Bastonları Hayvan Figürleriyle Süslüyor

GÖKHAN YILMAZ - Zonguldak'ın Devrek ilçesinde yaşayan baston ustası Tansel Işık, hayvan figürlerini kızılcık dallarına işleyerek yaptığı birbirinden değişik ve farklı özelliklere sahip bastonları meraklılarının beğenisine sunuyor.

Babasından öğrendiği bastonculuk mesleğini kendisine ait dükkanda uzun yıllardır sürdüren evli ve bir çocuk babası Işık (53), gövdesi kızılcık ağacından yapılan, kezzapla renklendirilen, çeşitli motiflerle işlenen ilçeye özgü bastonları binbir emek ve sabırla ortaya çıkarıyor.

El emeği göz nuru hazırladığı kızılcık dalından bastonları, işlemesi ve ağacın kalitesine göre 60 lirayla bin lira arasında değişen fiyatlarla meraklılarına sunan Işık, bastonların sap kısmını yılan, balık, kurt, salyangoz, at, köpek, leylek, kurbağa, maymun gibi hayvan figürleriyle işleyerek, onları adeta birer sanat eserine dönüştürüyor.

Işık, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mesleği babasından öğrendiğini ve uzun yıllardır tozun, talaşın içerisinde mesleğini sürdürmeye devam ettiğini söyledi.

Devrek bastonunun dünyaya mal olduğuna dikkati çeken Işık, "Devrek, ahşap ağaç konusunda şanslı bir yer. Devrek bastonunu kızılcık ağacından yapıyoruz. Kızılcık ağacı, adete baston yapımı için yaratılmış bir ağaç. Uzun bir yapım süresi var. Bu kadar meşhur olmasının sebebi, hem üzerindeki Devrekli ustaların yaptığı yoğun işçilik hem de kızılcık ağacının sağlamlığı. Bu nedenle bizim her türlü bastonumuz kullanılabilir." dedi.

Işık, baston yapımının emek isteyen bir iş olduğunu anlatarak, şöyle devam etti:

"Kızılcık dalları sadece kasım, aralık aylarında kesilebiliyor, yoksa ağaç kurdunun en çok sevdiği ağaç. Bu ağaçlar gölge bir yerde yaklaşık 2 yıl kurutuluyor, sonra tek tek doğrultuluyor. Daha sonra bir müddet daha kurumaya bırakılıyor. Doğrultmalar elle yapılıyor, daha sonra işleme başlanıyor, sınıflandırılıyor. Yapacağınız bastonun çeşidine göre sınıflandırılıyor. Birçok çeşit bastonumuz var, hangisi isteniyorsa o yapılmaya başlanıyor. En bilinen bastonumuz yılanlı baston. Bu ayrılmış olan kızılcık dalları tornalarla yuvarlanıyor. Daha sonra testere yoluyla üzerindeki desen açılıyor, törpüler ve eğeler vasıtasıyla şekillendiriliyor. Zımpara gibi son halini alıncaya kadar devam ediliyor."

Birçok hayvan figürüne bastonlarında yer veriyor

Müşterilerinin farklı talepleri olduğunu anlatan Işık, "Kişinin soyadı koç, koç başlı bir baston istiyor veya Galatasaraylı, aslan başlı yapmak istiyor. İsteği yerine getirmeye çalışıyoruz. Yıllar içerisinde yapa yapa daha iyisini yapmaya gayret ediyoruz. Güzel ürünler çıkıyor. Ayrıca ormanda kesilen ağaçlara sınıflandırma aşamasında bakıyoruz. Bazen ağaç kendisi diyor, öyle bir şekil vermiş ki doğa ona, 'ben leylek olmak istiyorum' diyor. Bunu da hissetmeniz lazım veya baston ustasının hayali devreye giriyor." ifadelerini kullandı.

Işık, yılan figürünün yanı sıra birçok hayvan figürüne bastonlarında yer verdiğini aktararak, özellikle saplarda kartal, aslan, kurt, balık ve köpek motifleri ile burçlardaki hayvan figürlerinin çokça yer aldığını ancak özel isteklerin de olduğunu dile getirdi.

Sürekli uyguladığı ürünlerin daha kolay yapıldığını belirten Işık, "Akla gelmeyecek bir hayvan figürü, baston ustalarını biraz yorabiliyor ama zevkli oluyor. Yaptığınız işten zevk alarak yapmak önemli, ben zevk alarak yapıyorum, hoşuma gidiyor. Onun da maddi ve manevi getirisi oluyor." diye konuştu.