Türkiye-AB İlişkileri İçin Olumlu Mesajlar

Wadephul ile Fidan, ikili ilişkiler, Türkiye'nin AB üyelik hedefi ve Gazze konularında olumlu mesajlar verdi. Alman Bakan, İmamoğlu ile ilgili soruyu ise yanıtsız bıraktı.Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Almanya Dışişleri Bakanı Johann David Wadephul Ankara'da yaptıkları görüşmede ikili ilişkileri güçlendirme ve Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik hedefi ile ilgili olumlu mesajlar vererek Gazze'de sağlanan ateşkesin uygulanmasının önemine dikkat çekti.

Wadephul'un ziyareti iki ülkenin ikili ve küresel meseleleri ele almasının yanı sıra Almanya Başbakanı Friedrich Merz'in yakında yapacağı Türkiye ziyaretinin hazırlıkları açısından önem taşıyor.

Görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında iki bakan ikili ilişkiler, Türkiye'nin AB üyelik hedefi, Ukrayna Savaşı, Avrupa'nın güvenlik mimarisi ve NATO ile Gazze gibi konu başlıkları hakkında konuştu.

Wadephul: "Türkiye stratejik ortak"

Basın toplantısının ilk bölümünde her iki bakan da ikili ilişkilerin güçlendirilmesinin önemine değindi.

Wadephul, Türkiye ile Almanya arasında her alandaki derin bağlara dikkat çekerek, "Türkiye ile çıkarlarımız örtüşüyor. Bu nedenle Türkiye bizim için sadece NATO'da bir müttefik değil aynı zamanda stratejik bir ortak. Aynı zamanda iyi de bir dost" ifadelerini kullandı.

Alman Bakan, İmamoğlu sorusunu yanıtlamadı

Wadephul'a Alman bir gazeteci tutuklu olan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun durumunun görüşmede ele alınıp alınmadığını sordu; ancak Bakan bu soruyu yanıtsız bıraktı.

Alman Bakan, İmamoğlu sorusunun hemen ardından yine aynı gazetecinin yönelttiği Polonya'da bir mahkemenin 2022'de Kuzey Akım boru hatlarına düzenlenen sabotajın şüphelisi Ukrayna vatandaşının Almanya'ya iadesini reddetmesi sorusu üzerine ise şöyle konuştu:

"Mahkemenin bu kararına saygı duyuyorum. Çünkü biz güçler ayrımına inanıyoruz ve bir mahkeme karar verdiğinde özellikle başka ülkelerde bizim yürütmemizin oraya müdahale etmesi söz konusu değil."

Wadephul, Alman basın kuruluşları için Gazze'de çalışan yerel Filistinli gazetecileri, Almanya yönetiminin kurtarmak için neden harekete geçmediği ile ilgili soruya da yanıt vermedi.

Türkiye'nin AB üyelik hedefi için olumlu mesajlar

Görüşmelerin ardından düzenlenen basın toplantısında iki bakanın dikkat çektiği ve olumlu mesajlar verdiği konulardan biri de Türkiye'nin AB üyelik hedefi oldu.

Fidan, AB'nin Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı konumunda olduğunu ve bu çerçevede Gümrük Birliği'nin güncellenmesine yönelik müzakerelere vakit kaybetmeden başlanması gerektiğini söyleyerek bu konuda Almanya'nın desteğini beklediklerini kaydetti. Fidan aynı şekilde vize serbestisi diyaloğunun yeniden canlandırılması için de Berlin'den destek talep ederek Türkiye'nin tamamlaması gereken kriterler için şöyle konuştu:

"Türkiye'nin yapması gereken 4-5 tane konu var. Bu konuda bizim sistem içindeki ön görüşmelerimiz bitti. Gerekli adımları atacağız. Cumhurbaşkanımız da bu konuda oldukça hassas. Bu alandaki ilerlemenin Türkiye'ye Avrupa Birliği ilişkilerine yeni bir ivme kazandıracağına inanıyoruz."

Wadephul ise "AB ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gelişmesi için Türkiye'den beklediklerimiz hakkında konuştuk. Gümrük Birliği'ne, vize serbestisine değindik. Almanya her iki hedefi de kararlılıkla destekliyor" diye konuştu.

Ankara açısından üyelik için Kopenhag kriterlerinin yerine getirilmesi gerektiğini belirten Wadephul, "Hem Türkiye'ye hem de Avrupa Birliği'ne düşen görevler var. Demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü Avrupa Birliği'nin önemsediği koşullar" ifadelerini kullandı.

Alman Bakan "Fakat şunu vurgulamak istiyorum: Biz AB-Türkiye ilişkilerinin gelişmesini, Gümrük Birliği'nin güncellenmesini, vize serbestisini, pozitif bir gündem oluşturmak istiyoruz. Türkiye AB'ye girmek isterse Almanya her zaman güvenilir bir ortak olacaktır" diye ekledi.

Fidan'la AB'nin ortak değerleri hakkında konuştuklarını söyleyen Wadephul "Benim için önemli olan şu: Türkiye'nin ciddiyetle AB yönünde ilerlemek istediği iradesi. Bu yol kolay olmayacak. Birkaç gün veya birkaç ay içinde tamamlanmayacak fakat ciddiyetle bu yolda ilerlendiğinde Türkiye'de bazı reformlar gerekecek. Fakat bunun için AB'nin de açık ve dürüst olması gerekir. Bence Almanya burada dostane ve olumlu bir rol üstlenebilir" açıklamasında bulundu.

Türkiye-AB ilişkileri ile ilgili bir soruya karşılık ise Fidan hükümet olarak ellerinden geleni yapma konusunda kararlı olduklarını belirterek, "Türkiye'nin Avrupa Birliği'nden beklentisi, AB'nin özellikle siyasi irade olarak Türkiye'nin üyeliği konusunda -ki Sayın meslektaşım az önce ifade ettiler, onun için de ayrıca teşekkür ediyorum- hiçbir çekinceleri olmadığını net bir şekilde ifade etmeleri. Niyet bazında" diye konuştu.

Bu niyet olduğu takdirde donmuş durumdaki müzakere başlıklarının yeniden açılacağına inandığını belirten Fidan, "Tabii ki uygulamada karşılanması gereken kriterler var. Yapılması gereken profesyonel, teknik, siyasi çalışmalar var. Onlar da tabii ki yapılacak" dedi.

Gazze'de ateşkes anlaşmasının uygulanması

Fidan ile Wadephul'un görüşmesinde ağırlıklı olarak ele alınan bir diğer konu başlığı Gazze'deki son durum ve geçtiğimiz günlerde imzalanan ateşkes anlaşması oldu.

Alman Bakan ziyaretinden hemen önce yaptığı açıklamada Türkiye'ye bundan sonra da sorumluluk düştüğünü vurgulayarak, Ankara'dan Hamas'a baskı yapmasını beklediklerini dile getirmişti. Wadephul gelmeden önce yaptığı açıklamada ise Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin düzelmesi için Almanya olarak rol oynayabileceklerini kaydetmişti.

Ortak basın toplantısında iki bakan Gazze'de ateşkesin devamının sağlanması, iki devletli çözüm, insani durumun düzeltilmesi ve yeniden imar başlıklarına dair konuştu.

Fidan, şu anda Gazze'de oluşturulan barış ikliminin ve ateşkesin bozulmaması gerektiği ve bu konuda atılması gereken adımlar konusunda Alman mevkidaşı ile hemfikir olduklarını belirterek, Almanya'nın Filistin'le ve Gazze'yle ilgili sorunlarla ilgili ortaya koyacağı her türlü yapıcı adımın çok büyük değer taşıyacağını kaydetti.

Fidan ayrıca, "Türkiye sağlanan mutabakatın uygulanmasına yönelik üzerine düşeni şimdiye kadar yaptığı gibi bundan sonra da fazlasıyla yapmaya hazır" diyerek adı henüz tam netleşmeyen uluslararası barış gücünde de yer almaya hazır olduklarını kaydetti.

Gazze için bir istikrar gücünün nasıl oluşturulabileceği ile ilgili tartışmaların devam de ettiğini hatırlatan Fidan, "Günün sonunda hedefimiz İsrail'le Filistin'in arasındaki bir tampon bölgede artık iki tarafın da birbirine zarar vermeyeceği bir ortamı oluşturmak" dedi.

Alman Bakan ise "Nihayet rahatladık, silahlar sustu, rehineler serbest bırakıldı" sözlerinin ardından ateşkesin kalıcı olması temennisini aktararak şunları kaydetti:

"Şu anda çok büyük bir görevle karşı karşıyayız. Karanlıkta bir ışık yakmış olduk ve bu ışığın sürmesini istiyoruz ki Gazze'deki insanlar yaşamlarına onurlu ve güven içinde devam edebilsinler. Bunun için de uluslararası iş birliği şart."

Gazze'nin yeniden yapılanmasının yıllar süreceğini ve bunun için Kıbrıs'ta yakın zamanda geniş katılımlı bir konferans düzenleneceğini aktaran Wadephul, şöyle konuştu:

"Türkiye, Trump'ın 20 maddelik planını destekledi ve Hamas'a etki ederek önemli bir katkıda bulundu. Türkiye'nin bundan böyle de yanımızda olacağından eminim. Bu anlaşmayı sağlamlaştırmak ve gerçek bir barış sürecine geçiş sağlamak için Hamas'ın silahsızlandırılması ve Gazze'de bir yönetimin sağlanması çok önemli."

Ukrayna savaşı ve Avrupa'nın güvenliği

Ortak basın toplantısında gündeme gelen bir diğer konu Ukrayna Savaşı ile Avrupa'nın yeni güvenlik mimarisi oldu.

Wadephul, Rusya'nın Ukrayna işgalinin sadece bu ülkeye karşı değil tüm Avrupa'ya ve NATO'ya yönelik bir tehdit olduğunu vurgulayarak Rusya ile ilgili şu mesajları verdi:

"Türkiye'nin burada önemli bir rolü var: hem NATO müttefiki olarak hem de savaşan taraflar arasındaki görüşmeler için ev sahipliği yaparak ve aynı zamanda Montrö anlaşmasının uygulayıcısı olarak. Ortak hedefimiz bu savaşın en kısa zamanda sona ermesi. Putin'in bu tehlikeli oyunu tırmandırmaması için çaba harcamaya devam etmeliyiz ve Rusya'nın savaş kasasına para akmasını engellemeliyiz."

Alman Bakan bu nedenle şu anda 19'uncu yaptırım paketi üzerinde çalıştıklarını vurgulayarak "AB'nin bu paketinin üçüncü ülkelerdeki şirketler tarafından bypass edilmemesi için çabalamalıyız. Zira aksi takdirde hem Avrupa'nın hem de NATO'nun güvenlik çıkarları tehlikeye atılmış olur" ifadelerini kullandı.

Jeostratejik açıdan Türkiye ile AB ve NATO ile AB arasındaki iş birliğini güçlendirmek istediklerini ve bunun son derece önemli olduğunu da belirten Wadephul, "Çünkü uzlaşarak birlik içinde caydırıcı olmazsak Rusya bu zaafı kullanacaktır. Bu açıdan biz her açıdan daha büyük resmi görmenin önemli olduğunu düşünüyoruz" dedi.