Zeytinyağının tarihçesine ışık tutuyorlar

Çanakkale'nin Ayvacık ilçesinde 18 yıl önce kurulan ve Türkiye'nin ilk zeytinyağı müzesi olan Adatepe Zeytinyağı Müzesi'nde zeytinyağının üretim, saklama ve pazarlamasında kullanılan asırlık ürünler sergileniyor. 300 yıl öncesine kadar dayanan zeytinyağı ile ilgili ürünlerin sergilendiği müze, zeytinyağının tarihçesine de ışık tutuyor.

Ayvacık ilçesine bağlı Küçükkuyu beldesinde 2001 yılında Mahmut Boynudelik, Erhan Şengel, Haluk Yurtkuran, Zerrin İren Boynudelik ve Serdağ Yurtkuran isimli vatandaşlar tarafından kurulan zeytin ile zeytinyağını vatandaşlara doğru bir şekilde anlatabilmek ve zeytinyağının üretiminin tarihçesinin de yansıtmak olan müzede 200'e yakın obje ziyaretçiler için sergileniyor. Kültür Turizm Bakanlığı'na bağlı hizmet veren tek müze olan Adatepe Zeytinyağı Müzesi'nde zeytinyağının üretim, saklama ve pazarlamasında kullanılan asırlık ürünler sergilenmesinin yanı sıra ziyaretçilere zeytin ve zeytinyağı ile ilgili bilgiler de veriliyor.

"200'e yakın obje müzede sergileniyor"

Zeytin ve zeytinyağı ile ilgili doğru bilgilerin burada verildiğini ifade eden ve bu müzenin oluşturulması süreci hakkında konuşan Adatepe Zeytinyağı Müzesi Rehberi Mehmet Karaçam, "Bu bina 5 kişi tarafından alınıp müze haline getiriliyor. Bu fikri ilk ortaya atan Mahmut Boynudelik ve arkadaşları. Burası özel bir müze. Bu müzenin kuruluş amacı zeytini ve zeytinyağını doğru anlatabilmek. Burası Türkiye'nin ilk özel zeytinyağı müzesi. Bu müze kurulduktan sonraki süreçte Kültür Turizm Bakanlığı'na bağlanıyor. Bu müzede sergilenen objelerin tamamını bu 5 ortak kişi tarafından kendileri tarafından bulunup buraya yerleştiriliyor. Müzemiz 2 kat ve müzemizde 200'e yakın bir obje var" dedi.

Adatepe Zeytinyağı Müzesi'nde 350 yıl öncesindeki zeytinyağı üretim objelerinin olduğunu ifade den Karaçam, "Müzemizin girişinde bulunan mengenemiz 350 yıllık bir mengene. Üst kattaki mengenemiz 200-250 yıllık bir mengene. Alforalarımız var. Balıkçı ağlarına takılan alforalarımız buraya balıkçılar hediye eti ve asırlık alforalarımızı da burada sergiliyoruz. Hamur teknelerimiz, zeytinyağı kandillerimiz ve zeytinyağı sabunu elde etmek için kullanılan asırlık objelerimiz var" dedi.

"Zeytinyağı önceden yakıt olarak kullanılıyormuş"

Zeytinyağının tarihte önceleri bir yakıt olarak kullanıldığını ifade eden Karaçam, "Zeytinyağı aslında bir yakıt. Önceleri zeytinyağı bir yakıt olarak kullanılıyormuş. Zeytinyağı kandilleri de bu sebeple kullanılmış. Daha sonra kozmetik ürün olarak kullanılmış. Daha sonrasında ise zeytinyağı bollaştıkça bir yiyecek olarak bizim sofralarımıza geliyor" dedi.

"Ziyaretçiler zeytinyağın 100-200 yıl önce nasıl üretildiğini burada görebiliyor"

Müzenin zeytinyağı ile ilgili tarihe de ışık tuttuğunu ifade eden Karaçam, "Zeytinyağı üretimi, saklanması, pazarlanması ve başka alanlarda kullanılmasıyla alakalı asırlık ürünler burada sergileniyor. Buradaki ürünler 200, 300 ve 400 yıllık ürünler. Mengeneler ve presler buradaki en eski objeler. Zeytinin ezme taşları, ve taş değirmenler de burada sergileniyor. Geleneksel taş baskı zeytinyağı üretim objelerinin tamamı burada yer alıyor. Müzemize gelen misafirlerimiz 100-200 yıl önce zeytinyağının nasıl üretildiğini burada görebiliyor. Ayrıca bu objeleri de yakından inceleme fırsatı bulabiliyor" dedi.

Türkiye'nin ilk zeytinyağı müzesi olan Adatepe Zeytinyağı Müzesi'ni her yıl yüzlerce yerli ve yabancı turist ziyaret ediyor. - ÇANAKKALE