Oya, Fransız Ellerde Sanat Oldu

TUĞBA ÖZGÜR DURMAZ - Yüzlerce yıldır Türk kadınlarının göz nuruyla işlediği oyalar, Fransız Huguette Rigot'un bakış açısıyla duvarları süsleyen sanat eserine dönüştü. Türkiye'de doğup büyüyen Rigot, hayran olduğu oyaları takılar ve etnik kumaşlarla birleştirerek "Hatırat Bahçesi" sergisini açtı.

Rigot, AA muhabirine, ilk olarak ne zaman bir oyanın dikkatinin çektiğini hatırlamasa da "Hayatımda hep oya oldu. Türkiye'de doğup büyüdüm ve bu oyalar hep benim dikkatimi çekti. Bir sanat eseri olarak kabul ediyorum bunları" dedi.

Her zaman "Bu oyaları kim yaptı, bunlar nereden geliyor" diye merak ettiğini söyleyen Rigot, oyaların kendisini hüzünlendirdiğini ifade derek, "Hüzünleniyorum çünkü bu eserleri yapan kişileri tanımak gerekiyor. Kim yaptı, ne zaman, niçin yaptı?  Bunun arkasında büyük bir hikaye var ama biz bunları bilmiyoruz, sanatçıları tanımıyoruz" diye konuştu.

Oyaları işleyen kadınları da "gölge sanatçı" olarak tanımlayan Rigot, kimsenin onları görmemesi, düşünmemesine rağmen üretmeye devam etmeleri sebebiyle bu kadınlara büyük saygı ve hayranlık duyduğunu dile getirdi.

-"Kayınvalidem diken gibi batma"

Rigot, Türk el sanatlarını öğrenmek için çeşitli kurslara devam ettiğini de belirterek, cesaret edemediğinden bugüne kadar hiç oya yapamadığını söyledi.

"Bir iplikle neler yapılıyor, hayret edilecek bir şey" diyen Rigot, oyaların şeklinin ve renginin farklı anlamlar taşıdığını, isimlerinin bile olduğunu anımsatarak, dikenli oyanın, 'kayınvalidem sen bana diken gibi batma' anlamına geldiğini ifade etti.

- Fransa'da oyanın adı "Türk danteli"

Fransa'da dantelin yapıldığını ancak oyaya orada rastlamadığını kaydeden Rigot, oyanın Fransızca'daki adının "Türk danteli" olduğunu söyledi.

Rigot, el sanatlarının bir kaçış olduğunu da savunarak, "Dertlerinizi, sıkıntılarınızı unutuyorsunuz ve size her yaptığınız kreasyonda bir mutluluk duyuyorsunuz. Bir şey gerçekleştirdim ve bu hissi verdiği için çok mutluluk duydum" diye konuştu.

-Oyalar, takılar, kumaşlar bir arada

Rigot, hem oyaları hem takıları Ankara'da Samanpazarı'ndan, Karadeniz ve Ege kıyı şehirlerinden, İstanbul'da Kapalıçarşı'dan ve el sanatları fuarlarından satın alıp daha sonra Orta Asya Türk takılarıyla bir araya getirip tablolaştırdığını bildirdi.

Kültürel değerlere önem verdiğini belirten Rigot, tabloların zemininde Trabzon, Gaziantep gibi belli yörelere ait geleneksel kumaşlar kullandığını da söyledi.

Çalışmaları sırasında birçok kişiden destek gördüğünü söyleyen Rigot, "Bu sergiyi gerçekleştirmemin nedeni de bu. Bana bir el uzatanlara minnettarım" sözleriyle herkesi sergiyi görmeye davet etti.

Huguette Rigot'un "Hatırat Bahçesi" sergisi, Ankara Vakıf Eserleri Müzesi Sergi Salonu'nda 2 Kasım'a kadar ücretsiz görülebilecek. - Ankara