Endülüs'te bir ışık: İslam sanatı

Şenhan Bolelli - Tarihinde, Müslüman, Yahudi ve Hıristiyanlara ev sahipliği yapan İspanya'nın güneyindeki Endülüs bölgesinde, ''Nur: İslam dünyasının bilim ve sanatındaki ışık'' temasıyla Türkiye'nin de aralarında olduğu 17 ülkeden çıkan ve 25 müzeden toplanan 140 sanat eseri sergilenmeye başlandı.

''Endülüs'te İslam'' denilince akla gelen Cordoba, Granada ya da Malaga kentlerinin yerine Sevilya'da açılan sergi için 9. ve 20. yüzyıllar arasında yapılmış, İslam sanatına ait eserler toplanmış.

Sevilya'daki Focus-Abengoa Vakfı'nın finansmanıyla gerçekleştirilen serginin küratörlüğünü yapan Tunuslu Sabiha El Khemir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 4 yıl süren bir çalışma sonucu hazırlanan serginin İspanya ve İslam sanatı için ''özel bir tecrübe olduğunu'' belirtti. İslam sanatı eserlerinde ışığın çok büyük bir öneme sahip olduğunu kaydeden Khemir, ''Işık üzerine çok şey konuşulur ve ışık sayesinde çok şey yapılır ama kimse ışığı yakalayamaz. İslam sanat eserlerinin ortaya çıkmasında ışık, hem fiziksel hem de metafizik olarak ön plandadır'' dedi.

Kur'an-ı Kerim, lamba, seramik, halı, vazo; bakır, çelik ve ahşap işlemelerle astroloji bilimine ait kitapların da yer aldığı sergiyi dolaşanların ''adeta zamanda seyahat edeceğini'' kaydeden Khemir, sergiyi gezeceklerin, İslam sanatının ışığıyla bilmedikleri, farklı, ilginç bir dünyayı keşfedeceklerini söyledi.

İspanya'nın tarihi ve kültürel geçmişine bakıldığında, İslam sanatı ve mimarisiyle ne kadar içiçe olduğunun görüldüğünü vurgulayan Tunuslu İslam sanatı uzmanı Khemir, İspanya ile İslam sanatı arasında oluşmuş evrensel bir dil olduğunu savundu. Khemir ayrıca, Endülüs'ün özelliğinden dolayı sergide Hıristiyan ve Yahudi sanatıyla ilgili eserin olduğuna işaret etti.

Bu arada 17. yüzyılda inşa edilen, eski bir rahip hastanesini vakıf binası haline dönüştüren ve kilisenin de bulunduğu bu binada İslam sanatı eserlerini sergileyen Focus-Abengoa Vakfı'nın Genel Direktörü Anabel Morillo Leon da İslam sanatına ait farklı türdeki eserleri sanatseverlere sunmalarından dolayı gurur duyduklarını söyledi. Leon, İspanya'nın yaşadığı ekonomik krize rağmen vakıf olarak kültür ve sanata katkı yapmaya devam ettiklerini ifade etti.

Türkiye, Irak, İran, Malzezya, Mısır, Fas, Cezayir, Tunus, Suudi Arabistan, Suriye gibi ülkelerden çıkan ve Londra Bilim Müzesi, Madrid Kraliyet Tarih Akademisi, Seattle Sanat Müzesi, Cenevre The Furusiyya Sanat Vakfı, Pisa San Matteo Ulusal Müzesi, Tunus Raqqada İslam Sanatları Müzesi, Berlin Milli Kütüphanesi, Arizona Phoneix Özel Koleksiyonu gibi çok farklı kurumlardan toplanan eserlerin olduğu sergi, 9 Şubat'a kadar açık kalacak.

''Nur: İslam dünyasının bilim ve sanatındaki ışık'' adlı sergi daha sonra, gelecek yıl 30 Mart-29 Haziran'da ABD'nin Teksas eyaletindeki Dallas Sanat Müzesi'nde sergilenecek.