Ölüm ile Yaşamın Kıyısında Doktorların Zamanla Yarışı

İLHAMİ ERKILIÇ - Erzurum'da karaciğer yetmezliği sebebiyle 6 yıldır tedavi gören ve son dönemde yakalandığı Hepatit C'ye bağlı vücudunda tümör oluştuğu için acil karaciğer nakli yapılması gereken Mustafa Dizlek, Ordu'da beyin ölümü gerçekleşen bir hastadan alınan karaciğerin doktorların zamanla yarıştığı bir süreç içinde nakledilmesiyle yeniden hayata tutundu.

Kent merkezinde yaşayan ve yaklaşık 6 yıldır karaciğer yetmezliği şikayetiyle tedavi gören Mustafa Dizlek (69), 2011 yılında karaciğer nakli olmak için Atatürk Üniversitesi Organ Nakli Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi'ne başvurdu.

Yıllardır nakil beklemesine rağmen uygun donör bulunamadığı için nakil yapılamayan Dizlek'in vücudunda, bu süreçte Hepatit C rahatsızlığına bağlı tümör oluştu.

Bu sebeple acil olarak nakil yapılması gereken Dizlek, bir süre önce Ordu'da, kazayla silahla kendini vuran ve beyin ölümü gerçekleşen Zafer Levent Önsel'in (30) ailesince bağışlanan karaciğerin kendisine nakledilebileceği haberi üzerine sevindi.

Haberi, istirahat ettiği evinde alan ve Sağlık Bakanlığının "acil karaciğer bekleyenler" listesinde olan Dizlek, ameliyata hazırlanması amacıyla doktorlarca Erzurum'daki organ nakil merkezine davet edildi.

Bu sırada merkezdeki bazı doktorlar Mustafa Dizlek'i ameliyata hazırlamak için çeşitli tahliller yaparken yıllık izinde olan söz konusu merkezde görevli genel cerrahlar Dr. Ufuk Memiş ile Yrd. Doç. Dr. Ercan Korkut da Ordu'da Önsel'in karaciğerini almaları için merkeze çağrıldı.

Dakika dakika doktorların zamanla yarışı

Böylece beyin ölümü gerçekleşen Önsel'den alınacak karaciğerin Dizlek'e nakledilmesi için Erzurum'daki doktorların zamanla yarışı başladı.

Memiş ile Korkut'un merkeze gelişi sırasında zaman kaybetmek istemeyen nakil merkezindeki doktorlar da Önsel'in karaciğerinin konulacağı kutu ve ameliyat malzemelerini hazırladı.

Merkeze gelen Memiş ile Dizlek de bu malzemeleri alıp beraberindeki bir teknisyen ve sürücü ile organ taşıma aracına binerek, Ordu'ya gitmek üzere saat 02.00'da harekete geçti.

Hava şartları uygun olmadığı için Organ Taşıma Aracı ile Bayburt ve Gümüşhane üzerinden Ordu'ya giden ekip, ertesi gün saat 07.00'da, Önsel'in bulunduğu Ordu Devlet Hastanesine ulaştı.

Önsel'in ailesi ile görüşüp organ bağışçısı olduklarından emin olan Memiş ve Korkut, hayatının son anlarını yaşayan Önsel'in karaciğerini alıp Erzurum'a getirmek için vakit kaybetmemek amacıyla bu hastanedeki doktorlar ile saat 07.30'da ameliyata girdi.

Memiş ve Korkut, yaklaşık 3 saat süren ameliyat sonrası Önsel'in karaciğerini aldıktan sonra yine zaman kaybetmemek amacıyla Ordu'ya geldikleri araç ile 11.00'de Erzurum'a hareket etti.

Aynı karayolunu kullanarak geri dönen Memiş ve Korkut, saat 15.20'de Erzurum'daki Organ Nakli Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi'ne döndü.

Memiş ve Korkut'un Erzurum'a yaklaştığı sırada merkezin müdürü Prof. Dr. Gürkan Öztürk başkanlığındaki diğer doktorlar da yapılan tahliller sonucu nakil yapılmaya uygun olduğu belirlenen Dizlek'i ameliyathaneye aldı.

Erzurum-Ordu arasında, zaman zaman 220 kilometre hız yaparak organ taşıma aracıyla gidiş ve dönüş olmak üzere yaklaşık 820 kilometrelik yol kat eden Korkut ve Memiş, ellerinde karaciğer olan kutu ile saat 15.30'da merkeze geldi.

820 kilometre yol kat eden doktorlar yeniden ameliyata girdi

Ekibin merkeze ulaşmasının ardından naklin yapılacağı Dizlek de ameliyata alındı. Öztürk'ün yanı sıra Memiş ve Korkut'un da katıldığı ve yaklaşık 5 saat süren ameliyat ile Mustafa Dizlek'e karaciğer nakli gerçekleştirildi.

Ordu ve Erzurum'daki doktorların adeta zamanla yarıştığı bu süreç sonunda başarılı şekilde ameliyat olan Dizlek, bir gün yoğun bakımda tutulduktan sonra servise alındı.

Yeniden sağlığına kavuşan ve normal olarak yemek yemeye başlayan Dizlek, hayatının ikinci baharını yaşamak için hastaneden taburcu olacağı günü iple çekiyor.

Nakledilecek karaciğeri alan ekibin yaşadıkları

Dr. Ufuk Memiş, karaciğer almak için Ordu'ya giderken AA muhabirine yaptığı açıklamada, organ nakli ameliyatlarının diğer ameliyatlara göre biraz daha aciliyet gerektirdiğini ifade ederek, hem donörden organların vakit kaybetmeden alınması hem de organ bekleyen hastaya bu organların hızla nakledilmesi gerektiğine işaret etti.

Bu sebeple organ nakli sürecinde zamanın önemine işaret eden Memiş, bu sebeple yıllık izinde iken dahi organ nakli merkezine gelip meslektaşlarına destek olduğunu ifade etti.

Memiş ile Ordu'ya giden Yrd. Doç. Dr. Gürkan Korkut ise Erzurum'a dönerken şunları kaydetti:

"Gece saat 02.00'da Erzurum'dan yola çıktık. Saat 07.00'da Ordu'daydık. Saat 07.30 da ameliyata girip 3 saat sonra ameliyattan çıktık. Saat 11.00'da Erzurum'a hareket ettik. Sağlık Bakanlığı çoğunlukla ambulans helikopter tahsis ediyor ama hava şartları nedeniyle karayoluyla gidip dönmek zorunda kaldık. Karayolu gerçekten yorucu. Hem Erzurum'dan Ordu'ya gidiş hem de Ordu'dan dönüş çok yorucu. Zamanla yarıştığımızdan dolayı hızla dönüyoruz." dedi.

Organ taşıma aracını kullanan sürücü Mustafa Akkurt da organ naklinde zamanın önemine işaret ederek, "3 yıldır nakil merkezinde çalışıyorum. Organları almamız için oldukça süratli gitmem lazım. Aynı zamanda da can güvenliğimiz için dikkatli olmam lazım. Bağışçıdan alınan organ hastaya nakledildiğinde mutlu oluyoruz. İşimi severek yapıyorum." diye konuştu.

Organ Nakli Merkezi Müdürü Prof. Dr. Gürkan Öztürk ise Ordu'dan karaciğerin alınıp Erzurum'daki hasta Dizlek'e nakledilmesinin hızlı yapılması gereken bir süreç olduğunu ifade ederek, "Erzurum'dan çıkıp Ordu'ya gidip orada ameliyat yapıp tekrar dönüp ve tekrar ameliyata girmek sıkıntılı bir iş. Karayoluyla gidiyorsunuz yaklaşık 5 saatlik bir yol var. 3 saat orada ameliyat var. Ekip orada dinlenmeden çıkıp buraya geliyor. Yeterli ve geniş bir ekibimiz var bir kısım arkadaşımız bu süreçte ameliyatlar esnasında dinlenecek sonra 'hazır ol'da bekleyecek. Bazı arkadaşlarımız ise diğer ameliyatlara devam edecek. Amacımız insanımıza hizmet etmek."

Nakil yapacak ekibin iş bölümü yaptığını anlatan Öztürk, şöyle konuştu:

"Sağlık Bakanlığının bize ilettiği hasta listelerinden biz hastaları evlerinden çağırdık, gece onlarla bağlantı kurduk. Bu hastalar buraya geldikten sonra hazırlık süreci var. Bu süreçte hastanın ağır bir ameliyata hazırlanması için işlerin hızlı olması gerekiyor ve çıkartılan organların belli sürede takılması gerekiyor. Bu karaciğer nakli için 12 saat, böbrekler için maksimum 48 saatimiz var. Ama biz 20 saatte süreci bitirmeliyiz ki organlar etkin şekilde çalışsın. Zaman kısıtlı olunca ister istemez zamanla yarış oluyor ve bu yarışı kazanabilmek için ekibin iyi organize olması lazım. 12 yıllık kliniğimizde şu ana kadar 550 nakil gerçekleştirdik."

Hasta Mustafa Dizlek ve eşinin mutluluğu

Doktorların zamanla yarışında heyecanla Erzurum'da sağlığına kavuşmayı bekleyen Mustafa Dizlek de ameliyat öncesi 2011 yılından beri karaciğer nakli beklediğini anlattı.

Ordu'dan gelecek karaciğerin kendisine nakledileceğini öğrenince gece yarısı heyecanla organ nakil merkezine geldiğini ifade eden Dizlek, şöyle konuştu:

"Gece saat 03.00'da telefonla oğlumu aramışlar, o da geldi bize seslendi. O heyecanla sevinerek merkeze geldik. İnşallah organ uygun görülür de bu hastalıktan kurtarırız. Herkes nasıl bekliyorsa ben de öyle bekliyorum. Çok mutluyum Organ nakli yapan aileden Allah razı olsun. Ben de organlarımı bağışlayacağım, binlerce organ nakli bekleyenler var"

Mustafa Dizlek, ameliyat sonrası ise yeniden hayata tutunduğunu ifade ederek, "Nasip bu zamana imiş. Ordu'dan genç bir kardeşimiz karaciğerini ikram etmiş. Allah razı olsun. Mekanı cennet olsun. Çok mutlu olduk. Yeniden hayata tutunduk. Şimdi çok iyiyim . Beni kurtardılar. Ben de insanlara sağlam organlarımı bağış yaparak hayat kurtaracağım."

Mustafa Dizlek'in eşi Nebahat Dizlek (65) de eşinin 6 yıldır nakil beklediğini dile getirerek, "Karaciğer hastalığını 6 yıldır çekiyorduk. Her ay kontrole götürdüm. Çok mutlu olduk. Bağışçı aileye çok teşekkür ederim. Ben de organlarım sağlamsa bağışlayacağım." ifadesini kullandı.

"Genel durumu iyi"

Mustafa Dizlek'i ameliyat sonrası kontrol eden Yrd. Doç. Dr. Gürkan Korkut, bağışlanan karaciğeri Dizlek'e naklettiklerini anımsatarak, şu ifadeleri kullandı:

"5 yıldan beri organ bekliyordu. Canlı vericisi olmadığından dolayı hastaya nakil yapılamamıştı. Bağışlanan karaciğeri kendisine naklettik. Hastayı ameliyat sonrası bir gün yoğun bakımda tuttuk sonra servise aldık. Hastamız ağızdan gıda almaya başladı. Genel durumu iyi, herhangi bir problem yok. Karaciğer bağışında bulunan aileye Mustafa bey ve tüm hastalar adına şükranlarımızı sunuyoruz."