Bakanlığın Tiyatrolara Yardımı İstanbul'dan Anadolu'ya Kaydı

ŞENAY ÜNAL - TUĞBA ÖZGÜR DURMAZ - Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2013-2014 sanat sezonunda özel tiyatrolara verdiği desteği arttırdı. Bakanlık, bu yıl önemli bir ilke daha imza atarak, Diyarbakır başta olmak üzere Kırşehir ve Kastamonu'daki özel tiyatrolara da devlet yardımı yaptı.

Kültür ve Turizm Bakanlığından edinilen bilgiye göre, özel tiyatrolara bu sanat sezonunda 4 milyon 312 bin lira ödenek sağlandı. Bu tutar, 850 bin lira yardım yapılan 2002 yılından bu yana özel tiyatroların projelerine verilen en yüksek miktarda destek oldu.

Bakanlık, ayrıca bu yıl 221 tiyatronun projesine destek sunarak bu zamana kadar bir sanat sezonu için desteklenen en fazla tiyatro sayısına ulaştı. 2002-2013 yılları arasında toplam yardım alan tiyatro sayısındaki artış oranı ise yüzde 275 oldu.

-İlk kez yeni kurulan tiyatrolara destek

Değerlendirme Komisyonu, bu yıla kadar prensip kararı olarak profesyonel kategoride ilk defa başvuru yapan özel tiyatroların projelerine yardım vermiyordu. Bu yıl, yeni kurulmuş ve ilk defa başvuru yapmış olan özel tiyatroların projelerine de destek verilmeye başlandı.

2002 yılında 59 özel tiyatro yardım aldı, bunlardan yalnızca 6'sı Bakanlık yardımından ilk kez yararlanmıştı. 2013 yılında ise toplam yardım alan özel tiyatro sayısı 221'e çıkarken ilk defa yararlananların sayısı da 87'ye ulaştı.

Yardımlardan ilk defa yararlanan özel tiyatro sayısı ise geçmiş yıllarla kıyaslandığında 13 kat artmış oldu.

-Türk oyun yazarları unutulmadı

Geçmişten bugüne İstanbul dışında yerleşik en yüksek sayıda özel tiyatroya yardım bu sezonda gerçekleşti. 2002'de İstanbul dışında yardım yapılan özel tiyatro sayısı 27'de kalırken Bakanlık, 2013'te bu sayıyı 116'ya çıkartarak sanatın yaygınlaşmasına katkı sundu. Diyarbakır, Kırşehir ve Kastamonu'daki özel tiyatrolar ilk kez Bakanlıktan destek aldı.

Türk oyun yazarlarına ait eserlere en fazla bu sezonda destek verildi. Destek verilen sayı 2002 yılına göre yaklaşık 2,5 kat arttı. 2013-2014 sezonunda bu sayı 52 oldu.

-Çocuklar ve engelliler de desteklendi

Çocuk oyunları, amatör ve geleneksel tiyatrolar kategorileri için toplam ödenekten geçen yıla oranla daha fazla pay ayrıldı.

Hem engelliler tarafından kurulan hem de engellilere yönelik oyunlar hazırlayan özel tiyatrolar da Kültür ve Turizm Bakanlığınca bu sezonda desteklendi.

-Çadır tiyatrosundan köylü kadınlardan oluşan tiyatroya herkese destek

Destek almaya hak kazanan tiyatrolar yurdun dört bir yanında sahne aşkını yaşatmak için büyük çaba gösteriyor.

Bu sezon destek alan kuruluşlar arasında sadece okuma yazma bilerek tiyatro aşkına tutulmuş köylü kadınlardan oluşan  "Arslanköy Çadır Tiyatrosu Kadınlar Topluluğu" da var.

Topluluğun Müdürü Hüseyin Arslanköylü, 12 yıl önce kurdukları tiyatroda, 13 kadının görev aldığını ve Mersin'de köy köy gezerek tiyatro sanatını tanıttıklarını söyledi.

Devletin desteği sayesinde eserlerin sahnelenmesinin kolaylaştığını anlatan Arslanköylü, özellikle yerli eserleri seçtiklerini belirtti. 12 bin lira destek aldıklarını anlatan Arslanköylü, yerleşik tiyatrolardan farklı olmaları nedeniyle zaman zaman prosedürlerin kendilerini zorladığını bu konuda da bir destek beklediklerini vurguladı.

Van Bölge Tiyatrosundan Yavuz Görmen de 20 yıl önce kurdukları tiyatrolarının, Bakanlığın sunduğu katkı sayesinde maddi imkansızlıkları aşabildiğini söyledi. Van depreminin ardından halen bir tiyatro salonları olmadığını belirten Görmen, gösterilerini çadır tiyatrosunda sahnelediklerini ancak buna rağmen vatandaşın ilgisinin her geçen yıl arttığını sözlerine ekledi.

Gülüm Pekcan Dans Tiyatrosunun kurucusu Gülüm Pekcan, kurulduğu 1991 yılından beri en az 18 kez amatör tiyatro kategorisinde Kültür ve Turizm Bakanlığından destek aldıklarını söyledi. Bu yıl "Kum Saati" adlı dans tiyatrosu için 12 bin lira destek aldıklarını belirten Pekcan, miktarın değil, devletin bir sanat eserini değerlendirip desteklemesinin önemli olduğunu ifade etti.

-"Biz aldık sevinçliyiz"

"Roller Karıştı" adlı tirajikomik oyunla Bakanlıktan 60 bin lira destek alan Kartal Sanat Tiyatrosunun Genel Sanat Yönetmeni Nihat Ülger de 1987 yılında kurulduklarını ve 1999-2000 yıllarından beri bakanlıkça desteklendiklerini belirtti.

Ülger, tiyatrosu olmayan bir bölgede 250 kişilik sahnesiyle yerleşik bir özel tiyatro olduklarına işaret ederek, kira, su doğalgaz gibi giderlerinin yanı sıra çocuk ve yetişkin oyunları hazırlayan bir işletme için sezon başlarında verilen desteklerin büyük yardımcı olduğunu dile getirdi.

Kendilerinin gişeyle ayakta durmaya çalıştıklarını ve özel kurumlarla rekabet etme şanslarının bulunmadığını söyleyen Ülger, "Kültür ve Turizm Bakanlığından gelen destek, bir tiyatronun ayakta kalabilmesi açısından azdır ama sezon başı itibarıyla bu desteğin sağlanması, bir tiyatronun yaz döneminden çıkmasıyla yeni oyun projesi noktasında çok değerli bir katkı olarak görüyorum" dedi.

Ülger, destekleri için Bakanlığa teşekkürlerini sunarak, "Biz aldık ve kendimiz adına sevinçliyiz ama belli bir destek alamayanlar için de üzüntülüyüz. Gönül isterdi ki diğer tiyatro toplulukları da yararlansın" diye konuştu.

-"Bakanlık kabuğunu kırdı"

Ekol Tiyatro sahibi Abdurrahman Korkmaz ise bakanlığın, doğu ve güneydoğudaki birçok tiyatro ile Anadolu'nun her köşesine önemli katkı sağladığını söyledi.

Korkmaz, "Bakanlık kabuğunu kırdı. Önümüzdeki sene de doğu ve güneydoğuda çok iddialı tiyatro ekipleri ortaya çıkacak bu yardımlar sayesinde. Mutluyuz, teşekkür ediyoruz" diye konuştu.

Atölye Tiyatro Genel Sanat Yönetmeni Savaş Mutlu, bakanlığın desteğini olumlu bulduklarını dile getirdi. Bu katkıların devam etmesini beklediklediklerini kaydeden Mutlu, "Bu para verilmezse birçok tiyatro, tiyatro yapamaz. Alttan yeni insanlar gelmediği zamanda Türk tiyatrosu yavaş yavaş yok olur. Onun için yeni tiyatrolara ödenek ayrılması olumlu" diye konuştu.

İstanbul Çocuk Sanat Tiyatrosu yetkilisi Mehmet Tevfik Tunga, bu katkının yıllardır yapıldığını belirterek, uzun yıllardır bu destekten faydalanan bir tiyatro grubu olduklarını ifade etti.

Çocuk ve geleneksel tiyatrolara geçen yıllara göre daha fazla destek ayrıldığını aktaran Tunga, devletin katkısının projeleri gerçekleştirirken çok fayda sağladığını söyledi.

Tiyatro Alkış yetkilisi Okay Şenol, çocuk tiyatrolarını önemli bir kounuma getirdiklerini kaydetti.

Her sene çok güzel oyunların çıktığını ifade eden Şenol, "Aralarda mutlaka olumsuz tiyatrolar da var ama bir rekabet olmaya başladı, kaliteli işler çıkmaya başladı" dedi.

Sağlanan destekle tiyatroların ayakta kalmaya başladığını dile getiren Şenol, "Bu yardım ve destekler devletin yapması gereken bir olay. Elini ayağını çekemez ama biz çocuk tiyatrosu olarak devletin bize verdiği desteği çok iyi niyetli kullanmamız gerek. Çocuk tiyatrosu olarak bu destek bizim için çok önemli, teşekkür ediyorum" değerlendirmesinde bulundu.

"Burada politik bir düşünce olduğunu düşünmüyorum"

Tiyatro Balans yetkilisi Metin Karaman, ikinci sanat yılını yaşayan tiyatronun, bakanlıktan destek aldığını ve bunun çok önemli olduğunu söyledi.

Bu sezon bakanlıktan destek alan projenin, "Hasan ile Zübeyde" olduğunu aktaran Karaman, şöyle devam etti:

"Yani Hasan Ali Yücel ve Zübeyde Hanı, Atatürk konulu. Türk kadınının toplumdaki yerini anlatan bir oyun. Türk kadınını, Atatürk'ü, o dönemi otobiyografik bir şekilde anlatıyor. Atatürk konulu bir oyun oynarken, bakanlık bize destek veriyorsa, 'Kültür ve Turizm Bakanlığı Gezi Parkı olaylarını destekleyen tiyatrolara destek vermiyor' yönündeki açıklamalar, bu düşünceler bana havada gibi geliyor. Çünkü biz Atatürk konulu oyun oynuyoruz. Burada politik bir düşünce olduğunu düşünmüyorum. Politik olsaydı bakanlık her düşüncede oyunu kısıtlamaya kalkardı diye düşünüyorum. Aldığımız para belki yapacaklarımız için çok az olabilir ama bizim çorba kaynatmamız, ayakta durmamız için bir katkıdır. Bu yüzden de bakanlığa destekten dolayı teşekkür ediyorum." - Ankara