Tartışmalarla Dolu Bir Yıldı

Geride bırakmaya hazırlandığımız 2007, kültürde Türk sanatçıların dünyadaki başarılarının yanı sıra çeşitli konulardaki tartışmaların da yılı oldu. Fatih Akın Cannes'daki başarısıyla konuşuldu. Yılın en büyük polemiğini ise Fazıl Say yarattı. İşte kültür sanatta 2007.

Yılın ilk ayları, tiyatro dünyasında yaşanan tartışmalara sahne oldu. Devlet Tiyatroları (DT) Genel Müdürlüğü'nü vekaleten yürüten Mine Acar'ın göreve gelmesinin ardından yaşanan tartışmalar, DT Görev ve Çalışma Yönergesi'nin Danıştay tarafından yürütmesinin durdurulmasının ardından arttı.

Sanatçıların dizi ve sinema filmlerinde rol almaları konusunun da söz konusu yönergede düzenlendiği, dolayısıyla bu konuda yasa hükümlerinin esas alınacağı yönündeki açıklamalardan sonra sanatçılar tepki gösterdi. Sonraki süreçte bu konunun yol açtığı tartışma, tiyatro sanatçılarına dizilerde rol almalarına imkan sağlayacak izinlerin düzenlenmesiyle sona erdi.

Mayıs ayına gelindiğinde, Lemi Bilgin, Ankara 9. İdare Mahkemesi'nin kararı üzerine, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü görevine döndü. Bilgin, göreve dönüşüyle ilgili olarak, “Bir süreç yaşandı. Burada önemli olan benim genel müdürlüğe geri dönüp dönmememden çok, Devlet Tiyatrolarının kendi çalışma düzenine, liyakat düzenine tüm sanatçıların sahip çıkması ve büyük bir onurla bu görevlerine devam etmesidir. Önemli olan da budur” açıklamasında bulundu.

Devlet Tiyatroları Genel Müdür Vekili Mine Acar ise reji asistanlığı kadrosu devam edecek şekilde Kültür ve Turizm Bakanlığı Bakanlık Müşavirliğinde görevlendirildi.

ÖDÜL REKORTMENİ FATİH AKIN

Yaşamını Almanya'da sürdüren yönetmen Fatih Akın'ın yönettiği “Yaşamın Kıyısında”, 60. Cannes Film Festivalinde en iyi senaryo ödülünü kazandı.

Türk-Alman ortak yapımı olan ve Nurgül Yeşilçay, Tuncel Kurtiz ve Nursel Köse'nin başrolünü paylaştığı film ödül kazanırken, festivalde Nobel ödüllü yazar Orhan Pamuk da jüri üyeliği yaptı.

Akın'ın filmi, Eylül ayında Almanya adına Oscar'a aday gösterildi. German Films tarafından Münih'te yapılan açıklamada, jürinin Fatih Akın'ın yönetmenliğini yaptığı yapımı, “En İyi Yabancı Film” kategorisi için seçtiği ifade edildi.

Yönetmen Akın, Ekim ayında, Avrupa Parlamentosu'nun bu yıl ilk kez verdiği sinema ödülü “Le Prix Lux”u kucakladı. Avrupa Parlamentosu Başkanı Hans Gert Pottering, genel kurulda düzenlenen törende ödülü, Fatih Akın adına “Yaşamın Kıyısında” adlı filmin oyuncularından Hanna Schgulla'ya verdi.

Yönetmen Fatih Akın, Aralıkta ise başarılı filmiyle, “En İyi Senaryo” dalında Avrupa Film Ödülünü aldı. Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen ödül töreninde, “En İyi Film” ve “En İyi Yönetmen” dallarında Rumen yönetmen Christian Mungiu'nun “4 Ay, 3 Hafta ve 2 Gün” filmi ödül kazanırken, “En İyi Senaryo” ödülü, “Yaşamın Kıyısında” filmiyle Fatih Akın'a verildi.

ÖZEL TİYATRO TARTIŞMASI

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Mayıs ayında bu yıl 36 profesyonel, 15 amatör ve 14 geleneksel tiyatro ile çocuk oyunu sergileyen 14 profesyonel ve 6 amatör tiyatroya toplam 2 milyon YTL yardım dağıtılacağı açıklandı.

Yönetmelik hükümlerine göre oluşturulan Değerlendirme Komisyonu, başvuran toplam 159 özel tiyatronun 179 projesini değerlendirdi. Buna göre, toplam 70 proje ile başvuran 66 profesyonel tiyatrodan 36'sının projelerine toplam 1 milyon 547 bin YTL devlet destek sağlanmasına karar verildi.

Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu'nun “Tak Tak Takıntı”, Ankara Ekin Tiyatrosu'nun “ Midas'ın Kördüğümü” ve Ortaoyuncular Sanat Gösteri ve Yayıncılık'ın “Fername” adlı oyunları 92'şer bin YTL ile en çok desteği alırken, bu kararın ardından polemikler yaşandı. Sanatçı Levent Kırca'nın, Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu'nun aldığı desteğe, tanınmış tiyatrocunun jüride yer almasının yol açtığını öne sürerek başlattığı tartışma büyüdü. Söz konusu tartışma ve iki sanatçı arasındaki diyaloglar, günlerce basına yansıdı.

“SHAKE IT UP ŞEKERİM”

Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de düzenlenen 52. Eurovision Şarkı Yarışması'nda Sırbistan, 268 puan alarak finale kalan 23 ülke arasında birinciliği kazandı.

Türkiye adına “Shake It Up Şekerim” adlı şarkıyla yarışan Kenan Doğulu, dördüncü oldu. Doğulu'nun Türkçe parçayla yarışmaması nedeniyle doğan tartışma da yarışma öncesinde uzun süre devam etti.

“TÜRK PAVAROTTİ”

Dünyaca ünlü tenor Luciano Pavarotti'yi kaybeden müzik dünyası, onun ardından veliahtını aramaya başladı.

The New York Sun, Eylül ayında Türk sanatçı Bülent Bezdüz'ü, Pavarotti'nin tahtına aday sanatçılar arasında gösterdi. Tenor Bezdüz ise bu değerlendirmenin gurur kaynağı olduğunu ancak, Pavarotti'nin yerini hiç kimsenin dolduramayacağını söyledi.

Eleştirmen Benjamin Ivry, makalesinde Bülent Bezdüz için, “Yeni yayımlanan Sir Colin Davis yönetimindeki Londra Senfoni Orkestrası'yla Verdi'nin müthiş Falstaff konser kaydında Fendon rolünü örnek olacak şekilde yorumluyor. Parlak sesinin yanı sıra sahnede bir flamenko dansçısı zarafetiyle duruyor” yorumunu yaptı.

FAZIL SAY TARTIŞMASI

Besteci ve piyanist Fazıl Say, 2007'nin son aylarında Türkiye'nin en çok konuşulan isimleri arasında yer aldı.

Say'ın, Avrupa Birliğinin 2008 Kültürlerarası Diyalog Yılı etkinlikleri çerçevesinde “Avrupa Kültür Büyükelçisi” unvanını aldığı, Kasım ayı sonunda açıklandı. Fazıl Say, 4 Aralıkta düzenlenen törende 7 seçkin kültür adamıyla beraber unvanını aldı. Törenden sonra yurda dönüşünde değerlendirmede bulunan Say, Avrupa kültür büyükelçiliğinin, AB'nin tüm dünyaya karşı dostane bir adımı olduğunu belirtti. Say, “Gidilecek çok yollar var. Çünkü Türkiye'de Avrupa kültürü, Avrupa'da Türk kültürü az biliniyor” dedi.

AB'nin “Kültür Büyükelçisi” unvanı, piyanist ve besteci Fazıl Say ile birlikte, Brezilyalı ünlü yazar Paulo Coelho, Slovak Orkestra Şefi Jack Martin Handler, Eurovision Şarkı Yarışması'nı kazanan Sırp Marija Serifovic, Romen film yönetmeni Radu Mihaileanu, Slovenyalı sanatçı Marko Peljhan ile Katalan viyola sanatçısı Jordi Savall'a da verildi.

Say, Aralık ayında ise açıklamalarıyla Türkiye gündemine oturdu. Bir Alman gazetesine demeç veren Say'ın ifadeleri günlerce süren bir tartışmanın konusu oldu. Yaşanan bu gelişmeler üzerine, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, sanatçının babası Ahmet Say'ın da yer aldığı açık oturumda Fazıl Say'ı telefonla arayıp görüştüğünü açıkladı. Programa telefonla bağlanan Say ise görüşlerinin arkasında olduğunu, ancak Türkiye'yi terk edeceğine ilişkin ileri sürülen sözlerin bir tercüme yanlışlığından kaynaklandığını bildirdi.

SANAT DÜNYASINDAN KAYAN YILDIZLAR..

Tiyatro sanatçısı Lale Oraloğlu, Hüsnü Nur Bartu, Ziya Demirel, Mustafa Yalçın, Savaş Dinçel, yazar Erhan Bener, Türk Halk Müziği sanatçısı Zehra Bilir, sinema sanatçısı Orçun Sonat, caz sanatçısı Nükhet Ruacan, TRT sanatçılarından Nurten İnnap, Türk operasının ilk kadın yönetmeni Saadet İkesus Altan, opera sanatçısı Aydın Gün, Kültür ve Turizm Bakanlığı sanatçılarından Atakan Çelik, eski Devlet Opera ve Balesi genel müdürlerinden Yalçın Davran, bale sanatçısı Şadan Aydemir, tiyatrocu ve şair Haluk Şevket Ataseven, ressam Attila Bayraktar ve senarist Erdoğan Tünaş ise bu yıl sanat dünyasından kayan yıldızlar oldu.