Türkiye'nin deniz ve kıyı suları kirliliği izlenecek

ÇEVRE, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve TÜBİTAK ortaklığında hayata geçirilen 'Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı' ile Türkiye'nin deniz ve kıyı suları kirliliğe karşı 3 yıl süre ile 425 noktada izlenecek. Elde edilecek veriler doğrultusunda acil eylem planları oluşturulacak.

Bakanlık ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi koordinasyonunda 2023-2025 dönemi içerisinde gerçekleştirilecek çalışma ile Marmara, Akdeniz, Ege ve Karadeniz 3 yıl süre ile 425 noktada kirliliğe karşı düzenli olarak takip edilecek. Denizlerden elde edilen veriler, bakanlığın Ankara'daki Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'ne bağlı Çevre Referans Laboratuvarı'nda bulunan Sürekli İzleme Merkezi'nde denizlerin kirlilik durumları gibi birçok parametrede izlenecek. Müdahale gerektiren durumlara karşı acil eylem planları oluşturulacak. 150'ye yakın bilim insanın öncülüğünde ve 7 araştırma gemisi aracılığıyla sürdürülecek proje, Marmara Denizi'nde 3 dönem; Akdeniz, Ege ve Karadeniz'de ise yılda 2 dönem olarak planlandı.

Bakanlıktan alınan bilgiye göre; çalışma ile denizleri iyi bir çevresel duruma ulaştırabilmek için öncelikle bilimsel veri ve gözlemlerle denizlerdeki kirlilik seviyesi, ekolojik kalite durumu, biyolojik çeşitlilik ve canlı türler izlenip, takip edilecek. Ayrıca deniz şamandırası ile Marmara Denizi'nde gerçek zamanlı su kalitesi izlenecek, gemilerden kaynaklı su altı gürültü haritası hazırlanacak ve yabancı- istilacı türlere yönelik çalışmalar yapılacak. İklim değişikliğine yönelik deniz suyu sıcaklıkları, deniz seviyesi, karbondioksit seviyeleri, hava sıcaklığının atmosferik özellikleri gibi fiziksel parametreler değerlendirilecek ve iklim değişikliğinin etkilerini görmek üzere mercan resifleri ve korallijen habitatların takibi yapılacak. Deniz ekosistemi, biyoçeşitlilik ve besin ağları üzerindeki kirlilik, ötrofikasyon, deniz çöpleri ve gürültü gibi baskıların nitelik ve boyutları ile bunların yol açtığı etkilerin belirleneceği çalışmada, yeni türlerin keşfi, nesli tükenmekte olan türlerin takibi, deniz kuşları ve yunuslara yönelik gözlemler de yapılacak. Bu bilimsel veriler ışığında da denizleri iyileştirmek için eylem planları hayata geçirilecek.