Yazma Eserleri Koruma ve Onarım Sempozyumu başladı

1. Yazma Eserleri Koruma ve Onarım Sempozyumu (YEKOS) konservatör, araştırmacı, kütüphaneci ve arşivcileri Rami Kütüphanesi'nde bir araya getirdi.

F3 salonunda gerçekleşen açılışa katılan Türkiye Yazma Eserler Kurumu (TYEK) Başkanı Prof. Dr. Ferruh Özpilavcı, yazma eserlere yönelik temel ve öncü hizmetleri yürüten kurumun 2010'da kurulduğunu söyledi.

Özpilavcı, yazma eserlerin temini, kataloglanması, araştırmacılara sunulması ve yayımlanmasının yanında, Kitap Şifahanesi ve Arşiv Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülen koruma, onarım, bakım ve sayısallaştırma alanlarında da hizmet verdiklerini belirterek, "Kitap Şifahanesi'nin temel hedefi, kültürel mirasın önemli bir parçası olan yazma eserlerin, evrensel etik ilkeler ve standartlar gözetilerek korunmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlamaktır." dedi.

Önleyici koruma kapsamında yazma eserlerin depolanması, ele alınması, taşınması, depo koşullarının ışık, sıcaklık, nem, zararlı mücadelesi gibi parametreler göz önünde bulundurularak optimize edilmesi faaliyetlerinin de yürütüldüğünü aktaran Özpilavcı, "Restorasyon çalışmaları kapsamında, uluslararası kabul görmüş yöntemler ve malzemeler kullanılmakta, eserlere minimum müdahale prensibi takip edilmektedir." ifadesini kullandı.

"Kitap Şifahanesi 98 kişilik kadrosuyla görev yapıyor"

Prof. Dr. Özpilavcı, Kitap Şifahanesi'nin yazma eserlerin onarımının yanı sıra konservasyon bilimi kapsamındaki çalışmaları da yürüttüğüne işaret ederek, şunları kaydetti:

"Eserleri meydana getiren malzemelerin karakterizasyonu, eserlerde oluşan bozunma mekanizmalarının tanımlanması, bozunmalara karşı yapılacak uygulama yöntemlerinin tespiti, eserlerde görülen zararlılara yönelik yapılan tür tespitleri gibi çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışmaların yürütülmesi için kurulan kimya laboratuvarında spektroskopik, kromatografik ve analitik yöntemlerle çalışan cihazlar, biyoloji laboratuvarında ise mikrobiyolojik analizler ve moleküler biyolojik tekniklerin gerçekleştirilmesini sağlayan teknolojik altyapı mevcuttur. 9 yazma eser uzmanı, 3 kimyager, 1 biyolog, 76 restoratör, 7 sayısallaştırma personeli ve 2 kütüphaneciden oluşan 98 kişilik kadrosuyla görev yapan Kitap Şifahanesi, 2023 Ocak ayından itibaren Rami Kütüphanesi yerleşkesinde faaliyetlerini genişleterek sürdürmektedir."

Özpilavcı, şifahanede 5 konservasyon atölyesi, kutu yapım atölyesi, fotoğraf stüdyosu, depo, kimya ve biyoloji laboratuvarları, sergi salonu, koridor sergileri, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin kullanımına açık ihtisas kütüphanesi bulunduğunu dile getirdi.

Katkıda bulunanlara teşekkür eden Özpilavcı, "Çeşitli disiplinlere mensup uzmanların bir araya gelerek tecrübelerini paylaşması, farklı bakış açılarının tartışılması, sorunların ve çözüm önerilerinin müzakere edilmesi, sempozyumun başlıca amacıdır." değerlendirmesinde bulundu.

Açılış oturumunda restorasyon uygulamaları ele alındı

Prof. Dr. Bekir Eskici'nin başkanlık yaptığı ilk oturumda, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Dış İlişkiler ve Tanıtım Dairesi Başkanı Cevat Ekici, "Osmanlı Bürokratik Metinlerinin Oluşumu ve Günümüze İntikal Süreçleri" başlıklı bir konuşma yaptı.

Aynı oturumda Mihrican Kılıç Özer "Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi Kitap Şifahanesi'nde Konservasyon Çalışmaları", Gülsüm Özkan ve Gizem Doğrul "Arşiv Belgelerinin Konservasyon ve Restorasyon Uygulamalarına Dair Değerlendirme", Sema Şentürk "Konya Mevlana Müzesi Hazine-i Evrak Arşivinde Tasnif Belgeleme ile Berat ve Fermanların Restorasyon Çalışması", Meryem Çakar ile Handan Yıldırım da "Kitap Şifahanesi'nde Bir Yazma Eserin Konservasyon Yolculuğu" konulu sunumlarını gerçekleştirdi.

İstanbul Vali Yardımcısı Özlem Bozkurt Gevrek, Zeytinburnu Belediye Başkan Yardımcısı Sertaç Güleç ve Rami Kütüphanesi Müdürü Ali Çelik'e hediye takdim edilen etkinlikte, katılımcılara teşekkür belgesi verildi ve hatıra fotoğrafı çektirildi.

Sempozyum hakkında

Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığına bağlı Kitap Şifahanesi ve Arşiv Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenen sempozyumda, alanında uzman konuşmacıların yer aldığı oturumların yanı sıra şifahanenin faaliyetlerinin uygulamalı anlatıldığı atölyeler de yapılacak.

Sempozyum konuları arasında, başta yazma eserler üzerine yapılan koruma ve onarım çalışmaları olmak üzere kağıt, deri ya da parşömenle hazırlanmış eserler, ciltler, arşiv belgeleri, kağıt veya karton üzerine yapılmış resim, hat levha ve filatelik malzemenin bozulmaları, belgelenmesi, korunması, onarımı, durum tespit, kodikoloji, malzeme ve teknik özelliklere dair incelemelerle Ar-Ge çalışmaları yer alıyor.

Yazma eserlerin korunması, bakımı ve onarımı alanında görev yapan konservatörler, araştırmacılar, kütüphaneciler ve arşivcilerin bir araya gelmesi amacıyla düzenlenen sempozyum, 8 Aralık'a kadar devam edecek.