'Doktor amca, koronavirüs neden temizliği sevmiyor?' ÇOCUKLAR SORDU, UZMANLAR CEVAPLADI

Anneannem ve dedeme ne zaman sarılabileceğim?

Bilim Kurulu üyesi, çocuk enfeksiyon hastalıkları uzmanı Prof. Hasan Tezer cevaplıyor.

Mete Kuvanıklı (3.5 yaşında):

? Okulumuzdan ne zaman gidecekmiş? Toplumda herkes kurallara uyarsa en kısa sürede gidecek. Bu kurallar aslında çok basit; mümkün olduğunca evde kalacağız ve kişisel hijyen kurallarına uyacağız.

Lizge Gündoğdu (10 yaşında):

? Herkes yarasa çorbası yüzünden koronavirüs çıktı diyor ama Çinliler her zaman yarasa çorbasını içiyordu. O zaman koronavirüs her zaman olmalıydı... Koronavirüslerin kökeni genellikle yarasalardır. Ancak bu yarasa çorbası içtiğimiz için hastalandığımız anlamına gelmez. Çünkü bu virüs ancak yarasalardan başka hayvanlara bulaştıktan sonra insanlara bulaşabilir. Şu anki bilgilerimizle bunun bir vahşi hayvan olduğunu biliyoruz. Ancak hangi hayvan olduğunu bilmiyoruz.

Ali Güney (5.5 yaşında):

? Koronavirüs neden temizliği sevmiyor? Bir de bu virüsler kaç yaşında?

Koronavirüsler insanlar veya hayvanlara geçince oralarda kendilerine uygun yaşam alanı bularak yaşamlarını sürdürür. Ancak insan ya da hayvan içinde değillerse genel olarak dış ortama çok dayanıklı değillerdir. Yani dış ortamı çok sevmezler.

İzgi Beril Kurdoğlu (10 yaşında):

? Bu virüs için biyolojik silah diyorlar. Peki, niye hep yaşlılar ölüyor? Onlar savaşamaz ki! Okullar açılacak mı? (Lütfen açılmasın.) Yaşlı insanların daha çok etkilenmesinin nedeni çoğunlukla başka hastalıklarının da olması. Biz artık bu hastalığın kimseyi etkilemediğinden emin olduktan sonra okullar açılacak.

Ece Suca (7 yaşında):

? Anneanneme ve dedeme ne zaman sarılabileceğim?

Koronavirüsler gidene kadar sarılmayacağız. Televizyonlardan ne zaman gittiğini söyleyecekler. Ama onlar gidene kadar uymamız gereken kurallar var. Bu sürede onlara uzaktan el sallayacağız.

Züleyha Yıldız (12 yaşında):

? Çocuklara bulaşıp bulaşmadığını çok merak ediyorum...

Her yaştaki çocuğa bulaşabilir. Çocuklarda en sık ateş, yorgunluk, halsizlik, kuru öksürük, kas ağrısı görülür.

Kötü bir hastalıksa neden herkes şarkısını yapıyor?

Çocuk ve ergen psikiyatrı Prof. Yankı Yazgan cevaplıyor.

Defne Çifçi (5 yaşında):

? Acaba koronavirüs nasıl dünyaya geldi? Virüsler çıplak gözle görebileceğimiz şeyler değil. Koronavirüs muhtemelen daha önce de vardı ama biz tanımıyorduk. Aslında başka hastalıklardan çok farklı değil. En önemli özelliği çok bulaşıcı olması.

Mila Tunçer (6.5 yaşında):

? Acaba virüsler nasıl vücudumuzun içine giriyor? Virüslerin amacı insanları hasta etmek değildir. Aslında onlar kendilerine yaşayacak bir yer arıyorlar ama farkında olmadan bizleri hasta ediyorlar. Ağzımız, burnumuz ve gözlerimizden kolayca içeri girebilirler. Elimizi temiz tuttuğumuzda; ağzımıza, gözümüze ve burnumuza dokunmadığımızda virüs vücudumuza girmeyi başaramaz.

Kayra Rüzgar Aydoğan (9 yaşında):

? Korona neden bu kadar çok insanı öldürüyor? Kötü bir hastalıksa niye herkes bunun şarkısını yapıyor?

Henüz tedavisi bulunamadığı için koronavirüsü taşıyan insanların aslında küçük bir bölümü ölüyor. İnsanlar bazen korktukları, endişelendikleri şeyleri farklı şekilde dile getirdiklerinde rahatlar. Yani, virüsü çok düşünen bazı insanlar bunu resim, şarkı veya başka şekilde anlattıklarında kendilerini daha iyi hissedebilir.

Bilge Altan (10 yaşında):

? Çinliler neden dışarı çıkmasına izin verdi?

İlk hastalar Çin'de görüldü ama herkes farklı ülkelere gidip gezerken bir hastalığı bir yerde tutmak kolay olmuyor. Çinliler fark ettikten kısa bir süre sonra birçok önlem aldılar ancak engellemek çok kolay olmadı.

Oğuz Ali Sözer (10 yaşında):

? Ablası, abisi olmayan, babası ve annesi hasta olan çocuklara kim bakar?

Aileler çocuklarının bakımı için, güvende olmaları için her şeyi düşünür. Ama bazen çocuklara söylemeyi unuturlar. Böyle sorular aklınıza geldiğinde en iyisi anne-babanıza sormak...

Zeynep Çifçi (10 yaşında):

? 40 kişilik otobüste, bir kişi koronaysa bir saatte kaç kişiye bulaşır? Çok az kişinin bildiği ve işe yarayan bir yöntem var mı?

Virüsü taşıyan bir kişinin en az iki-üç kişiye bulaştırdığını biliyoruz. O nedenle toplumda sosyal mesafe sözünü duyuyorsunuz. İlaç konusunda farklı ülkelerdeki binlerce bilim insanı çalışıyor ve gelişmeler var. Kısa zaman içinde tedavi konusunda büyük adımlar olacağını bekliyoruz.

'Felaket senaryoları'nı önlemek önemli

Okulöncesi ve ilkokulun ilk sınıflarındaki çocuklarla konuşurken verdiğiniz bilgileri kısa ve basit tutmaya çalışın. Bu yaş çocuklarının 'hastalık' gibi soyut kavramları biz yetişkinler gibi anlamayacaklarını unutmamak gerek. İlkokul çağının sonunda, ortaokulun başındaki çocuklar salgın boyunca güvende olup olmadıkları, eğer salgın kendi çevrelerine de yayılırsa ne yapmaları gerektiği ve neler olacağı konusunda endişelenebilir. Ayrıca çevrelerinden duydukları bilgilerin doğru olup olmadığını ayırt etmekte zorluk yaşayabilir, yanıltıcı ya da sansasyonel bilgilere kapılabilirler. Bu durumda, bulunduğunuz bölgede salgını önlemek için neler yapıldığından bahsedebilirsiniz. Bu yaş grubu özellikle gelecekte neler olacağına odaklanabilir. Bu nedenle, durumu açıklarken doğru bilgileri aktarmak ve kafalarında oluşabilecek 'felaket senaryoları'nı önlemek önemli.