Rakı Hakkında Her Şey...

Geçtiğimiz günlerde Fransa'da verilen 17. Uluslararası Gurme Kitapları Ödülleri'nde (Gourmand Awards); 'şarap dışında alkollü içecekler' kategorisinde birinciliği Erdir Zat'ın yazdığı 'Rakı Ansiklopedisi' almıştı. Touch İstanbul dergisinden Zeynep Yayınoğlu da, bu ödülün yeniden gündeme getirdiği Türkler'in geleneksel içkisi rakının ve kültürünün peşine düştü...

1 Rakı; anason ve üzümün işlenerek hazırlandığı renksiz bir alkollü içkidir. Yoğun anason kokusu daha önce hiç tatmamış kişilerce itici bulunabilir ancak zamanla alışkanlık yaratır.

2 Beyaz peynir; rakı sofrasının olmazsa olmazıdır. Özellikle Ezine beyaz peyniri tercih edilir. Çoğunlukla dilimlenerek servis edilir. Peynir ve rakının bir diğer kadim dostu da kavundur. Eski zamanlarda özellikle Topatan kavununun makbul kabul edildiği rakı sofralarında şimdilerde ancak Kırkağaç kavunuyla yetinilmektedir.

3 Rakı, yüzyıllar boyunca farklı ortamlara uyum sağlayan bir içki olduğundan içiliş şekli de değişmiştir. Buna göre sayısız kadeh tipi ortaya çıkmıştır. Bade, leylekboynu, bülbül ağzı, çay bardağı, kristal kadehler, çeşmi bülbül bunlardan sadece birkaçıdır.

4 Ehlikeyif, rakı seremonisinin önemli parçalarından biridir. Rakıyı soğuk tutmak üzere hazırlanmış olan bu bakır kap, özellikle eriyen buz tadından hazzetmeyen rakıcılar için idealdir. Etrafındaki hazneye kırık buzlar konularak; rakının hem soğuk kalması, hem de sulanmaması sağlanır.

5 Bazı rakı sofralarında alkolün etkisi yavaşlasın diye ara kahvesi ya da ara çayı içilir. Özellikle Karadeniz'de rakıya ara verip bir bardak demli çay içilir. Ara kahvesi ise son yıllarda İstanbul gecelerinde uygulanan bir yöntem olmuştur.

6 Rakının en iyi arkadaşlarından biri; hiç kuşkusuz ançüezdir. Tuzlanmış küçük balıklardan hazırlanan bu meze, özellikle Marmara'da bahar ve yaz aylarında avlanan yumurtasını bırakmış ve zayıflamış yağsız hamsilerle yapıldığında çok lezzetli olur. Rakı içmeye başlamadan önce kızarmış ekmeğe sürülerek yendiği takdirde rakının kana karışması yavaşlatılır.

7 Rakı severlerin en iyi ilacı beyaz leblebidir. Beyaz leblebi mide dostudur. Taze ceviz ve taze badem de rakının dostu çerezlerdendir. Bunun yanı sıra çağla da hem taze, hem fırınlanmış olarak tercih edilebilir.

8 Rakı meclislerinin önceliklerinden biri de dostlar ve muhabbettir. Ancak muhabbetin bol olduğu gecelerde rakının ayarını tutturmak kolay değildir. Böyle zamanlarda küçük önlemler alınabilir. Örneğin; rakı içmeye başlamadan önce zeytinyağlı cacık mideyi korur. Cacık bulunmayan bir ortamda ise bir çorba kaşığı zeytinyağı da benzer bir etki yaratır. Rakının yanında içilen ayran, soda ya da yemek finalinde alınan bir Türk kahvesi de çok faydalıdır.

9 Rakı içilen gecelerin bir başka ritüeli ise gece sonunda gidilen çorbacıdır. Genelde gecenin sonunda işkembe çorbası tercih edilir. Paça, mercimek gibi seçimler de yapılabilir. İşkembe çorbasının görevi, içindeki pepsin adlı enzim yardımıyla hazmı kolaylaştırmaktır.

10 Rakı meclislerinin vazgeçilmez ritüellerinden biri de kadeh kaldırmaktır. "Şerefe" diyerek kaldırılan her kadehte hayat kutsanır. Ancak masada bulunan herkes her kafasına estiğinde kadeh kaldırmaz, kaldıramaz. Yaşı genç olanın, mevkisi düşük olanın kadeh kaldırması ayıplanır.

11 Ayva, bazı rakı severlerin içki yanına aldığı tek mezedir. Kışın içilen rakının en iyi arkadaşlarından biri olan ayva, kimi zaman üzerine toz tarçın serpilerek, kimi zaman da ateşte közlenerek yenir.

12 Rakının faydalarını bir akşamcıya sorsanız; size uzun bir liste çıkarabilir. Rakının diş ağrısına iyi geldiğine inananlar da çoktur. Bu, birçok insanın çok genç yaşlarda rakıyla tanışmasını sağlar. Zira dişi ağrıyan çocuklara bile rakıya batırılmış pamuk koyması söylenir.

13 Rakı masasından 'yolluk'suz kalkılmaz. Meyhanelerde yemeğin bitiminde rakıyı servis eden kişi tarafından ikram edilen bu son rakıya 'yolluk' ya da 'caba' denir. Bazen de 'cila' denilen bira servisi de yapılır.

Sabah : http://www.sabah.com.tr