Tarihe Işık Tutacak Kemikler

Denizli'nin Pamukkale Beldesi yakınlarındaki Hierapolis Antik Kenti'nde devam eden kazılarda bulunan kemikler, tarihe ışık tutacak. Kazı Heyeti Başkanı Ord. Prof. Dr. Francesco D'Andria, Kuzey Nekropolü'nde içinde 60 iskelet olan bir mezar bulduklarını, bunlara DNA uygulanarak, bu bölgede Roma'dan Ortaçağ'a nasıl bir yaşam olduğunu belirlemeye çalışacaklarını bildirdi.

Ord. Prof. Dr. Francesco D'Andria, Norveç'in Oslo ve Fransa'nın Bordeaux üniversitelerinden gelen ekiplerin Hierapolis'teki nekropollerde çalışmalar yürüttüğünü, Kuzey Nekropol'de'deki Mezar-163'te bir döneme ışık tutacak iskeletlere ulaştıklarını söyledi. D'Andria, define arayıcıları tarafından kaçak kazılarla yıllar önce buraların yağmalanmasına rağmen dokunulmamış mezar bulabilmelerinin çok ilginç olduğunu söyledi.

Bu çalışmadan çıkacak sonucu merakla beklediklerini ifade eden Ord. Prof. Dr. D'Andria, "El değmemiş oda mezar ve içinde 60 iskelet bulduk. Bunlar tek tek ayıklanıyor, çünkü kemik parçaları birbirine karışmış. Tasnifin ardından DNA çalışmasıyla Roma'dan Ortaçağ'a nasıl bir yaşam vardı, onu belirlemeye çalışacağız. O döneme ilişkin çok şey elde edeceğimize inanıyoruz. DNA araştırması İngiltere'deki Cambridge Üniversitesi'nde yapılacak" dedi.

Ord. Prof. Dr. D'Andria, Avrupa ve Türkiye'deki kazılarda yürütülen DNA çalışmalarının İstanbul'da bu yılın kasım ayında düzenlenecek sempozyumda ele alınacağını, yetiştirmeleri durumunda Hierapolis'teki sonuçları burada açıklayacaklarını kaydetti. D'Adrina, uygulayacakları yöntemden olumlu sonuç almaları durumunda bunu başta Pamukkale Üniversitesi olmak üzere, Türkiye'deki üniversitelerle paylaşacaklarını kaydetti.

BİYOLOJİK VE SOSYOLOJİK ARAŞTIRMA YAPILACAK

Fransız antropolog Caroline Laforest ise iskeletlerin geniş bir aileye mi ait olduğunu ya da o bölgede yaşayanların da defnedilip defnedilmediğini henüz bilmediklerini söyledi. İskelet sayısının hayli fazla olduğuna dikkati çeken Laforest, "Bu nedenle kemik parçaları karışmış. Bunlar tasnif edilerek, DNA yöntemiyle cinsiyetleri, akrabalık derecelerini, çekirdek aile mi, geniş aile mi, aralarında köleler de var mı tespite çalışacağız. Böyle bir şey, yani kölelerin sahipleriyle birlikte gömülmesi varsa, bu o döneme ait çok önemli bir bilgi olacak" diye konuştu.

Mezar girişinde yedi kollu kandil bulunduğunu, mezarda o dönem Filistin topraklarından gelen Museviler'e ait iskeletlerin olabileceği ihtimalini de ortaya koyduğunu anlatan Laforest, şunları söyledi:

"Mezardaki iskeletler bu bölgede yaşayanlara mı, Avrupa ya da Afrika'dan gelenlere mi, Roma insanına mı ait bilemiyoruz. Çünkü o döneme ait dokunulmamış, tahrip edilmemiş mezar bulmak çok zor. Bu bakımdan buradaki iskeletler çok önemli. Mezardaki iskeletlere DNA uygulamasıyla nereden geldiklerini belirlemeye çalışacağız. Biyolojik ve sosyolojik araştırma yapıp, o dönemin bir genel yaşam panoramasını çıkarmaya çalışacağız. Hastalık geçirmişler mi, nasıl besleniyorlardı, stres var mıydı gibi araştırmalar ile toplum yapısını öğrenmeye çalışacağız. Belki çok şey öğreneceğiz, belki hiçbir bilgi elde edemeyeceğiz. Ancak biz yeni bilgilere ulaşacağımız konusunda umutluyuz. " - Denizli