Trakya' da Barajlar Dolu, Karadeniz' de Kuraklık Riski Devam Ediyor

Yurtta son yağışların etkisiyle baraj ve göletlerdeki doluluk oranları arttı. Trakya' da 11 barajın doluluk oranı yüzde 83' lere ulaşırken Karadeniz bölgesinde barajlardaki doluluk oranları artmasına rağmen kuraklık riski için tehlikenin henüz geçmediği belirtildi .Yetkililer Karadeniz bölgesinde kar yağışının az düşmesinin yer altı su kaynakları ve pınarlarla ilgili sıkıntı yaşanmasına neden olduğunu belirtti. Marmara bölgesinde yaşayanların içme suyunun büyük bölümünün sağlandığı Yuvacık Barajı, mevsim koşullarına bağlı olarak doldu. Yapılan son ölçüme göre, 48 milyon 800 bin metreküple barajın su seviyesi, yüzde 95'e ulaştı.

TRAKYA'DA BARAJLAR YÜZDE 83 DOLU

DEVLET Su İşleri (DSİ)11'nci Bölge Müdürlüğü verilerine göre, Trakya'daki 11 barajın doluluk oranı yüzde 83'lere ulaştı. Son yağışların ardından Edirne'deki Süloğlu barajı yüzde 99 seviyesine yükselirken, Altınyazı barajı yüzde 87, Kadıköy barajı yüzde 61, Yenikarpuzlu barajı yüzde 95, Sultanköy barajı yüzde 80, Hamzadere barajı yüzde 77, Kırklareli'ndeki Kayalıköy barajı yüzde 106, Kırklareli barajı yüzde 91, Armağan barajı yüzde 72, Tekirdağ'daki Karaidemir barajı yüzde 76 ve Türkmenli barajı da yüzde 89 seviyesine ulaştı.

TUNCA'DA 'KIRMIZI' ALARM

Balkanlar ve Edirne'de yağışların ardından kentin Meriç ve Tunca nehirlerindeki debilerde de artış gözlendi. DSİ Değirmenyeni İstasyonu ölçümlerine göre, Tunca Nehri'nin debisi 'kırmızı alarm' seviyesindeki 197 metreküp/saniyeye çıktı. Yunanistan ile sınırı oluşturan Meriç Nehri'nde ise Kirişhane İstasyonu ölçümlerinde nehir debisi 766 metreküp/saniye tespit edildi.

PROF.DR. DEMİR: YER ALTI SULARI VE PINARLARDA SIKINTI DEVAM EDİYOR

SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yusuf Demir, son yağışların etkisiyle baraj ve göletlerdeki doluluk oranlarının arttığını ancak kuraklık riski için tehlikenin tamamen geçmediğini söyledi. Prof.Dr. Demir, kar yağışının az düşmesinin yer altı su kaynakları ve pınarlarla ilgili sıkıntı yaşanmasına neden olduğunu belirtti.

OMÜ Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yusuf Demir, kuraklıkla ilgili tehlikeyi bir kaç aydır sadece kendisinin değil bu konudaki uzmanların ifade ettiğini söyledi. Prof.Dr. Demir, Türkiye'de son dönemlerde hem yağış rejimindeki değişim, düşen yağış miktarındaki azalma, özellikle kar yağışının az düşmesi nedeniyle ciddi anlamda sıkıntıların olduğunu belirterek "Tabi bu sıkıntıları bertaraf edebilmek için bahar yağışları çok önemli. Son bir kaç gündür düşen yağış miktarı da bu konuda bir parça bizi umutlandırıyor. Ama tehlikenin tamamen geçtiğini söylemek yanlış olur. Bu söylemek için bir kaç tane parametreye bakmamız lazım. Bunlardan bir tanesi düşen yağış miktarı ile göllerde ve barajlardaki su miktarımız ama asıl önemli olan bu tehlike konusunda bizi tereddüde düşüren iki tane kritik nokta var. Bir kar yağışının az düşmesi nedeniyle yer altı su kaynaklarımızın ve pınarların özellikle hala sıkıntıda olması. Çünkü bu su kaynakları ve pınarlar yaz aylarında bizim su rezervlerimizi destekleyen ve yaz aylarında sulama ihtiyacı gösteren bölgelerdeki su ihtiyacını karşılayacak, toprak nemini karşılayacak. Bunu genellikle biz kar yağışlarından alıyorduk. Bu noktada sıkıntı hala devam ediyor" diyerek sözlerine şöyle devam etti:

"İkinci bir noktada da iyi bir tarımsal üretimin olabilmesi için bitkilerde kış aylarında hem tohumlarında hem de çimlenme dönemlerinde belli soğuklanma ihtiyaçları vardır. Bu sene bunlar olmadı. Yeteri kadar kış olmadığı için, böyle bir soğuklanma olmadı, bu nedenle hem ilkbahar döneminde hem de bitkilerin gelişim dönemlerinde ciddi anlamda verim ve kalitede endişeliyiz. Bu sonucun yüzde yüz olacağı anlamına gelmez ama bizim bu günden gerekli kişi ve kurumları uyararak tedbirler alınması gerektiğini ifade etmeye çalışıyoruz. Halkımızın ve kamuoyunun bu konuda bilinçli olması gerektiğini ifade ediyoruz. Yıllara bağlı ciddi bir sıkıntı yaşıyoruz ama bu sene bu ekstrem noktada devam ediyor. Bu düşen yağışlar belki şu anda bir miktar barajlarımızda ve göletlerimizde su seviyesini yükseltti ama özellikle toprak altı su rezervlerimizde ciddi bir gelişim sağlamadığı için de yaz aylarında eğer yağış rejimi de böyle devam ederse ki yaz döneminde düşük yağış alma riskimiz devam edecektir. Bu da bizim kuraklık riskimizi hem tarımsal üretimde karşılaşacağımız problemler noktasında bizi endişeye sevk etmektedir."

Prof.Dr. Demir, bahar dönemindeki yağışların önemli olduğunu dile getirerek "Bahar dönemindeki yağışlar dağılım homojen devam ederse bizi rahatlatabilir ama bu yüzde yüz problemin çözüleceği ve sorunun tamamen biteceği anlamına gelmiyor. Bunun için mutlaka su kaynaklarımızın doğru ve tasarruflu kullanılması için gerekli çalışmaların yapılması önemli" şeklinde konuştu.

Öte yandan Meteoroloji 10'uncu Bölge Müdürlüğü verilerine göre Samsun'un uzun yıllar ortalaması metrekareye düşen yağış miktarı Ocak ayı için 68 kilo, Şubat ayı için ise 57.5 kilo. Metrekareye düşen yağış miktarı 2016 Ocak ayında 88 kilo, Şubat ayında 31 kilo, 2017 Ocak ayında 79 kilo Şubat ayında 40 kilo, 2018 Ocak ayında 153.6 kilo, Şubat ayında ise 37 kilo olarak gerçekleşti. Samsun'un uzun yıllar yağış ortalaması metrekareye düşen yıllık yağış miktarının ise 706 kilo olduğu belirtildi. Bu oran 2016'da 917 kilo, 2017 de ise 651 kilo olarak gerçekleşti.

Ayrıca Devlet Su İşleri 7'inci Bölge Müdürlüğü verilerine göre son dönemde görülen yağışlarla birlikte 05 Mart 2018 tarihi itibarıyla, Samsun'un su ihtiyacını karşılayan Çakmak Barajı yüzde 98, Derbent Barajı yüzde 95, Suat Uğurlu Barajı yüzde 94, Altınkaya Barajı yüzde 75, Hasan Uğurlu Barajı yüzde 60, Vezirköprü Barajı'nda yüzde 77 doluluk oranına ulaşıldı.

YUVACIK BARAJI DOLDU

KOCAELİ'de yaşayanların içme suyunun büyük bölümünün sağlandığı Yuvacık Barajı, mevsim koşullarına bağlı olarak doldu. Yapılan son ölçüme göre, 48 milyon 800 bin metreküple barajın su seviyesi, yüzde 95'e ulaştı.

Kocaelililerin içme suyu ihtiyacının büyük bölümünün karşılandığı, 51 milyon metreküp kapasiteli Yuvacık Barajı'nın su kapasitesi, dağlardaki karların erimesi ve son yağışlarla birlikte, maksimum seviyeye yaklaştı. Kocaeli Su ve Kanalizasyon İdaresi'nin internet sitesinden yayımlanan açıklamaya göre, Yuvacık Barajı'nda su oranı yüzde 95'e yükselirken, su miktarı da 48 milyon 800 bin metreküp oldu. 25 milyon metreküp kapasiteli Kandıra ile bağlı köylerin su ihtiyacının karşılandığı Namazgah Barajı'nda ise su seviyesi, 16 milyon 10 bin metreküp ile yüzde 71 oranına ulaştı.

TURNASUYU IRMAĞI HES TEHDİDİ ALTINDA

ORDU'nun en önemli tatlı su akarsularından olan, Turnasuyu ırmağı üzerine kurulması planlanan HES'ler, doğaya karşı tehdit oluşturuyor. Turnasuyu ırmağının yüksek rakımlı kesimlerinde yapılan gölet ile suyun bir bölümü, tünel ile taşınarak başka vadideki Melet Irmağı üzerine kurulan bir HES'e aktarılırken, alt bölümlerde de hazırlanan benzer projelerin iptali için köylülerin hukuk mücadelesi sürüyor. Ordu'nun Altınordu ve Kabadüz ilçesindeki yaylalar ile obalardan akan derelerin birleşmesiyle oluşan, denize akan Turnasuyu ırmağı üzerine en az 3 HES'in yapılması planlanıyor. Irmağın yüksek rakımlı kesiminde Kabadüz sınırları içerisinde gölet oluşturulmak suretiyle, suyun bir bölümü alınarak tünellerle Melet vadisi üzerindeki Melet Irmağı'nda kurulu bulunan bir HES'e aktarıldı. Çevrecilerin projeye karşı çıkmasına rağmen bu çalışma tamamlanırken, yine ırmağın yaklaşık 450 rakımlı bölümünde Altınordu ilçesi Hürriyet mahallesi sınırları içerisinde belirlenen alana HES yapılması için proje hazırlandı. 2013 yılında 'ÇED olumlu' kararı, çevrecilerin ve bölge halkının Ordu İdare Mahkemesi'ne başvurup itiraz etmesiyle aynı yıl iptal edildi. Ardından şirket, projede değişiklik yaparak yeniden 'ÇED olumlu' raporu aldı.

MAHKEME 'YÜRÜTMEYİ DURDURMA' VERDİ

Bunun üzerine tekrar çevreciler ve köylüler Ordu İdare Mahkemesi'ne başvurarak, yürütmenin durdurulmasını talep etti. Mahkeme; hukuka açıkça aykırı olduğu tespit edilen dava konusu işlemin yürütülmeye deam edilmesi halinde, proje sahibi olan davalı bakanlık ve projeyi gerçekleştirecek olan şirket tarafından, proje faaliyetlerininin devam ettirileceği ve bunun da çevresel ve ekonomik zararlara neden olacağından, uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğurabileceğinin de açık olduğuna kanaat getirip, dava sonuna kadar yürütmenin durdurulmasına karar verdi.

KARARA SEVİNDİK

Ordu Çevre Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Ertuğrul Gazi Gönül, yapılmak istenen HES'le ilgili daha öncede dava açıldığını ve mahkemenin şirketin aleyhine karar verdiğini, yeni kararla dava bitene kadar bölgede çalışma yapılmasının önüne geçildiğini belirterek, "Aynı şirketin daha önceki projesine de dava açtık. Yine Ordu İdare Mahkemesi bizi haklı buldu ve HES için verilen 'ÇED olumlu' kararını bozmuştu. Şirket projesinde küçük değişiklik yaparak yeniden 'ÇED olumlu kararı' aldı. Şirket ısrarla Turnasuyu'na HES yapmak istiyor. Derelerimiz HES'lerle kapatıldı. Yeni projelerle dereler kurutulacak. Dava bitene kadar her hangi bir çalışmanın yapılmaması için 'yürütmeyi durdurma' kararı verdi. Buna da seviniyoruz. Mahkemeler uzun zamandır 'yürütmeyi durdurma' kararı vermiyordu. Bilirkişi atıyorlardı, mahkeme sürüyordu. Mahkeme süresince de şirketler çalışabiliyordu. Bu nedenle 'yürütmeyi durdurma' kararına çok sevindik" dedi.

ANTALYA' DAKİ BARAJLAR DOLU

Antalya' daki barajlarda doluluk oranlarını tam kapasiteye ulaştığı bildirildi. Karacaören 2 barajının doluluk oranının yüzde 100 'e yakın depolama hacmi 48 milyon metre küp, Dim barajının doluluk oranının yüzde 70'e yakın, 230 milyon metre küp hacimli, Naras barajının ise doluluk oranının yüzde 85, 104 milyon metreküp hacimli olduğu bildirildi