Hipofiz Bezi Nedir ve Vücutta Nerededir? Hipofiz Bezi Görevleri, Hormonları ve Büyümesi

Hipofiz bezi, hayati vücut işlevlerini ve genel refahı düzenlemede önemli bir rol oynayan küçük bezelye büyüklüğünde bir bezdir. Diğer hormon salgılayan bezlerin çoğunu kontrol ettiği için vücudun 'ana bezi' olarak adlandırılır.

Hipofiz Bezi Nedir ve Vücutta Nerededir?

Hipofiz beziniz bezelye büyüklüğünde önemli bir organdır. Hipofiz beziniz düzgün çalışmıyorsa beyniniz, cildiniz, enerjiniz, ruh haliniz, üreme organlarınız, görme, büyüme ve daha fazlası gibi hayati bölümleri etkiler. Bu "ana" bezdir çünkü diğer bezlere hormon salgılamasını söyler. Hipofiziniz (hipofiz), beyninizin tabanında, burun köprüsünün arkasında ve doğrudan hipotalamusunuzun altında bulunan bezelye büyüklüğünde bir endokrin bezidir. Sella turcica adı verilen sfenoid kemikte bir girintiye oturur. Hipofiz bezi, birbiriyle ilişkili sekiz ana endokrin bezinden biridir.

Hipofiz beziniz iki ana bölüme ayrılmıştır. Bunlar ön ve arka bezlerdir. Hipotalamus ve hipofiz bezini birbirine bağlamak, kan damarları ve sinirlerin bir sapıdır. Bu sap aracılığıyla hipotalamus, hormonlar aracılığıyla ön lobla ve sinir uyarıları yoluyla arka lobla iletişim kurar.

Hipofiz bezinizin üzerinde bulunan hipotalamus, vücudunuzun bazı temel işlemlerinin kontrol merkezidir. Kan basıncı, kalp atış hızı, solunum, vücut ısısı, uyku-uyanma döngüsü ve sindirim gibi şeyleri kontrol eden vücudunuzun otonom sinir sistemine mesajlar gönderir. Hipotalamus ayrıca hipofiz bezine hormon üretmesini ve salgılamasını söyler.

Hipofiz Bezi Görevleri ve Hormonlar Nelerdir?

Bezler, kan dolaşımınızdan farklı hücrelere giden ve onlara ne yapacaklarını söyleyen, vücudun "kimyasal habercileri" olan hormonları salgılayan organlardır. Hipofiz bezinin ürettiği başlıca hormonlar;

ACTH, Adrenokortikotrofik hormon: Kan basıncını ve kan şekeri düzeylerini korur. Ayrıca bir "stres hormonu" olan kortizol üretimini de uyarmaktadır.

FSH, Folikül uyarıcı hormon: Sperm üretimini teşvik eder. Kadınlarda ise yumurtalıkları östrojen üretmeyi sağlar.

LH, Luteinize edici hormon: Kadınlarda yumurtlamayı sağlarken, erkeklerde ise testosteron üretimini uyarır.

G, Büyüme hormonu: Sağlıklı kasları ve kemikleri korumaya yardımcı olur. Ayrıca yağ dağılımını yönetmeyi sağlar.

PRL, Prolaktin: Doğumdan sonra anne sütünün gelmesini sağlar. Ayrıca yumurtalık ve testisleri kontrol eden hormonları da etkileyerek adet dönemini, cinsel işlevi ve doğurganlığı etkiler.

TSH, Tiroid uyarıcı hormon: Tiroid bezini uyarır, metabolizmayı, enerjiyi ve sinir sistemini düzenler.

Oksitosin: Doğum sürecine katkıda bulunur, anne sütünün akmasına neden olur, doğumu, emzirmeyi, davranışsal ve sosyal etkileşimi ve anne ile çocuk arasındaki bağı etkiler.

ADH, Anti-diüretik hormon veya vazopressin: Sodyum ve su dengesinin seviyelerini düzenler.

Hormonlar, sabit bir akışta hipofiz bezinden salınmazlar. Her bir ila üç saatte bir patlamalar halinde gelirler ve faaliyet dönemleri ile hareketsizlik dönemleri arasında dönüşümlü olarak gelirler.

Hipofiz Bezi Büyüdüğünde Ne Olur?

Hipofiz bozuklukları, muhtemelen hücrelerin anormal büyümesi olan bir tümör nedeniyle, hipofiz beziniz normalde olması gerektiği gibi çalışmadığında ortaya çıkar. Tümörler genellikle kansersizdir (iyi huylu). Hipofiz bezi kanserleri nadiren olur. Bazen bir hipofiz bezinde yıllarca hem iyi huylu hem de hiçbir belirti vermeyen bir tümör olabilir. Birçok semptom hipofiz tümörüne işaret edebilir. Tümör bez üzerinde baskı oluşturuyorsa;

Baş ağrısı,

Görme sorunları görülebilir.

İki tür tümör vardır. Bunlar; işlevsel ve işlevsizdir. İşleyen bir tümör hormonları kendisi üretirken çalışmayan bir tümör bunu yapmaz. İşlevsiz tümörler daha yaygındır. Tümörünüz varsa, hipofiz bezi uzmanı olan bir endokrinologa görünmelisiniz. Ayrıca bir göz doktoru ve beyin cerrahı (beyin, kafa ve sinir sistemi üzerinde çalışan bir cerrah) görmeniz gerekebilir.