Türkiye'nin İlk Taş Kömürü Müzesi Ziyaretçilerini Bekliyor

SELİM BOSTANCI - Zonguldak kömür havzasında 1840'tan bu yana kömür üretiminde kullanılan araç gereçlerin sergilendiği, madenci heykelleriyle kömürün çıkarılışının efektlerle canlandırıldığı Türkiye'nin ilk taş kömürü maden müzesi ziyaretçilerini bekliyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığınca, Baştarla Mahallesi'ndeki Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Üzülmez Müessesesine ait eğitim ocağının yanında 2011'de inşa edilen ve 9 Aralık 2016'da Başbakan Binali Yıldırım'ın katıldığı toplu açılış töreniyle hizmete giren Maden Müzesi'nde, ağırlıklı olarak geçmişten günümüze madencilerin kullandığı kazma, baret, fener, maske, çizme ve haberleşme cihazları gibi çok sayıda araç ve gerecin yanı sıra kömürün oluşumuyla ilgili görsel ve yazılı materyaller de yer alıyor.

Kentin en önemli gelir kaynağı taş kömürü madenciliğinin, hayatın her alanında izleri görülen kültürünün yansıtılmaya çalışıldığı müzenin zemin katında lavvar (kömür yıkama tesisi), depolar, vagonlar, yükleme kulesi ve bantlar, vinç, kargo sahası, lokomotif ve trafo binalarından oluşan minyatür maden ocağı tesisi görselliğiyle maden sahasını birebir izleme imkanı sunuyor.

Yine müzede çalışan maden işçisinin polyesterden yapılan heykelleriyle yer altındaki kömür üretimi canlandırılıyor. Martoperfaratörle delik açan işçi, kömür kazan işçi ve vagon iten madenciyi tasvir eden heykellerin duruş şekilleri, alınlarında kömür tozuna karışan ter, yer altında işçilerin çalışma koşullarını tüm canlılığıyla ziyaretçilere anlatıyor.

Heykeller sayesinde yer altındaki üretim zorluğunun yansıtıldığı müzenin ikinci katında, kurumun tarihsel dokümanları, iş sağlığı ve güvenliğinde kullanılan malzemeler, kurumun yayınladığı istatistiki bilgilerin yer aldığı vitrinler, üçüncü katta ise kömür fosilleri, kömür çeşitleri ve türevleri, dijital simülasyonlar, harita, resim ve film gibi materyaller kullanılarak madencilik tarihi anlatılıyor.

- "Ülkenin ilk kömür müzesi"

İl Kültür ve Turizm Müdürü Zekai Kasap, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 5 yıldır çalışmaları süren ve kent turizmine ivme kazandırması beklenen maden müzesiyle ülkede bir ilkin gerçekleştirildiğini söyledi.

Zonguldak'ta, taş kömürü üretiminde kullanılan malzemelerin sergilendiği müzede 295 adet eserin yer aldığını ifade eden Kasap, şöyle konuştu:

"Dijital simülasyonlar, harita, resim, canlandırma film gibi araçlarla madencilik tarihinin anlatıldığı, kömür üretiminde kullanılan fener, kazma, baret gibi madencilik objeleri ile müzeye gelen ziyaretçiler, kömür üretimiyle ilgili geçmişten bugüne yaşanan sürece tanıklık etmiş oluyor. Müze, içerisinde yer alan eserleriyle sadece kömür ve kömür üretiminden öte bir kent tarihini, kent kültürünü yansıtıyor. Türkiye'de şu ana kadar yapılmış ilk kömür müzesi olan Maden Müzesi, dünyada da kendi alanında 5 müzeden biri.

Müzenin hemen yanında yer alan 800 metre uzunluğundaki eğitim ocağını da gezme imkanı bulan ziyaretçiler, yer altındaki üretim koşullarını görmüş oluyor. TTK Eğitim Ocağı, mesleğe yeni başlayan madencilere pratik bilgilerin verilmesinin yanı sıra turistik geziler için de kullanılarak müzemizle bir bütün oluşturmuş oldu."