığını söyledi.

Yaşlı nüfus daha yüksek rakamlara ulaşmadan kaynak, insan ve zaman israfının önlenmesi için kurumlar arasındaki koordinasyonun geliştirilmesi gerektiğini anlatan Koç, "Ülkemiz 3 yılda iyi bir seviyeye geldi, sistem oturdu. Artık sıra hizmetin kalitesinin artırılmasına geldi" dedi.

-"Hastası olanlar evden çıkabilmeli"

Evde hastası ya da bakıma muhtaç bireyi olan ailelerin artık bir çok ihtiyacının giderildiğini ancak işin sosyal boyutunun da geliştirilmesi gerektiğini dile getiren Koç, şunları kay:

"Parasal yardım yapılıyor, sağlık hizmeti veriliyor, birçok gereksinim karşılanıyor ancak işin sosyal boyutu eksik kalıyor. Evde kronik hastası ya da bakıma muhtaç ferdi bulunan ailelerde adanmışlık söz konusu olduğu için sosyal yaşam ortadan kalkıyor. Aile fertlerinin kendilerine ait zamanı hiç olmuyor. İşte burada sivil toplum örgütlerinin gönüllü olarak sisteme destek vermesi gerekiyor. Hatta siyasi partilerin kadın kolları, komşular bile devreye sokulmalı, bu ailelerin kendilerine ait zamanları olmalıdır."

Kırsalda bu tür sorunlar yaşanmasa bile büyük şehirlerde desteğe ihtiyaç duyan çok sayıda aile olduğunu belirten Koç, "Yurt dışında bu mükemmel işliyor. Sivil toplum kuruluşları, gönüllü dernekler aracılığıyla sosyal destek veriyor. Bu mutlaka Türkiye'de de geliştirilmelidir" diye konuştu.

Gönüllülerin belirli bir eğitimden geçirilerek evde bakım hizmetine dahil edilebileceğini ifade eden Koç, "Kültürel yapımız buna çok uygun. Tarihten gelen alışkanlıklarımız var. Fatih Sultan Mehmet'in Tababet vasiyetnamesi bugüne bile ışık tutuyor. Bundan alınacak dersler var" ifadesini kullandı.

EVSAD Başkanı Koç, koruyucu sağlık hizmetlerinin geliştirilmesinin önemine de işaret ederek, kronik hastalıkların azaltılmasının hastalık yükünü, dolayısıyla evde bakım hizmetine gereksinimi azaltacağını bildirdi.

-Fatih'in tababet vasiyetnamesi

Fatih Sultan Mehmet  tababet vasiyetnamesi, gideri, sahip olduğu mal ve paralardan karşılanmak üzere tayin ettiği 10 cerrah, 10 tabip 3 de yara sarıcının ayın belirli günlerinde İstanbul'da kapı kapı dolaşarak evlerde hasta olup olmadığını sormalarını istemiş.

Mümkün olduğu takdirde hastaların evlerinde tedavi edilmesini vasiyet eden Fatih, evde tedavileri mümkün olmayanların da hiçbir karşılık beklenmeden Darülaceze'ye kaldırılarak şifaya kavuşturulmasını emretmiş. - Ankara