Tayland'daki Hükümet Karşıtı Gösteriler

DUYGU BAYAR EKREN - Tayland Başbakanı Yinglak Şinavatra'nın parlamentonun alt kanadını feshedeceğini ve erken seçime gidileceğini açıklamasıyla haftalardır ülkeyi sarsan siyasi kriz yeni bir dönemece girdi.

Ülkede birkaç ay içinde yeni bir seçime gidilecek de olsa muhalefet ve yönetim karşıtı kitleler, Yinglak ve ailesi ülke siyasetinden tamamen elini çekene dek eylemlerini sürdürmeye kararlı görünüyor.

Tayland'daki yönetim karşıtları Başbakan Yinglak'ı, 2006'da darbeyle görevinden uzaklaştırılan ağabeyi, eski Başbakan Taksin Şinavatra'nın "kuklası" olmakla itham ediyor.

"Sarı Gömlekliler" olarak da bilinen Halkın Demokrasi Birliği'nin, görevi kötüye kullanmakla suçladıkları yönetimi aylarca protesto etmesinin ardından 19 Eylül 2006'da darbeyle görevinden uzaklaştırılan ve yolsuzluk suçlamasıyla çarptırıldığı 2 yıl hapis cezasını çekmemek için Dubai'de sürgün hayatı yaşayan Taksin'in ülke siyaseti üzerinde hala büyük etkisi olduğu düşünülüyor.

Af gerginliği

Tayland yönetimi kendisine yöneltilen suçlamaları kabul etmese de ülkede her geçen gün artan huzursuzluğun kaynağı da yine Taksin Şinavatra ile bağlantılıydı.

Taksin'in devrildiği darbeden bu yana siyasi suçlardan hüküm giyenlerin affını öngören yasa tasarısının ağustosta gündeme getirilmesi ortalığı karıştırdı ve mecliste görüşüldüğü sırada tasarının siyasi liderleri de kapsayacak şekilde genişletilmesi girişimi gerginliğin tırmanmasına neden oldu.

Muhalefetin müdahalesiyle sürgündeki Taksin Şinavatra'nın Tayland'a dönmesini sağlayacak tasarı, 11 Kasım'da Tayland Senatosu tarafından reddedilse de halkın öfkesi dinmedi ve kasım sonunda sokaklara dökülenlerin sayısı 100 bini aştı. Bu dönemde eski Başbakan Yardımcılarından Sutep Tagsuban, protestocuların başına geçerek onlara önderlik etmeye soyundu.

On binlerce hükümet karşıtı, bazı hükümet binalarını ele geçirirken Sutep Tagsuban, taleplerinin bir halk konseyi kurulması ve yeni yönetimi bu konseyin belirlemesi olduğunu açıkladı.

Yeni seçimde, iktidarın muhalefeti yine ezmesinden endişe eden hükümet karşıtlarının isteği, Taksin'den geriye hiçbir şey kalmamasıydı.

"Sembolik zafer ilanı"

Tayland'daki hükümet karşıtı gösterilerle muhalifler ve hükümet yanlıları arasındaki çatışmalar sürerken, gerginliğin daha da tırmanmasını istemeyen yönetim, göstericilerin hükümet binasının bulunduğu yerleşke ile emniyet müdürlüğü yerleşkesine girmesine izin verdi.

"Zafer halkındır" sloganları atan göstericiler her iki yerden de kısa bir süre sonra sorunsuz ayrıldı.

Yönetimin ılımlı tavrının, Tayland Kralı Bhumibol Adulyadej'in 5 Aralık'ta ulusal düzeyde kutlanan 86. doğum günü öncesinde gerginliğin giderilmesini amaçladığı, bu nedenle göstericilere kamu binalarına girerek bir tür "sembolik zafer ilanı" olanağı tanındığı yorumları yapıldı.

Tayland halkı üzerinde birleştirici rolü bulunan kralın doğum günü sırasında ülkedeki gerginlik bir ölçüde azalsa da gösteriler sürdü ve dün Tayland'daki ana muhalefet partisi Demokrat Parti'nin parlamentodaki milletvekilleri topluca istifa etti.

Parti sözcüsü Çavanond Intarakomalyasu, hükümeti gayrimeşru olarak gördükleri için bu kararı aldıklarını söyledi.

Erken seçim kararı ve olası tarih

Ülkede 2011 yılında düzenlenen seçimi kazanan Yinglak Şinavatra bugün parlamentoyu feshedeceğini ve erken genel seçime gidileceğini açıkladı.

Bu açıklamanın ardından hükümet sözcüsünün bakanlar kurulunda seçim tarihinin 2 Şubat olarak önerildiğini duyurduğu sıralarda, 150 binden fazla muhalifin Bangkok sokaklarındaki gösterilerini sürdürdüğü belirtildi.

Tayland'da erken seçim kararının muhalifleri tatmin etmeyeceğini düşünen siyasi yorumcular, hükümetin siyasi krizin çözümüne yönelik adım atmakta geciktiği değerlendirmesinde bulunuyorlar. Yinglak'ın yeni seçimden de zaferle çıkabileceği yorumları yapılıyor.

Hükümet tarafından önerilen seçim tarihinin Seçim Komisyonu tarafından onaylanması gerekiyor.

Tayland'daki gösteriler sırasında geçen aydan bu yana çıkan olaylarda 5 kişinin öldüğü, 300'e yakın kişinin yaralandığı belirtiliyor. - Ankara