"Mobilite hangi yöne evrilirse Otokoç Otomotiv o yönde olacak"

Türkiye otomotiv pazarında çok alanda hizmet sunan ve yatırımlar yapan Otokoç Otomotiv'in Perakendeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Uğur Güven ile pandemi sürecine yönelik önlemlerden, ÖTV düzenlemesinin etkilerine kadar birçok konuda keyifli bir röportaj yaptık.

Gerek sıfır, gerekse de ikinci el otomobil pazarı hakkındaki yorumlarını da aldığımız Güven ile şirketin gelecek vizyonunu ve elektrikli araçları da konuştuk.

Otomotiv sektörü açısından çok çeşitli hizmet sunuyorsunuz. Salgın sürecinden nasıl etkilendiniz ve bu süreçte nasıl tedbirler aldınız?

Otokoç Otomotiv olarak Otokoç ( Ford, Volvo, Ford Trucks), Birmot ( Fiat, Alfa Romeo, Jeep, Maserati), Avis, Avis Filo, Budget, Otokoç Sigorta, Zipcar, Otokoç 2. El, Otokoç Parça ve Lastick markalarıyla hizmet veren, Türkiye'nin en büyük otomotiv perakendeciliği, araç kiralama ve araç paylaşımı şirketiyiz. Farklı sektörlerde faaliyet gösteriyoruz. Her bir sektör farklı dinamiklerden etkileniyor, dolayısıyla farklı düzeylerde etkilenme gerçekleşiyor.

Otomotiv perakendeciliğinde hizmet verdiğimiz Otokoç ve Birmot şubelerimizde müşterilerimiz, çalışanlarımız, showroom ve servislerimiz için en üst düzeyde hassasiyetle hijyen ve sağlık konularında tedbirlerimizi pandemi başından itibaren hızla artırdık. Arka planda hekimler, hemşireler ve teknik personel ile birlikte çalışan bir pandemi komitesi kurduk. Maske-mesafe-hijyen üçlüsünü ekiplerimiz arasında ve müşterilerimizin temas ettiği tüm noktalarda esnemeyen bir zorunluluk haline getirdik. Düzenli olarak ateş ölçümü gerçekleştiriliyor. Distribütörlerimizin hijyen sertifikalarını aldık. Servislerimizde randevulu sistem ile müşterilerimizin birbirine temasını minimuma indirdik. 65 yaş üzeri bireyler ve sağlık çalışanlarımızın servise getirmek istediği araçları biz gidip kendilerinden aldık ve geri teslim ettik. Bu sürecin en önemli, en adanmış çalışanları olan sağlık çalışanlarına Otokoç ve Birmot servislerimizde periyodik bakım işlemlerinde işçilik bizden dedik.

Son ÖTV güncellemesinin ardından siz de iptaller yaşadınız mı? ÖTV güncellemesinin sektöre etkilerini değerlendirebilir misiniz?

Birçok araç daha önceden sabit fiyatla satıldığından ötürü mevcut siparişlerde çok fazla iptal yaşanmadı, ne var ki ilerleyen aylarda hem ÖTV hem kur etkisi nedeniyle talepte azalma yaşanacağını öngörüyoruz. Son yapılan düzenleme ile ÖTV baremlerinin yukarı revize edilmesi ve kurlardaki artış ithal araç fiyatlarında yükselişe sebep oldu. Bu anlamda talebin düşük segmentli araçlara kayabileceğini öngörebiliriz.

İkinci el araç fiyatlarının yükselişi ile ilgili düşünceleriniz ve önerileriniz neler?

İkinci el araç fiyatlarındaki gelişmeler direkt ve dolaylı sebeplerle sıfır araç fiyatlarındaki durumla ilişkili. Öte yandan piyasada sıfır araç alternatifinin azalması ve pandeminin getirdiği özel durumdan ötürü bireylerin toplu taşıma kullanmak istememesi sebebiyle bireysel araç kullanımına daha çok yönelindi ve 2.el araç satışına talep artmış oldu. Bu da 2. el fiyatlarında artışı beraberinde getiriyor. Ağustos ayı son günlerinde gerçekleşen sıfır araçlardaki ÖTV artışı ikinci el fiyatlarında da yükselmeye sebep oldu. Sıfır araçlar stoklarda yeteri kadar yer alırsa ve kur da artış trendini sonlandırırsa hem sıfır hem de ikinci el araçtaki fiyat artışı da yavaşlayacaktır.

2020 yılını sıfır araç satışları açısından değerlendirebilir misiniz? Yıl sonu ile ilgili Türkiye geneli için tahmininizi alabilir miyiz?

Sene başındaki öngörümüz yaklaşık 600 bin adetlik bir pazardı. Daha sonra ilk üç ayın gerçekleşmelerine baktığımızda pazarın tahmin edilenden daha iyi bir kapanış yapacağını öngördük. Pandemi etkisiyle nisan ve mayıs aylarında 2020 öngörülerimize göre nisan ayında % 45, mayıs ayında %35 daralma gerçekleşti. Haziranla birlikte öngörülerin üzerinde çıkarak temmuz ayı itibarıyla kayıpların tamamı kompanse edildi. Bununla birlikte haziran ayından itibaren faizlerin ve ertelenen taleplerin devreye girmesi ve fabrikaların yeniden üretime geçmesiyle birlikte ciddi oranda iyileşmeler yaşandı. Pandemi ile birlikte özel araca olan ilgi ve talebin artması, düşük faizli krediler ile finansmana erişimin kolaylaşması pazardaki ertelenen talepleri harekete geçirdi ve satışlarda bir canlanma yaşadık. Haziran-temmuz-ağustos aylarının toplamına baktığımızda sene başındaki iş programımızın %70 üzerinde bir pazar gerçekleşti. ÖTV baremlerinin artması ve kurdaki hareketler yeni talep üzerinde bir miktar eksi yönlü baskı yaratmakla birlikte bu sene iç pazarda yaklaşık 750 bin adetlik satış olacağını tahmin ediyoruz.

Sıfır araç tedariki konusunda birçok markanın büyük sorun yaşadığını biliyoruz. Otokoç Otomotiv olarak siz bu durumdan ne derece etkilendiniz? Tedarik sorunu sizce ne zaman tam anlamıyla aşılmış olacak?

Gerek Türkiye, gerek dünyada pandeminin tavan yaptığı mart-nisan-mayıs aylarında, birçok fabrika üretime ara vermek zorunda kaldı, tedarikçilerde de aynı durum yaşandı. Bu da doğal olarak üretim sürecini negatif etkiledi. Yine de Avrupa'ya ve dünyaya göre Türkiye bu konuda pozitif ayrıştı. Otomotiv perakendeciliğinde bahsettiğim gibi en büyük daralmayı nisan-mayıs aylarında yaşadık, ortalama %50 daralma gördük. Bizim %50 küçüldüğümüz süreçte Avrupa ülkeleri %70-90 arasında değişen oranlarda küçülme yaşadı. Ülkemizde haziran ayı itibarıyla kademeli olarak iyileşme yaşandı. Faizlerin düşük olmasının pozitif etkisi oldu. 2020 sonunda dünyada %20 daralma beklenirken, Türkiye'de ise geçen seneye göre %55 büyüme öngörülüyor.

Son yıllarda giderek dijitalleşen adımlar atıyorsunuz? Bu süreci ve gelecek vizyonunuzu paylaşabilir misiniz?

Odağında teknoloji ve inovasyon olan, müşteri memnuniyetinde her zaman en üst seviyeyi hedefleyen Otokoç Otomotiv olarak sürekli yeni hizmet ve uygulamalarımızı müşterilerimizle buluşturmaya devam ediyoruz. Bunun arkasında mükemmel müşteri deneyimine ve en ileri teknolojiye yatırım yapan bir ekip bulunuyor. Pandemi sonrasında da yeni normal ile uyumlu şekilde müşterilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda çalışmalarımıza devam edeceğiz. Şu anda otomotiv perakendeciliğinde Otokoç, Birmot ve Otokoç İkinci El müşterilerimiz, yapay zeka destekli bot sayesinde 444 3 300 no'lu WhatsApp hattımız üzerinden Dijital Asistan desteğiyle otomatik olarak satış ve servis randevu taleplerini bize iletebiliyor.

Otokoç Otomotiv; mobiliteyi temsil eden, inovasyon kültürünü odak noktası haline getiren, ulaşım çözümleri sunan yenilikçi ve küresel yol arkadaşınız olmaya ve geleceğe yön vermeye devam edecek. Mobilite hangi yöne evrilirse Otokoç Otomotiv'in o yönde olacağından emin olmak üzere yatırımlarımızı yapıyoruz.

Yılın son çeyreğinde markalar elektrikli ve hibrit otomobillerini Türkiye takvimine almış durumda. Elektrikli ve hibrit otomobil pazarını ve TOGG yerli otomobil ve altyapı süreçlerini Türkiye pazarını iyi bilen biri olarak değerlendirebilir misiniz?

Dünya genelinde tüm araç satışları 2019 yılında 87 milyon adet olarak gerçekleşirken, elektrikli araç satış adedi 2,1 milyon adetti, yani küresel araç satışının %2,5'i elektrikli araçlardan oluşuyordu. Türkiye'de ise bu oran çok düşük, burada daha çok hibrit araçlara talep var. Türkiye hibrit satışlarında yıllık yaklaşık 10.000 adetlik satış mevcut. Eğer küreselde elektrikli araçların satışı sürdürülebilir kalkınma senaryosuyla desteklenirse 2025 yılında toplam satılan araçların %15'inin, 2030 yılında da %25'inin elektrikli olacağı tahmin ediliyor. Böylece 2030 yılında toplam parkın %13'ünün elektrikli olması öngörülüyor.

Dünyada küresel ısınmaya karşı büyük adımlar atılıyor. Özellikle Avrupa ülkeleri atmosferin daha da zarar görmemesi adına kısıtlamalar getiriyor. Bu kısıtlamaların geneli çevreyi benzinli araçlara göre daha fazla kirleten dizel araçlarla ilgili. Bu anlamda gelişmiş ülkelerde 2030'a kadar dizel araçlar kademeli olarak yasaklanacak. Hatta 2050'ye kadar benzinli araçların da satışının yasaklanması planlanıyor. İsveç, Danimarka, Hollanda, İrlanda, İsrail, Kosta Rika, Norveç, İngiltere, Fransa, Almanya, Hindistan konuya dair ilk açıklama yapan ülkeler. Ayrıca, Kanada, Çin, Finlandiya, Fransa, Hindistan, Japonya, Meksika, Hollanda, Norveç, İsveç ve İngiltere ülkelerinin yer aldığı ve Electric Vehicle Inititative altında konumlanan Ev30@30 düzenlemesi ile 2030 yılı itibarıyla elektrikli araç pazar payının %30'a erişmesi hedefleniyor.

Ayrıca, Avrupa ülkelerinde hibrit ve elektrikli araçlara teşvikler uygulanıyor. Dünyanın en büyük otomotiv üreticileri bu doğrultuda yatırım yapıyor. Ülkemizde de bu konuda değişimler, gelişmeler yaşanıyor. Yavaş da olsa ülkemizde çevreye saygılı elektrikli, hibrit modellerin kullanımı ve bu konuda bilinçlenme artıyor. Belirttiğim gibi Türkiye'de hibrit pazarı hızla büyüyor. Birçok markanın hibrit modelleri ülkemizde satılıyor. Buna bağlantılı olarak şarj istasyonları sayısında da artış yaşanıyor. Otokoç Otomotiv olarak yıl sonunda Otokoç Volvo şubelerimizde 6 adet şarj noktasını müşterilerimizin hizmetine sunmayı hedefliyoruz.