Tika'dan Makedonya'ya 10 Yılda 502 Proje

CİHAD ALİU - Makedonya'da 2006 yılından beri faaliyet gösteren Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) eğitim, sağlık, altyapı ve kültürel mirasın korunması gibi birçok alanda bugüne kadar 502 projeyi hayata geçirdi.

AA muhabirine kurumun Makedonya'daki faaliyetleri hakkında bilgi veren TİKA Üsküp Koordinatörü Teoman Tiryaki, sağlık alanında hastane ve sağlık ocağı tadilatı, donanım desteği ve tıbbi analiz laboratuvarlarının kurulmasına yönelik 8 proje uyguladıklarını söyledi.

Tiryaki, Üsküp'teki Çocuk Hastalıkları Kliniği içerisinde yer alan 430 metrekarelik alanda, yılda ortalama 400 bebek ve çocuğa hizmet verecek yoğun bakım ünitesinin çalışmalarında da sona gelindiği kaydederek ünitenin gelecek ay hizmete açılacağını ifade etti.

Eğitime destek projeleri kapsamında da 33 okul binasının yeniden yapıldığını ya da yenilendiğini aktaran Tiryaki, bu okulların donanım ihtiyacı da karşılanarak yaklaşık 12 bin öğrenciye daha iyi eğitim imkanı sağlandığını belirtti.

Tiryaki, eğitim alanında Makedonya'da din, dil, ırk ayrımı gözetmeksizin Makedon, Türk, Arnavut, Boşnak ve Roman, herkesi kapsayacak projeler hayata geçirdiklerini kaydederek "2016 yılında Debre'de 5 bin metrekare alanda yeni bir okul inşaatı gerçekleştirdik. Gostivar'da Mustafa Kemal İlkokulunun kapsamlı tadilatı, ek bina inşaatı ve donanım projesini gerçekleştirdik. Ayrıca birçok köy okulunu ya sıfırdan inşa ettik ya da tadilatını gerçekleştirdik." diye konuştu.

Eğitim alanında Kalkandelen Üniversitesi ile iş birliği içerisinde üniversitenin bilgisayar ekipmanı ve kurulumu da TİKA tarafından yapıldı.

TİKA bünyesinde Türkçe öğrenmek isteyenlere yönelik kurslara da devam edilirken bu yıl 11 bölgedeki 24 kurs merkezinde bin 400 öğrenciye Türkçe öğretildi.

Öte yandan, ilkokul, lise ve üniversitede eğitim alan 2 bin öğrenciye de 2015-2016 eğitim öğretim yılında burs desteği sağlandı.

- Tarım alanında "gelir getirici" projeler

Tiryaki, sağlık ve eğitim alanlarının yanı sıra tarım alanında da "gelir getirici" projeleri hayata geçirdiklerini belirterek "Makedonya'nın en önemli sorunlarından biri göç. Göçün önüne geçebilmek adına, Doğu Makedonya'da kırsal alanda yaşayan insanlara gelir getirici projeler yaparak onların bölgeden ayrılmamasını sağlamaya çalışıyoruz. Bu kapsamda yaklaşık 600 aileyi kapsayacak şekilde bir seracılık projesi geliştirdik. Ayrıca bölgede arıcılık projesi de gerçekleştirdik." dedi.

Ecdat yadigarı yeniden ayağa kalkıyor

Makedonya'daki Osmanlı dönemine ait eserlerin onarımına da büyük önem veren TİKA, başta Üsküp'teki tarihi camiler olmak üzere, bu kapsamda birçok caminin restorasyonunu gerçekleştirdi.

Tiryaki, Makedonya'da Alaca, Sultan Murad ve Hüseyin Şah camilerinin restorasyon çalışmalarının geçen ay başladıklarını ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü:

"İki sene gibi bir süre içerisinde bu üç camideki restorasyonlar tamamlanarak ibadete tekrar açılmasını ümit ediyoruz. Bu camileri tamamladıktan sonra, Debre'de bulunan Hünkar Camisi, Üsküp'teki Murat Paşa Camisi ve İştip'te bulunan Hüsamettin Paşa Camisi'nin de projelendirme çalışmalarını başlatmış bulunuyoruz. Önümüzdeki aylarda projeleri tamamlanıp restorasyon çalışmaları başlayacak."

Tiryaki, TİKA olarak Manastır şehrindeki İshakiye Camisi, Struga'daki Mustafa Kebir Çelebi Camisi ve Radanya Mahmut Ağa Camisi'nin restorasyon ve çevre düzenleme çalışmalarının tamamlanarak ibadete açıldığını aktardı.

Selzedelere yardım

TİKA, Makedonya'da ağustos ayında meydana gelen ve 22 kişinin hayatını kaybettiği sel felaketinin ardından selzedelere de yardım eli uzattı.

Tiryaki, Türkiye'nin insani yardım alanındaki hassasiyetinin önemli bir göstergesi olarak selin meydana geldiği ilk günden itibaren gerekli incelemelerde bulunarak acil ihtiyaçları tespit ettiklerini söyleyerek "Sel felaketi yaşandığı gün itibarıyla TİKA olarak bölgede müdahale eden ilk resmi kurumlardan biri olduk. İhtiyaçları kapsamında hijyen malzemesi, yiyecek giyecek, o anda ne ihtiyaçları varsa yaklaşık 600-700 aileye ulaşarak sorunlarını gidermeye çalıştık." şeklinde konuştu.

Kongre ve sempozyumlara destek

TİKA, Makedonya'da ayrıca sosyal altyapı ve hizmetler alanında da idari ve sivil altyapıların geliştirilmesi, kongre ve sempozyumlara, kültürel iş birliği faaliyetlerine destek ve sivil toplum kuruluşları ile iş birliği alanlarında 248 proje hayata geçirdi.

Ajans, Makedonya'daki Anayasa Mahkemesi, Yargıtay Başkanlığı, Hakimler Yüksek Kurulu, Devlet Avukatlığı Kurumu, Sivil Havacılık Ajansı, Gelirler İdaresi Başkanlığı, Milli Haber Ajansı gibi birçok sayıda kamu kurum kuruluşlarının kapasitenin güçlendirilmesine de destek sağladı. Kamu kurumlarında görev yapan personelin kapasite gelişimine katkı sağlamak için de eğitim seminerleri ve teknik donanım destek projeleri hayata geçirildi.