Yahya Kemal Beyatlı Anma Günü

Türk edebiyatının usta kalemlerinden Yahya Kemal Beyatlı, vefatının 67. yıl dönümünde "Aziz İstanbul Yahya Kemal Anma Günü" programı ile anıldı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Dairesi Başkanlığına (İBB Kültür) bağlı Dini Kurum ve Topluluklarla İlişkiler Müdürlüğü ve Kültürel Etkinlikler Müdürlüğü tarafından Metrohan'da düzenlenen program, İstanbul Fetih Cemiyetinin katkılarıyla gerçekleştirildi.

Program kapsamında "Şiiri, Düşüncesi ve Etkileriyle Yahya Kemal" başlıklı birinci oturumda, Dr. Hazal Bozyer moderatörlüğünde Prof. Dr. Mehmet Samsakçı, Prof. Dr. Ali Utku ve Doç. Dr. Alihan Akgül konuşma yaptı.

Doç. Dr. Mehmet Şerif Eskin'in yönetimini üstlendiği ikinci oturumda ise Prof. Dr. Nedret Öztokat Kılıçer, Prof. Dr. Gökhan Tunç ve Prof. Dr. Turgay Anar, Yahya Kemal'in şiiri üzerine görüşlerini paylaştı.

"Rüzgara Karşı Duran Şair" kitabının yazarı Prof. Dr. Gökhan Tunç, Yahya Kemal'in Ahmet Hamdi Tanpınar ve Faruk Nafiz Çamlıbel ile olan ilişkisini anlattı.

Prof. Dr. Turgay Anar da Yahya Kemal'in metinlerindeki ışık mefhumu üzerine konuşarak, "Zihinsel retina dediğimiz şey insanın bilincinde anlam kazanan dünya manasına gelir." görüşünü paylaştı.

"Şiirlerinde İslam'ın farklı algılanış biçimini de görüyoruz"

Program şair Ercan Yılmaz'ın yönettiği şair ve yazar Beşir Ayvazoğlu ve Hilmi Yavuz söyleşisi ile devam etti.

Ayvazoğlu, Yahya Kemal ile ilkokula kadar uzanan bir macerası olduğunu dile getirerek, "İlkokul ikinci sınıftayken 'Akıncılar' şiirini gördüm. O sırada evde annem de bize 'Battalname' okuyor. Evimizde bir mistik hava var. Yahya Kemal orada beni yakaladı." ifadelerini kullandı.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 1960'da yayımlanmaya başlayan 1000 temel eser serisi sayesinde Yahya Kemal'in "Kendi Gök Kubbemiz", "Aziz İstanbul" ve "Eğil Dağlar" kitaplarına kavuştuğunu söyleyen Ayvazoğlu, "Yahya Kemal, tam zamanında gelmiş bir adamdır. Beni de zamanında yakaladı. Yahya Kemal okuyarak eski musiki ve divan şiiriyle ilgilenmeye başladım. Bana altın bir kapı oldu. Ona kendimi borçluyum." dedi.

Şaire olan borcunu ödemek için 12 Eylül'ün hemen sonrasındaki sükunet havasından yararlanarak "Aşk Estetiği" ve "Yahya Kemal Eve Dönen Adam" kitaplarını yazdığını belirten Ayvazoğlu, "'Yahya Kemal Eve Dönen Adam', hiç beklemediğim bir şekilde kült bir eser oldu. O eserde ev metaforu üzerinden Yahya Kemal'i anlattım." diye konuştu.

Yahya Kemal'i "medeniyet şairi" olarak tanımlayan Beşir Ayvazoğlu, "İslam'ı Süleymaniye'de, Itri'nin bestesinde arayan bir estetti. Şiirlerinde İslam'ın farklı algılanış biçimini de görüyoruz." görüşünü paylaştı.

"Yahya Kemal'in poetikası anlam üzerine değil, medeniyet üzerinedir"

Hilmi Yavuz ise Yahya Kemal'e ilgisinin ne zaman başladığı sorularına cevap vererek, "Benim birçok şiirimde ona doğrudan ya da dolaylı göndermeler vardır. Yahya Kemal ile münakaşam çok eski tarihlere dayanıyor. Sadece 'şiir nasıl yazılır' açısından değil, bir poetikanın inşası bakımından da çok büyük yararları olmuş bir kimliktir. Benim poetikamın oluşmasında da Yahya Kemal'in ve Ahmet Haşim'in çok büyük etkisi vardır." ifadelerini kullandı.

Yahya Kemal'in poetikasının anlam üzerine değil, medeniyet üzerine olduğuna dikkati çeken Yavuz, "Bir taraftan İslam medeniyetine aitiz. Tanzimat'la birlikte ise bir başka medeniyete intisap etmişiz. Hala aynısını yaşıyoruz. Bir taraftan İslam medeniyetine aidiyetimiz var, bir taraftan da mensubiyetimiz gereği Batı medeniyeti ile ilişkimiz var. Yahya Kemal bunun bilincindeydi." değerlendirmesini yaptı.

Yavuz, Yahya Kemal'in tekil bir şair olduğuna işaret ederek, "Benim poetikamda, Yahya Kemal ile Ahmet Haşim'in inşa ettiği, Behçet Necatigil ve Asaf Halet Çelebi'nin bir soyağacı var. Bu silsilenin üçüncü aşamasına da kendimi koyuyorum." dedi.

Yahya Kemal'in "Mısra benim haysiyetimdir" cümlesi üzerine Yavuz, "Yahya Kemal için dil bir musiki aracıdır. Şiir güfte değil, bestedir görüşündedir." şeklinde konuştu.

"Yahya Kemal Sanal Müzesi" erişime açıldı

"Aziz İstanbul Yahya Kemal Anma Günü" programı kapsamında katılımcılar ayrıca Prof. Dr. Mehmet Samsakçı'nın sunumuyla Yahya Kemal Sanal Müzesi'ni ziyaret etti.

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Medresesi'nde bulunan Yahya Kemal Müzesi'nin restorasyona girmesi sebebiyle İstanbul Fetih Cemiyeti, müzenin sanal versiyonunu oluşturdu.

Yahya Kemal'in pek çok fotoğrafının yer aldığı sanal gezide, İspanya Kralı'nın büyükelçilere verdiği davetten, Milli Mücadele sonrası Anadolu gezilerinden pek çok görsele yer verildi.

Şairin nesnelere ait dünyasını tanımlamak için şahsi eşyalarına da yer verilen sanal müze turunda, Yahya Kemal'in sesinden şiirleri de dinlendi.

Yahya Kemal'in şeceresi, ödülleri ve müzenin tarihi ile ilgili pek çok anekdota ev sahipliği yapan sanal müze, İstanbul Fetih Cemiyetinin web sitesinde sanatseverlerin erişimine açıldı.

Program, Dilek Türkan'ın "Yahya Kemal Şiirlerinden Bestelenmiş Eserler" konseri ile sona erdi.