Zeytinburnu Mozaikleri Sempozyumu tanıtım filmi

"4 Zaman 4 Hikaye 1 Mekan" temasıyla gerçekleştirilen "Zeytinburnu Mozaikleri Sempozyumu" başladı.

Kazlıçeşme Kültür Merkezi'ndeki sempozyum, bir kısmı sergilenmekte olan ve Geç Roma-Erken Bizans dönemine ait olduğu düşünülen tarihi mozaikleri meraklılarıyla buluşturdu.

Sempozyum, Kazlıçeşme Sanat binasında restorasyon esnasında bulunan ve koruma altına alınan tarihi mozaikleri anlatan tanıtım filminin gösterilmesiyle başladı.

Zeytinburnu Belediye Başkanı Ömer Arısoy, açılış konuşmasında mozaiklerin keşfedilme sürecine ve önemine değindi.

Sur içinde yaşayanlar için eskiden "surların öte yanı" bilinen Zeytinburnu'nun yıllar içinde bir sanayi bölgesi haline geldiğini ve buna bağlı olarak göç aldığını ifade eden Arısoy, Zeytinburnu'nun 1957'de ilçe olduğunu ve 1984'te büyükşehir yasasıyla belediye haline geldiğini kaydetti.

Eski Zeytinburnu belediye başkanlarından Murat Aydın döneminde başka belediyelere örnek ve motivasyon kaynağı olacak dönüşümün başladığını dile getiren Arısoy, "Bu sürenin 15 yılında başkan yardımcısı olarak görev yaptım. Bu dönüşüme katkıda bulunmak bendeniz için hep sevinç ve gurur vesilesi olmuştur." ifadesini kullandı.

"Artık elimizde İstanbul'un tarihi için yeni bir tanık var"

Mozaiğin bulunduğu yapının 30 yıl süreyle Zeytinburnu Belediyesi başkanlık binası olarak hizmet verdiğini anımsatan Arısoy, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Belediye başkanlığının yeni binasına taşınmasıyla üç yıl süren bir restorasyon geçirdi ve kültür merkezi halini aldı. Restorasyon sırasında zeminde Geç Roma-Erken Bizans dönemine ait mozaik bulundu ve koruma altına alınarak üzeri camla kaplandı. Sur dışında bulunan ilk örnek olduğu için özel önem arz eden mozaiğin bina dışında devam edeceğini düşünerek İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü denetiminde kazıyı genişlettik. Geçen yıl eylül ayında mozaiğin bütününe ulaştık. Bir arkeolog, bir sanat tarihçisi aradığı kalıntıya ulaşınca nasıl sevinç duyarsa öyle sevindik. Artık elimizde İstanbul'un tarihi için yeni bir tanık vardı. Kısa süre sonra burayı bir mozaik müzesi haline getirmeye karar verdik."

Mozaiğin bulunduğu zemin katta açılan sanat galerisinin Devrim Erbil, Ülker Erke ve Selahattin Kara sergilerine ev sahipliği yaptığını ve binanın geçen yıl kasım ayında Kazlıçeşme Sanat adıyla yeni hayatına başladığını anlatan Arısoy, açılışına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı galeride sergilerin sürdüğünü dile getirdi.

Arısoy, gün boyunca gerçekleştirilecek üç oturumda Zeytinburnu Mozaiklerinin konuşulacağını ve sunulan tebliğlerin daha sonra kitaplaştırılacağını sözlerine ekledi.

"Bu keşif için konuşmak mutluluk verici"

Sanat tarihçisi Prof. Dr. Asnu Bilban Yalçın ise konuşmasında Zeytinburnu ilçesinin İstanbul'un zengin kültürel birikimine önemli katkı sunduğunu söyledi.

Toplantıda bulunmaktan memnuniyet duyduğunu dile getiren Yalçın, "Kendi uzmanlık alanımda çalışmış olduğum bir sanat tekniğiyle yapılmış bu keşif için konuşmak benim için mutluluk verici." dedi.

Mozaik tekniğiyle yapılan eserlerin eski dönemlerden itibaren Akdeniz havzası medeniyetlerinde ilgi gören görsel sanat yapıtları içinde yer aldığını dile getiren Yalçın, "Sanat tarihinde ilk defa 18. yüzyılın ilk yarısında modern dünyanın araştırmaya başladığı bu sanat alanı, birçok önemli sanatçı tarafından da uygulanmış, modern dünyanın tekrar keşfettiği bir sanat olmuştur." ifadesini kullandı.

Her bir parçanın kendi içinde tek olduğunu, bütünlükte anlam kazandığını belirten Yalçın, şunları kaydetti:

"Çok katmanlı tarihli tüm şehirlerde olduğu gibi İstanbul da barındırdığı antik dönemleri bize rastlantılar sonucu göstermekte. İstanbul'da ortaya çıkan az sayıdaki döşeme mozaikleri, ikinci yüzyıldan altıncı yüzyıla kadar uzanan bir zaman dilimine dağılırlar. Çoğunlukla geometrik ve bitkisel desenler olup figürlü olanlar azdır."

Son yıllarda yeni gelişmeye başlayan mozaik çalışmaları çerçevesinde uzun bir süre ilgi görmemiş olan mozaiklerin yakın bir zamanda doğru bilimsel yaklaşım sergileyen bir çalışmayla değerlendirildiğini belirten Yalçın, "Zeytinburnu mozaikleri ve benzerleri aslında geç roma dönemi olarak tanımladığımız yeni bir düzene geçiş döneminin kültürel üretiminin devam ve değişikliğinin maddesel tanıklarıdır." dedi.

"Mozaiklerin yerinde sergilenmesi sevindirici"

Zeytinburnu mozaiklerinin ortaya çıkmasını ve yaşamasını sağlayanlara teşekkür eden Yalçın, şunları ekledi:

"Özellikle vurgulamak istediğim bir konu da bu döşemelerin çoğunun yerinden kaldırıp farklı müzelerde depolanmış olduğu görülmekte, çok azı özgün yerinde bırakılmış. Zeytinburnu Mozaikleri için yerinde bir sergilenme yapılması bizi ayrıca çok çok mutlu etmekte ve sevindiricidir."

Konuşmaların ardından mozaiklerin bulunduğu ve sergilendiği bina içindeki bölüm ile bina dışında kazı çalışmalarının devam ettiği kısım katılımcılar tarafından gezildi.

Daha sonra mozaik sanatçısı Meyçem Ezengin ile Zeytinburnu Belediye Başkanı Ömer Arısoy, Kazlıçeşme Sanat binasında bir mozaik atölyesi gerçekleştirdi.

"4 Zaman 4 Hikaye 1 Mekan" temalı sempozyum, "Zeytinburnu ve Kazı Alanı Tarihçesi", "Kent Arkeolojisi ve Zeytinburnu'nun Kent İçindeki Önemi" ve "Çok Katmanlılık ve Kültürel Mirasın Korunması" başlıklı oturumlarla devam ediyor.