Ulukaya: Benim Gibi Hikayeler ABD'de Oluyor (4)

"genç İŞ GÜCÜNÜN ÖNÜ GİRİŞİMCİLİKLE AÇILIR"

Uludağ Ekonomi Zirvesi'nin öğleden sonraki oturumunda 'Büyüme stratejileri : Büyük Gruplar İçin Yeni Stratejiler' başlıklı oturum gerçekleşti. Accenture Türkiye Genel Müdürü Tolga Ulutaş moderatörlüğünde yapılan oturumda Atari Kurucusu Nolan Bushnell, Priceline.com Kurucusu Jeff Hofmann, Green Tecnologies CEO'su Dr. Muhammed I. Hussain, TTNET Genel Müdürü Abdullah Orkun Kaya, CRDF Global Girişimcilik ve İnovasyon Kıdemli Müdürü Ovidiu Bujorean ve TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici konuştu.

Tolga Ulutaş, konuşmasında girişimciliğin önemine değindi. Araştırmalara göre Türkiye'nin Avrupa ortalamasında girişimcilik açısından yukarıda fakat ömrü açısından geride olduğunu söyleyen Ulutaş, Türkiye'de demografik duruma bakınca genç iş gücünü değerlendirmenin tek yolunun girişimciliğin önünü açmak olduğunu kaydetti.

"YATIRIMCILAR BAZEN BAŞARISIZLARI ALIYOR"

Atari Kurucusu Nolan Bushnell ise en önemli konulardan birisinin işbirliği olduğuna dikkat çekerek, " Silikon Vadisi'nde olan birini herkes sizi başarıya taşımaya çalışıyor. Binasını kiraladığınız satmaya çalıştığınız kişi başarınızın parçası olmaya çalışıyor. Bu gerçekten çok faydalı. Türkiye'ye baktığımız zaman 80'erdeki Silikon Vadisi'ne benzetiyorum. İşbirliği ruhu gelenek haline geldi. Silikon Vadisi'nde olan önemli şeylerden biri başarısızlık pek problem teşkil etmiyor. Yatırımcılar bazen başarısızları alıyor. Çünkü pek çok konuyu biliyor. Türkiye'de her şey bitiyor ve etiketleniyor başarısız olduğunuz için. Yapmaya çalıştığınız şey hataları öğrenmeniz bir sonraki adımları ona göre atmanız" diye konuştu.

"TUTKULU İNSANLAR ÖNEMLİ"

Son kitabında farklılıkları anlatmaya çalıştığını ifade eden Bushnell, Google örneğini vererek, "Google'ya başvurduğunuzda bir üniversite diplomanız var mı bakmıyor. 14 yaşında birini işe alabilirler. Kimlik bilgileriniz çok önem arz etmiyor. Önemli olan tutkunuz. Asıl en değerli insanlar buna sahip kişiler. Türkiye'de çok genç var. 14 ya da 16 tutkulu kişi ile şirket kurabilirsiniz. İlginç geliyor ama dünyada örneklerini görüyoruz. Her şeyin başında tutku ile mutlu olunuyor. Mesela Steve Jobs başvursa geri çevirecekler, anlaşması zor, diploması yok. Bill Gates için de aynı şey geçerli. Silikon Vadisi'nin önemli işadamlarından bahsediyoruz. Ama onlar tutkuluydu. Hedeflerinize odaklanın ve tutkulu olun. Bugünün okullarının ciddi sorunları var. Mevcut işler 20 yıl sonra farklı olacak. O zaman neyin eğitimine alıyor gençler? Girişimciliğin zamanı yok. Lise öğrencileri bir şirket nasıl kurulur pazarlama nasıl yapılır bunu öğrenmeli" diye konuştu.

"ÇOCUKLARIN BEYNİNİ BOŞ YERE DOLDURUYORLAR"

Başarı yakalamanın en önemli yolunun diyalogu başlatmak olduğunu vurgulayan Bushnell, Capital Grubu'nun bunu başlattığını ve sürdürmenin de gerektiğini vurguladı. Bunun için kulüplerin kurulduğunu ifade eden Bushnell, "Birbirlerini destekliyorlar. Ayda bir biraraya geliyor, sorunlarını tartışıyorlar. İşte bu şekilde destekliyorlar. 10 - 12 yaşında çocuklar fikirlerini tartışıyorlar. Tutkunuzu da ayakta tutuyorsunuz. Çocuklar bayılıyor. Ev ödevlerinin zamana kaybı olduğunu düşünüyorum. Kusura bakmayın ama durum bu. Akademiye çok yoğunlaşırsanız diferansiyel denklemleri öğrendim ama zaman kaybıydı. Şimdi bilgisayara giriyorum sonucu alıyorum. Çocukların beyni boş yere dolduruluyor. Kız arkadaş bulmaya faydası yok, boş yere" diye konuştu.

4 ANA FAKTÖR

CRDF Global Girişimcilik ve İnovasyon Kıdemli Müdürü Ovidiu Bujorean, girişimciliğin temelinde 4 ana faktörün bulunduğuna işaret ederek, "Silikon Vadisi bile yeni bir yolda gidiyor. Başlangıcı her ülkede farklı. Hevesli girişimciler var mı? Girişimci olmak isteyen insan var mı? Doğa ve ihtiyaç gereği böyle bir insan var mı? Yatırımcıyı destekleyen program var mı? Üçüncü teknik kapasite, sonuncusu ise ekosistemin oluşturulması. Mentorların ortaklıkların kurulabilmesi. ABD ve İsrail'de 4'ü de var. Türkiye'ye baktığımızda 1, 2, 3 var Girişimci ekosistemde teknik izlenimler mevcut. Ürdün de çok güçlü sermaye mevcut değil ama yatırım için Dubai'ye taşınıyor. Mısır'da girişimci isteği var ama kapasite de yeterli değil" dedi.

"GİRİŞİMCİLER TEBRİK EDİLMELİ"

Türkiye'nin şirketlerin yurt dışından sermaye çekmeye başladığını söyleyen Bujorean, şu an Türkiye'nin destek platformuna ihtiyacı olduğunu kaydetti. Girişimcilerin etkinliklerde konuşması tebrik edilmesi gerektiğini de vurgulayan Bujorean, diğer girişimcilere de bunun örnek olacağını vurguladı.

"TÜRKİYE YETENEKLİ BİR ÜLKE"

Green Tecnologies CEO'su Dr. Muhammed I. Hussain ise bazen inovasyonun yeni bir teknolojik gelişmeden kaynaklanmadığını belirterek, aynı ürününün ambalajının değiştirilip piyasaya sunulabildiğini vurguladı. Türkiye'nin çok umudu olduğunu söyleyebildiğini ifade eden Hussain, "Coğrafi konum olarak Asya, Avrupa, Afrika'yı yakınlaştırıyor. Yetenek için becerikli bir ülke. Beyin gücü çok önemli. İnovasyonu tetikleyecek insan sermayesi. Uzun yıllar IBM'de çalıştım. Özellikle gelişmekte olan pazarlar büyüme ağırlıklı olarak enerji kilit bir konu" diye konuştu.

"TÜRKİYE FARKLI ENERJİ ALANLARINA YÖNELMELİ"

Son 10 yıl içinde çok değişim olduğunu ifade eden Hussain, "ABD kömüre yönelik tesis inşa edilmiyor. Kirlilik ve emisyon ile alakalı. Çok önem arz ediyor. Türkiye çok farklı enerji kaynaklarına yönelmeli. Su gibi kaynakları da kapsamalı. Türkiye'nin çip üretmesi gerekir demiyorum ama gelecekte ne olacak? Daha büyük planlar gerekecektir. Bu tür etkinlikler milyon dolarlara neden olacaktır değer üretmek büyük fırsat. Türkiye'deki girişimciler bu açığı kapatabilirler. Bu inovasyonlar farklı alanlarda da gelişebiliyor. Bilgi teknolojileri ile cep telefonlarında yeni platformlar gelişiyor. Girişimciler bilgi teknolojilerinde önemli girişim yapabilirler. Bulut teknolojisi ile sağlık. telekomükinasyon alanında var. müşterilerimiz burnu kontrol edebilirlerse pazarı da kontrol edebilirler. Bulut Teknolojisi'nde pazar fırsatlarını kendi yaratıyor. Sağlık alanında dönüşüm yaşanıyor. Türkiye öncü konumda sağlık alanındaki dönüşümde. Pek çok gelişmekte olan ekonomilerde görülüyor. Tedavi ve ilaçlar kişiye göre. Veri toplanması ve işlenmesini gerektiriyor. Modellemelerde gerçekleştirebiliriz" diye konuştu.

"BİRAZ ACELECİLİK VAR"

TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici ise Türkiye'nin düzenli orduyu kuran ülkelerden birisi olduğunu belirterek, neden bu örnekle konuşmaya başladığını şu şekilde açıkladı:

"Ordunuz varsa bir kere doktora ihtiyacınız var. İyi mühendislere ihtiyacınız var. O nedenle Mimar Sinan'lar çıkarıyor. Lojistiğe ihtiyaç var. Bu işleri yapabilecek finansal altyapıya ihtiyaç var. Kültürel olarak ne var bizde? Biraz acelecilik var. Acelecilik Avrupa'da ortaklarımıza baktığımızda çok girişimcilik var. Hayatlarını sürdüremiyorlar. Türkiye'de yılda net açılan şirket sayısı 130 bin. Bunun bir yıl içinde yüzde 20 başarısızlıktan kapanıyor. Açılırlarken 20 milyar TL'ye ihtiyaç var. 5 yıl içinde ise açılan şirketlerin yüzde 50si kayboluyor. Sürdürmemizin altında yatan temel problem. Sabahki oturumda bazı girişimlerin maalesef 'ABD'de yapılıyor' dedi. ABD'ye gitsek de şu işleri yapalım dedik. Taksi şoförlüğü yaptık. Orda girişimci ruhu hissediyorsunuz. Ben geri dönmeyi tercih edenlerdenim. Ama bu ruhu soluduk. Bir şeyleri farklı yapmamız gerektiğini dedim bankacılıkta. On yıl evvel KOBİ'leri aldık. Şirketleri açacaksanız yardımcı olalım. Hepsi ile beraber büyüdük. En iyi KOBİ bankasısınız diyorlar. Dünyaya açtık KOBİ'leri."

"BU İŞ TÜRKİYE'DE YAPILIYOR DİYECEĞİZ"

Türkiye'deki en büyük teknokent olanlarla yakın işbirliği içinde olduklarını ifade eden Leblebici, "ODTÜ ile beraber orda yatırımcılarla beraber buluşturmayı başaracağız. Gerçek anlamda rolü olması lazım. Yatırımcıları küçüklükten alıp, büyüterek geliştirmeli. Onları riskleri ile berabere yönetebilmeli. Türkiye'de çok daha fazla insan çıkmasını sağlayacağız. 'Bu iş sadece ABD değil, Türkiye'de yapılıyor' diyeceğiz" dedi.

"KİTAP PROJEMİZ İLE BÖLGESEL OYUNCU OLACAĞIZ"

TTET Genel Müdürü Abdullah Orkun Kaya, e-ticaret ve digital reklamcılıkla müşterileri buluşturduklarını belirterek, şunları söyledi:

"Daha fazlasını yapmak istiyoruz. Burada farklı bir şeye ihtiyaç var. Gençlerin hayallerinden yararlanmamız lazım. 'Buyurun icat çıkarın' yaklaşımımız bu. Sosyal proje değil, kazan kazan şeklinde yapıyoruz. Şirket dışı inovasyon yoluyla sağlamak istiyoruz. Dışarıda pek çok fikir var. Daha fazlası dışarıda. Alıp bu fikirleri kullanabilmemiz lazım. Digital tek çatı altında birleştirdik. Teknoloji Vadisi Programı düzenledik. Bunu geçtiğimiz yıl 700 proje başvurusu oldu. 13'ünü kuluçka merkezimize yönlendirdik. KOSGEB ile birlikte eğitim verdik. Finansman sağladık, mentorluk yapıp melek yatırımcılarla buluşturduk. 3'ü ilgimizi çekti birlikte çalıştık.. TTnet müzik uygulaması yapmaya başladık. Bu uygulama kuluçkadan çıktı. Nisan ayında kitap servisinin lansmanını yapacağız. Kuluçkadan değiştirdik, yenilenmiş olacak ve Türkiye dışına taşıyıp, bölgesel oyuncu olacağız. Başta bir hikaye var. Çoğu yeni mezun 5 genç var. Onları ABD Cambridge'de eğitim alıp bunu geliştirecekler. Kolay olmayacak. Farklı bir yola başvurduk uzun vadeli bir yaklaşım ile hisse alalım dedik. Üçüncüsü bizi zorladı ama arkadaşların gayret ve heyecanlarından umutluyuz. Ticarileştirmeyi düşünüyoruz. Zor süreçler büyük şirketlerin inovasyon konusunda çok iddialı olamazlar. Çok büyük yetenekleri kazandırabilirler ama yeni bir şey yapalım denince dışarıdaki yetenek hayal fikir havuzundan yararlanmak gerekiyor. Biz zorlandık açıkçası."

Devletin çok çeşitli programlar olduğuna da değinen Kaya, diyalogsuzluktan sıkıntı yaşandığını ve bu tür etkinliklerin yararlı olacağını sözlerine ekledi.

"TÜRK GİRİŞİMCİLERİ ZEKİ VE TUTKULU"

Priceline.com Kurucusu Jeff Hofmann ise mentorluk yaptığını hatırlatarak, Türkiye'ye 3'üncü kez geldiğini ve bunun anlamlı olduğunu kaydetti. Türk girişimcilerin tutkulu ve zeki olduğunu ifade eden Hofmann. "Sabırsızlık gerekli bir özellik. Girişimciler de sabırsızlık duygusu olması lazım. Formun içinde olması gereken bir malzeme. Sizin bu zorlukları aşacak pozisyon var. Girişimciler bu tutkularını hedeflerini gerçeğe dönüştürüyor. Sadece para ile alakalı değil. Ben para kazanacağım diye başlamamış. Geleceğine katkı sunacağım diye giriyor. Bu girişimciler çok büyük katkı sağlayacaktır. Problem çözecektir. Nasıl zengin olacağım diye değer yaratın. En iyi girişimciler fırsatları yaratmaya çalışıyor. Bu sadece teknoloji değil internette çok odak noktası var. Problemleri çözmeye yönelik çalışıyorlar" diye konuştu. Hofmann, ülke ihtiyacına faydalı sektörler arasında sağlık, eğitim ve mobil alanlarında fırsatlar olduğunu sözlerine ekledi.

, (Fotoğraflı) - Bushnell