İklim değişikliği sofraları vuruyor

Birçok açıdan zor bir yıl... Evlere kapansak bile düşman yani iklim krizi boş durmadı. Tarımsal üretim açısından kritik öneme sahip mayıs ayında sıcaklık ve soğukluk rekorları kırdık. Türkiye'nin en verimli toprakları olan Çukurova'da narenciye ürünlerindeki kayıplar yüzde 80'i buldu. Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, üretilen yaklaşık 5 milyon ton narencinin 2 milyonunun kaybedildiğini söylüyor.

Yılın aynı döneminde Orta Anadolu'daki ürünleriyse soğuk vurdu. Eskişehir Odun Pazarı Ziraat Odası Genel Sekreteri Haşim Akçay, Orta Anadolu illerinin bazılarında neredeyse yüzde yüze varan oranda zarar yaşandığını söylüyor: "60 yıldır çiftçilik yapan biri 'Ben hayatımda böyle afet görmedim' diyor. Pancar, mısır, ayçiçeği, kabak, domates gibi ürünlerde yaşandı bu kayıplar. Ortalama kayıpsa yüzde 40'lar civarında..."

Yine bu yılın aynı döneminde Karadeniz'deki verimliliğiyse fırtına ve dolu etkiledi. Doğa olayları Türkiye'nin fındık deposu Giresun'da yüzde 50'ye varan zararlara yol açtı. Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurettin Karan zararın sadece illeriyle sınırlı olmadığını anlatıyor, Trabzon ve Ordu'da ciddi kayıplar yaşandığını söylüyor.

Artık hesabı bu iklim şartlarına göre yapmalıyız

Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama Araştırma Merkezi'nin yaptığı çalışmalara göre 2021-2050 yılları arasında Malatya kayısısında yüzde 40, fındıkta yüzde 13, üzümde Ege Bölgesi'nde yüzde 20, Güneydoğu Anadolu'daysa yüzde 40'lık verim kaybı bizi bekliyor. Üstelik kayıplar bunlarla da sınırlı kalmayacak, diğer ürünlerde de yaşanacak.

Araştırmayı yapan ekipten Dr. Nazan An sıfır derecenin altındaki soğukların ve 36-37 derecenin üzerindeki sıcaklıkların tarımsal ürünler üzerinde yıkıcı etkisi olduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor: "Yaptığımız çalışmalara göre aşırı sıcak ve soğuk hava olaylarının yaşandığı gün sayısı giderek artıyor. Yeni yöntemler ve iyi uygulamalarla üretim yapmak zorundayız artık. Malatya kayısı için cazip olmaktan çıkıyorsa bu üretimi nerelere kaydırabileceğimizi de düşünmemiz gerekiyor."