Aşırı sıcaklarla başımız dertte

O 'meşhur' günleri yaşıyoruz yine... "Esmiyor", "Çok sıcaaak!" feryatlarının havada uçuştuğu, duştan çıkar çıkmaz yeniden terlemeye başlayıp güneş batana kadar deniz-kum-güneş dışında gelen tüm önerilerin gözümüzde büyüdüğü o günler...

Sıcaklıkların -genel olarak iklimin- basit gündelik hayat pratiklerinin ötesinde insan üzerindeki etkilerine dair çalışmalar dikkat çekiyor son dönemde. The Lancet Planetary Health'te yayımlanan bir araştırma, iklim değişikliğinin korkutucu etkilerini göz önüne serdi. 20 yılı kapsayan çalışma tüm dünyada yılda 5 milyondan fazla insanın aşırı sıcak ve soğuk hava nedeniyle hayatını kaybettiğini gösterdi.

'ÖLÜMLER ARTABİLİR'

2000-2019 arasında 750 farklı merkezden ölüm oranı ve hava durumu verilerinin ele alındığı araştırmada, bu noktalarda günlük hava sıcaklığının 10 yılda bir ortalama 0.26 derece arttığı görüldü. Soğuk nedeniyle yaşamını yitiren insan sayısı daha fazla olsa da aşırı sıcak kaynaklı ölümlerin arttığı ortaya kondu. Üstelik bu yakın zamanda değişecek gibi görünmüyor. Bu konuyla ilgili uzman isimler; devletler, uzmanlar ve bireyler gerekli önlemleri almazsa bu artışın devam edeceği konusunda uyarıda bulundu.

Aşırı sıcakların üzerimizdeki etkisinin psikolojik boyutunu da unutmamak gerek. Kişilerde tahammülsüzlük, kararsızlık ve zihinsel yorgunluk gözlenebilirken dikkat eksikliği de artabiliyor. Uzmanlar anksiyete bozukluğu yaşayanlarda panik atakların tetiklenebildiğine dikkat çekiyor ve uyku bozukluklarının hava durumuyla ilişkisini hatırlatıyor.

Sıcaklarda yaygın görülen uykusuzluğunsa depresyonun da dahil olduğu çok sayıda fiziksel ve psikolojik rahatsızlığın nedenleri arasında olduğunu unutmamak gerek.

Öte yandan aşırı sıcak ve nemli havalarda kişilerde öfke kontrolü sorunları da artış gösterebiliyor.

NELER YAPMALI?

Yeterli sıvı tüketimine, rahat kıyafetler tercih etmeye özen göstermek kritik. Günün en sıcak saatlerinde dışarı çıkmamaya özen göstermek, gündüz yapamadığınız keyifli aktiviteleri akşam saatlerine yerleştirmek ve sosyalleşmeyi unutmamak gerekiyor.

Erteleyerek stresinizi arttırmak yerine önemli işlerinizi serin bir ortamda yaparak zihninizden bir maddeyi 'tiklemek' işinize yarayacaktır. Rahatlayabilmek adına alınan ılık duşlarla aşırı yağlı-şekerli gıdalar yerine tercih edeceğiniz daha hafif ve sağlıklı besinler bu süreçte size destek olacaklar arasında.

KAVUNLU SMOOTHİE SERİNLİĞİ

Serinletecek sağlıklı ve lezzetli tariflerden de bu dönemde yararlanmayı ihmal etmeyin. Zaten bir bardak kavunlu smoothie'ye kim hayır diyebilir ki? Üçte ikisi kavun, üçte biriyse muz, ananas, limon gibi damak tadınıza uygun lezzetlerle hazırlanan karışımı blender'dan geçirip 20 dakika dondurucuda bekletmeniz yeterli.