"Türkçe Balkan halklarını birleştiren bir unsur olmuştur"

Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da, araştırmacı dil bilimci Prof. Dr. Lindita Latifi Xhanari tarafından kaleme alınan "Balkan Dillerindeki Ortak Türkizmalar Sözlüğü"nün tanıtımı yapıldı.

Yunus Emre Enstitüsünün (YEE) kuruluşunun 10'uncu yılı vesilesiyle düzenlenen "Dilden dile gönülden gönüle 10 yıl" etkinliği kapsamında Saraybosna'daki YEE Kültür Sanat Evi'nde yapılan sözlük tanıtımında Balkan dillerinde kullanılan ortak Türkçe ele alındı.

Tanıtım programına konuşmacı olarak katılan Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer Gülsevin, Türkçenin geçtiği her yerden etkilendiğini ifade ederek, "Geçtiği bütün coğrafyayı da beslemiş demektir. Türkçe geçtiği her bölgeden kelime ve adetler almıştır." dedi.

Türkçenin içerisinde barındırdığı zenginliğini Balkanlar'a taşıdığına işaret eden Gülsevin, "İki türlü Türkizmalar vardır. Biri Türk kökenli kelimelerdir 'baklava' gibi. Diğeri de kökeni Türk dili olmayanlar. Mesela 'fetva' kelimesini biz Arapçadan alıp fethettik ama gittiğimiz bütün coğrafyalara taşıdık." diye konuştu.

Gülsevin, sözlüğün büyük önem taşıdığını söyleyerek, "Türkçe bir bakıma Balkan halklarını birleştiren bir unsur olmuştur. Türkizmaların bir diğer güzelliği bizim bu coğrafyalardan uzaklaşmadığımızı göstermesi. Balkanlar Türklere 'elveda' demedi. Bunlar da bunun göstergesidir." ifadelerini kullandı.

Sözlük yazarı Xhanari de Balkan ülkelerinde Türkçe üzerine araştırmalar yapıldığını ancak tek bir çatı altında toplanmadığını ifade ederek, sözlükte ortak kullanılan 4 bin 500 kelimenin bulunduğunu kaydetti.

Sözlüğün Arnavutça, Bulgarca, Makedonca, Boşnakça, Hırvatça, Sırpça ve Yunanca dillerine yer verildiğini belirten Xhanari, Balkan dillerinde Türkçenin özellikle mutfak eşyalarında oldukça yoğun kullanıldığını kaydetti.

Saraybosnalıların yoğun ilgi gösterdiği sözlük tanıtımında ayrıca, Gazi Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yavuz Kartallıoğlu, Saraybosna Üniversitesi Türk Dili Edebiyatı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kerima Filan ve Şarkiyat Enstitüsünden Prof. Dr. Amina Siljak Jesenkovic de konuşmacı olarak yer aldı.