TİHEK Başkanı: 15 Temmuz darbe girişimi öncesinde birçok hak ihlali yaşandı

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) Başkanı Muharrem Kılıç, 15 Temmuz 2016'daki darbe girişimi öncesinde Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) mensuplarınca birçok temel hak ve özgürlüğün ihlal edildiğini belirterek, "Kirli bir sürecin sonrasında bu darbe girişimi gerçekleşti." dedi.

Kılıç, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü dolayısıyla AA muhabirine, FETÖ'nün darbe girişimi sırasında yaralananlara sağlık, şehit olanlara rahmet diledi.

Darbe girişimi sırasında bütün yurttaşların aktif direnme hakkını kullandığını vurgulayan Kılıç, yurttaşların seçilmiş, milli iradenin temsilcisi hükümet ve iradesine sahip çıktığına işaret etti.

"Darbelerin insan haklarına ve özgürlüklerine karşı olan yıkıcı etkisi karşısında yurttaşlarımız bir vatandaşlık bilinciyle hareket ettiler." ifadesini kullanan Kılıç, darbelerin başta yaşam hakkı olmak üzere birçok hakkı ihlal ettiğini söyledi.

Kılıç, "Demokratik hukuk devleti ilkesini ihlal eden bu türden müdahaleler, uluslararası arenada ülkelerin demokratik sicilleri açısından kara bir leke olarak karşımıza çıkıyor, ciddi bir itibar kaybına yol açıyor." diye konuştu.

Darbelerin ülkelerin sosyoekonomik yapılarına, ekonomik düzenlerine de çok ciddi darbe vurduğunu dile getiren Kılıç, ülkelerin ekonomik gelişmişliklerinin önünde en büyük engellerden birinin darbeler olduğunu ifade etti.

Darbelere temel hak ve özgürlükler açısından bakıldığında yaşam hakkının yanı sıra özgürlüklerin hemen hepsinin müdahaleye uğradığını bildiren Kılıç, "Bunun kavramsallaştırılması açısından baktığımız zaman demokratik yurttaşlığın aktif bir direnmeyle ortaya konulmasının dünya siyasi tarihine geçecek bir hadise olarak ifade edilmesi gerekiyor. Bir anlamda aslında bu anayasal yurtseverlik olarak da tanımlanabilir." değerlendirmesinde bulundu.

Darbeler ve bu türden olağanüstü müdahalelerin ilk planda toplumsal sözleşme metni olan anayasanın askıya alınması ve ihlali anlamına geldiğine işaret eden Kılıç, "Bir anlamda burada asil Türk milleti özellikle anayasasına, toplumsal sözleşmesine sahip çıktı. Sahip çıkarken de aslında bu onların anayasal yurtseverliğini de ifade eden bir durum olarak tanımlanabilir." ifadelerini kullandı.

"Kirli bir sürecin sonrasında 15 Temmuz darbe girişimi gerçekleşti"

TİHEK Başkanı Kılıç, diğerlerinden farklı olarak 15 Temmuz darbe girişiminin öncesinde de hak ihlalleri gerçekleştiğini ve kirli bir sürecin ardından 15 Temmuz'un yaşandığını anlattı.

FETÖ mensuplarınca gerçekleştirilen hak ihlallerine değinen Kılıç, şöyle devam etti:

"Darbe girişimi siyasi tarihimizdeki diğer darbe girişimlerinden farklı olarak FETÖ'nün bir kalkışması olarak karşımıza çıktı. Burada bunun ortaya çıkarmış olduğu tahribat açısından baktığımız zaman sadece darbe girişimi gecesi ve sonrası açısından değil, öncesine ilişkin de temel hak ve özgürlükler alanında ciddi tahribatlar olduğunu görüyoruz. Kişilerin, özellikle özel hayatın gizliliği ilkesinin ihlal edildiğini görüyoruz. Yasak, yasal olmayan dinlemelerin, hukuk dışı dinlemelerin yapılması ve terör örgütleri ya da terör ihdası, kişileri bu noktada itham edici girişimlerin, kalkışmalarının olması... Sadece bununla sınırlı da değil, kamuda kişilerin objektif, hukuka uygun bir şekilde görev alma hakkının ihlal edildiğini görüyoruz. Buna benzer nitelikte birçok hak ihlalinin yaşandığı bir sürecin, ne yazık ki kirli bir sürecin sonrasında bu darbe girişimi gerçekleşti."

Türk milletinin 15 Temmuz'da tarihi direnişiyle seçilmiş hükümet, seçilmiş irade ve kendi iradesine milli egemenlik ve demokratik yurttaşlık çerçevesinde sahip çıktığını ifade eden Kılıç, "Ne kadar minnet duygusuyla, bunu ifade etsek azdır." dedi.