Unutulan Makamlar, Üniversitenin Albümünde

Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Devlet Konservatuvarı, yaklaşık 1 yıllık çalışmanın ardından Türk Müziği'nde az kullanılan makamlara ait eserlerden oluşan bir albüm hazırladı. 18 kişinin görev aldığı albüm için 27 bin şarkılık TRT Repertuvarı'nın tamamı tarandı.

AKÜ Devlet Konservatuvarı, bilimsel araştırma projeleri kapsamında arşiv niteliğinde bir albüme imza attı. Müzik yönetmenliğini Öğretim Görevlisi Burak Kaynarca'nın yaptığı albüm, 'Az Kullanılan Makamların Mesleki Müzik Eğitimi Kurumlarında Kullanılabilirliğine Yönelik Bir Araştırma' başlığı altındaki projeden yola çıkılarak hazırlandı. 'Saklı Musiki' adını taşıyan albümde 24 eser yer alıyor. Yaklaşık 1 yıl süren çalışmanın ardından 2012'de çıkan 'Saklı Musiki'de Tunise Yeşilçay, Özlem Elitaş ve Timuçin Çevikoğlu solistliği üstlendi. Yrd.Doç.Dr. Emel Funda Türkmen'in başkanlığında yürütülen albümün kayıtları ise Ankara ve Afyonkarahisar'daki stüdyolarda yapıldı. Albüm ana hatlarıyla dört bölümden meydana geliyor. Birinci bölümde Zekai Dede'nin Rahatfeza (Hicazaşiran) makamındaki klasik faslı, ikinci bölümde Narefte, Nevruz ve Ruhfeza makamlarında saz eserleri, üçüncü bölümde Tarz-ı Cihan, Hüseyni Zemzeme, Evc Hüzi ve Selmek makamlarında türküler, dördüncü bölümde Huzi ve Evc Huzi makamlarında ilahiler yer alıyor.

ARŞİV NİTELİĞİNDE ÇALIŞMA

Saklı Musiki'nin sanatseverler için bir arşiv niteliğinde olduğunu belirten Burak Kaynarca, "Türk Müziği ile ilgili en geniş repertuvar TRT Repertuvarı'dır. TRT Repertuvarı'nın tamamı anlamına gelen yaklaşık 27 bin eser tarandı. 18 kişi görev aldı, hem icracı hem de teknik olarak. Ciddi bir popüler albüm gibi hazırlık yapıldı ve sunuldu. Stüdyo aşaması da sonraki tüm çalışmaları, tamamen profesyonel anlamda yerine getirildi. Bu, bir anlamda arşiv işlevi de görmekte" dedi.

İLK AŞAMADA 1000 ADET BASILDI

Saklı Musiki'nin ilk aşamada 1000 adet basıldığını belirten Kaynarca, çalışma 'Bilimsel Araştırma Projesi' kapsamında yer aldığı için üniversitenin destek verdiğini söyledi. Albüm fikrinin ihtiyaçtan doğduğuna dikkat çeken Burak Kaynarca, 600'ü aşkın makam bulunan Türk Müziği'nde, en fazla 15 makamın bilindiğini belirterek, şöyle dedi:

"Bu albüm çalışmasını Devlet Konservatuvarı'nın öğretim görevlileri, mezunları ve TRT ve Kültür Bakanlığı'ndan konuk sanatçıların katılımıyla gerçekleştirdik. Albümün en önemli özelliği, repertuvarının hazırlanması sürecinde yaşandı. Klasik Türk Müziği'nde yaklaşık 600-700 makam olduğunu bilmekteyiz. Ancak bugün halihazırda kullanılan yaklaşık 10-15 kadar makam var. Biz Türk Müziği'nin çok zengin bir musiki olduğunu biliyoruz. Ancak uygulanabilirliği noktasında çok az sayıda makamla karşı karşıyayız. Hicaz, rast, uşak, kürdilihicazkar gibi makam isimlerini söylediğimiz zaman insanların aşinalığı var. Ancak Türk müziğinde bunun dışında birçok makam var. Bununla ilgili eserler de mevcut. Örneğin 'Narefte' makamı. Bu makamların kullanılmama sebeplerini araştırmaya başladık. Kullanılmayan makamlardaki eserlerin de bugün kullanılanlar kadar güzel olduğunu gördük."

KULLANILMAYAN MAKAMLARA YER VERİLDİ

Türk Sanat Müziği'ni bir bütün olarak gördüklerini vurgulayan Kaynarca, hiç duyulmayan, hiç kullanılmayan makamlarda eserler icra ettiklerini belirterek, şöyle dedi:

"Bu eserleri derleme noktasında öncelikle hiç karşılaşılmayan makamlara yer verdik. Bu birinci kriterimizdi. Türk Müziği'ni bir bütün olarak algılamaktayız. Türk Sanat Müziği, Türk Halk Müziği gibi isimlendirmeler sonradan yapılmıştır. Türk Müziği, bir bütündür. Dini-tasavvufi eserler bölümü ve saz eserleri bölümü, Türk Müziği'nin birer parçası. Türk Müziği çatısı altında bu eserleri derlemek istedik. Özellikle Zekai Dede'nin klasik bir takımına da yer verdik. Saz eserlerine, türkülere ve ilahilere de yer verdik. Kültürümüzün çok önemli öğelerini bu CD'de toplamayı amaçladık."

ALBÜMDEKİ ESERLER

1- Giriş Taksimi Ney: Tevfik Bilen

2- Rahatfeza Peşrev Beste: İsmail Ağa

3- Rahatfeza I.Beste Beste: Zekai Dede

'Gönlümü viran eden demi a'dayı dilşad eyleme'

4- Rahatfeza II. Beste Beste: Zekai Dede

'Zülfün ki benim sünbül-i bağ-ı hevesimdir'

5- Rahatfeza Ağırsemai Beste: Zekai Dede

Güfte: Hz. Mevlana

'Heme nimü mesti keştem kadehi diger meded kün'

6- Rahatfeza Yürüksemai Beste: Zekai Dede

'Aşufte diliz dam-ı heva meskenimizdir'

7- Rahatfeza Sazsemaisi Beste: İsmail Ağa

8- Geçiş Taksimi Kanun: Kenan Savaş

9- Narefte Sazsemaisi Beste: Muallim İsmail Hakkı Bey

10- Nevruz Sazsemasi Beste: Muallim İsmail Hakkı Bey

11- Ruhfeza Longa Beste: Sedat Öztoprak

12- Geçiş Taksimi Ud: Burak Kaynarca

13- Tarz-ı Cihan Türkü Yöresi: Çankırı

'Dama çıkma baş açık'

14- Açış Tanbura: Okan Murat Öztürk

15- Hüseyni Zemzeme Türkü Yöresi: İzmir

'Mezarımın taşı Bozdağ'a karşı'

16- Gurbet Havası Yöresi: Burdur

'Geceleri kalkar kalkar ağlarım'

17- Eviç Huzi Türkü Yöresi: Yalvaç

'Ben havada uçar idim'

18- Selmek Türkü Yöresi: Kütahya

'Tıpır tıpır yürürsün'

19- Geçiş Taksimi Ney: Ömer Bildik

20- Evc Huzi Nefes

'Güzel aşık cevrimizi çekemezsin demedim mi'

21- Huzi İlahi Güfte: Yunus Emre

'Taştı rahmet deryası'

22- Eviç Huzi Nefes Güfte: Harabi

'Kaf ü nun hitabı izhar olmadan'

23- Huzi İlahi Güfte: Yunus Emre

'Aşkın ile aşıklar yansın ya Resulallah'

24- Huzi İlahi Beste: Muallim İsmail Hakkı Bey

'Akıl padişahtır gönül vezirdir' - Afyon