"Türk kirazını en yüksek birim fiyatıyla ihraç edebiliriz"

AYŞE YILDIZ/OKTAY ÖZDEN - Çin'e kiraz ihracatının önündeki en büyük engellerden "ürünün 16 gün soğuk havada beklemesi" şartının kaldırılmasıyla Türk kirazının yüksek birim fiyatla satılması hedefleniyor.

Yaz mevsiminin tatlı meyvesi kiraz, damaklarda bıraktığı lezzetin yanında ülkeye kazandırdığı dövizle de öne çıkıyor.

Türkiye'den 2018'de toplam 76 bin ton kiraz ihracatıyla 161 milyon dolar girdi sağlandı. Bu yılın ilk 5,5 ayında ise 30,6 bin ton kiraz ihracatıyla 82,4 milyon dolar döviz girdisi gerçekleştirildi.

Geçen yılki toplam kiraz ihracatının 20 bin tonunu Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) üyesi firmalar gerçekleştirdi, bu ihracattan 51 milyon dolar gelir sağlandı. Bu yılın 5,5 ayında yaklaşık 10 bin ton kiraz ihraç ederek 30,7 milyon dolar girdi sağlayan BAİB üyeleri, Çin'e kiraz ihracatının önündeki en büyük engellerden "ürünün 16 gün soğuk havada beklemesi" şartının kaldırılmasıyla çalışmaları yoğunlaştırdı.

Çinli ihracatçılarla görüşme gerçekleştiren iş insanları, Almanya, Rusya, Norveç gibi ihracatta ilk sırada yer alan ülkelerin yanı sıra Çin'e daha fazla ihracat yapmayı hedefliyor.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Yönetim Kurulu Üyesi ve BAİB Başkanı Hakkı Bahar, AA muhabirine, en fazla kiraz ihraç eden birlik olduklarını, geçen yılki 2,57 olan birim fiyatı bu sene 3,17 dolara çıkardıklarını anlattı.

Çin ile karantina probleminin yeni çözüldüğünü belirten Bahar, "Geçen yıl en çok ihracat yapılan ülkelerden Almanya 84,4 milyon dolar ihracatla ilk, Rusya 31,4 milyon dolarla ikinci, Norveç 8,4 milyon dolarla üçüncü sıradaydı. Bu yıl ise Almanya'ya 41,9 milyon dolar, Rusya'ya 15,4 milyon dolar ve Hollanda'ya 4,8 milyon dolar ihracat yapıldı." diye konuştu.

Bahar, BAİB'in bu yıl 9,7 bin ton kiraz ihracatıyla 30,7 milyon dolar kazandığını ifade ederek, Türkiye'nin kuzey yarım kürede kirazda en uzun tedarik süresine sahip ülke olduğuna dikkati çekti.

Türkiye'nin, ürünü kaliteyle birleştirip karantina standartlarına uyarak en yüksek birim fiyatıyla ihracat yapabileceğinin altını çizen Bahar, "2018-2019 arasında ülkelere yaptığımız kiraz ihracatı rakamında büyük farklılıklar yok ama birim fiyatı yükseldi. Çin'e başladığımız zaman daha yüksek olacak." değerlendirmesinde bulundu.

Çin'e kiraz ihracatının önündeki engelin kaldırılmasının önemine işaret eden Bahar, şunları kaydetti:

"Çin, 1,3 milyar doların üzerinde kiraz satın alıyor. Türkiye, geçen sene 76 bin ton kiraz ihraç etmiş. Çin sadece ABD ve Kanada'dan bir yılda 140 bin ton kiraz almış. Bizim bir yılda sattığımız toplam malın iki katını iki ülkeden alıyor. Karantina problemi çözüldükten sonra Türkiye cazip oldu. Türkiye üç kıtada tek noktadır. Üçüncü havalimanı da lojistik anlamda önemli."

Bahar, Çin'den alım heyetlerini Antalya'da iş insanlarıyla buluşturduklarını aktararak, "Artık büyük alıcılar var. Türkiye'deki kiraz ihracatı miktarı artmasa bile birim fiyatı artacak çünkü müşteri arttı. Türkiye, kuzey yarım kürede en büyük ihracatçı olma konumunda." diye konuştu.

"Çin'de yüksek fiyatlara satılıyor"

Kiraz ihracatı yapan bir firmada görevli ziraat mühendisi Halil Oymak ise ihraç ettikleri kirazın yüzde 90'ını Avrupa'ya gönderdiklerini, Çin pazarının açılmasının işletmeleri mutlu ettiğini söyledi.

İki ülke arasında mutabakat sağlanmasının önemine işaret eden Oymak, şöyle konuştu:

"Yeni uygulama sayesinde bahçeden toplanan kiraz, yarım saat sonra tesislere ulaşacak. İşlenip, aynı günün akşamı uçakla veya gemiyle yola çıkmış olacak. Çin, büyük pazar. Ülkemizde yetiştirilen kirazın yüzde 10'u ihraç edilebiliyor. Çin pazarının açılmasıyla üretilen ürünün yüzde 80'ini ihraç edebiliriz. Çin'de yüksek fiyatlara satılıyor."